ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรต้าหลี่"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
唐吉訶德的侍從 (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 196 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Waniosa Amedestir (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 34,021 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
⚫
{{Infobox country
{{ต้องการอ้างอิง|date=พฤศจิกายน 2565}}
⚫
|native_name = {{lang|zh-hant|大理國}}<br/>Dablit Guaif
{{Expand English|Dali Kingdom}}
⚫
|conventional_long_name = อาณาจักรต้าหลี่
⚫
{{Infobox former country
⚫
|native_name = Dablit
⚫
|year_start = พ.ศ. 1480
⚫
|year_end = พ.ศ. 1797
⚫
|conventional_long_name = ต้าหลี่
|common_name = ต้าหลี่
|common_name = ต้าหลี่
|capital = [[เมืองต้าหลี่|ต้าหลี่]]
|era =
|status = [[ประเทศราช|รัฐบรรณาการ]]ของ[[ราชวงศ์ซ่ง]] (982–1253)
|status_text =
|empire =
|empire =
|government_type = [[ราชาธิปไตย]]
|government_type = ราชาธิปไตย
|image_map = Dali Kingdom.png
|year_start =
⚫
|year_end =
| life_span = {{plainlist|
* 937–1094, 1096–1253
* {{nowrap|{{small|{{nobold|(1094–1096: [[อาณาจักรต้าจง]])}}}}}}}}
|year_exile_start =
|year_exile_end =
|event_start = สถาปนา
|date_start = 937
|event_end = ถูก[[จักรวรรดิมองโกล]]เข้าพิชิต
⚫
|date_end = 1253
|event1 = [[รัฐประหาร]]โดย[[เกา เซิงไท่]]
|date_event1 = 1094
|event2 = สถาปนาใหม่
|date_event2 = 1096
|p1 = อาณาจักรต้าอี้หนิง
|p1 = อาณาจักรต้าอี้หนิง
|s1 = จักรวรรดิมองโกล
|p2 = อาณาจักรต้าจง{{!}}ต้าจง
|s1 = อาณาจักรต้าจง{{!}}ต้าจง
|s2 = จักรวรรดิมองโกล
|image_map = Dali Kingdom.png
|image_map_caption = แผนที่อาณาจักรต้าหลี่ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 12
|capital = Yangjumie (ปัจจุบันคือ[[ต้าหลี่]] มณฑลยูนนาน)
|latd = |latm = |latNS = |longd = |longm = |longEW =
|national_motto =
|national_anthem =
|common_languages = เขียนด้วย[[ภาษาจีนคลาสสิก]]<br>[[ภาษาไป๋]]
|religion = [[พุทธ]]
|currency =
|leader1 = [[ต้วน ซือผิง]]
|leader2 = [[ต้วน เจิ้งหมิง]]
|leader3 = [[ต้วน เจิ้งฉุน]]
|leader4 = [[ต้วน จื้อซิง]]
|leader5 = [[ต้วน ซิงจื้อ]]
|year_leader1 = 937–944
|year_leader2 = 1081–1094
|year_leader3 = 1096–1108
|year_leader4 = 1172–1200
|year_leader5 = 1251–1254
|title_leader = [[จักรพรรดิ]]
|today = [[จีน]]<br>[[ลาว]]<br>[[พม่า]]
|demonym=|area_km2=|area_rank=|GDP_PPP=|GDP_PPP_year=|HDI=|HDI_year=}}
{{infobox Chinese
| t = {{linktext|大理|國}}
| s = {{linktext|大理|国}}
| p = Dàlǐ Guó
| mi = {{IPAc-cmn|d|a|4|.|l|i|3|.|g|uo|2}}
| l = [[ancient Chinese states|รัฐ]][[ต้าหลี่]]
| altname2 = โฮ่วต้าหลี่
| t2 = {{linktext|後大理}}<br>{{linktext|後理國}}
| s2 = {{linktext|后大理}}<br>{{linktext|后理国}}
| p2 = Hòu Dàlǐ<br>Hòu Lǐ Guó
| mi2 = {{IPAc-cmn|h|ou|4|-|d|a|4|.|l|i|3}}
| lang1 = [[ภาษาไป๋]]
| lang1_content = Dablit Guaif
| qn = Vương quốc Đại Lý
| hn = 王國大理
}}
}}
'''อาณาจักรต้าหลี่''' หรือ '''รัฐต้าหลี่''' ({{zh|s=大理国|t=大理國|p=Dàlǐ Guó}}; [[ภาษาไป๋|ไป๋]]: {{lang|bfs|Dablit Guaif}}) เป็นรัฐที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ปัจจุบันคือ[[มณฑลยูนนาน]] [[ประเทศจีน]] ตั้งแต่ ค.ศ. 937 จนถึง 1253 โดยอาณาจักรนี้[[การพิชิตจีนของมองโกล|ถูกมองโกลเข้าพิชิต]]ในปี 1253 และสมาชิกของราชวงศ์ในอดีตยังปกครองพื้นที่ในฐานะ''[[ถู่ซือ]]''ภายใต้การอุปถัมภ์ของ[[ราชวงศ์หยวน]] จนกระทั่ง[[การพิชิตมณฑลยูนนานของราชวงศ์หมิง]]ใน ค.ศ. 1382<ref name=ck>{{citation |last=Theobald |first=Ulrich |contribution-url=http://www.chinaknowledge.de/History/Altera/dali.html |contribution=Dali 大理 |url=http://www.chinaknowledge.de |title=China Knowledge |date=17 August 2012 }}.</ref>
'''อาณาจักรต้าหลี่''' ({{lang-zh|大理國}} ''Dàlǐguó''; [[ภาษาไป๋|ไป๋]]: {{lang|bfs|Dablit Guaif}}) เป็นอาณาจักรที่ปกครอง[[มณฑลยูนนาน|ยูนนาน]]ย์ตั้งแต่ปี ค.ศ. 937-1254 โดยรวมแล้วอาณาจักรต้าหลี่มีอายุกว่า 317 ปี

==ชื่อ==
อาณาจักรต้าหลี่นำชื่อมาจากนคร[[ต้าหลี่]]ที่มีชื่อเสียงจากหินอ่อนคุณภาพสูง คำว่าต้าหลี่ (dàlǐ 大理) ในภาษาจีนหลายถึง "หินอ่อน"{{sfn|West|2009|p=79}}


==จักรพรรดิต้าหลี่==
==จักรพรรดิต้าหลี่==
บรรทัด 41: บรรทัด 95:
* [[ต้วน เสียงซิง]] (段祥興) ครองราชย์ ค.ศ. 1238 – 1251
* [[ต้วน เสียงซิง]] (段祥興) ครองราชย์ ค.ศ. 1238 – 1251
* [[ต้วน ซิงจื้อ]] (段興智) ครองราชย์ ค.ศ. 1251 – 1254
* [[ต้วน ซิงจื้อ]] (段興智) ครองราชย์ ค.ศ. 1251 – 1254

== อ้างอิง ==
{{Reflist}}

== บรรณานุกรม ==
*{{citation|last=Bryson|first=Megan|year=2013|title=Baijie and the Bai}}
*{{citation|last1=Bryson |first1=Megan |title=Goddess on the Frontier: Religion, Ethnicity, and Gender in Southwest China |date=2016 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-1503600454 |url=https://books.google.com/books?id=Fx0mDQAAQBAJ}}
*{{cite book| last = [[Fan Chengda|Fan]]| first = Chengda|editor-last = Hargett| editor-first = James M.| title =Treatises of the Supervisor and Guardian of the Cinnamon Sea: The Natural World and Material Culture of Twelfth-Century China| publisher = University of Washington Press | year = 2011| isbn = 978-0-29599-079-8}}
*{{citation|last=Harrell|first=Stevan|year=1995|title=The History of the History of the Yi|pages=63–91|publisher=University of Washington Press|jstor=j.ctvbtzm9s.5|isbn=9780295975283}}
*{{citation|last=Herman|first=John E.|title=Amid the Clouds and Mist China's Colonization of Guizhou, 1200–1700|year=2007|publisher=Harvard University Asia Center |isbn=978-0-674-02591-2 }}
*{{citation|last=Huang|first=Caiwen|year=2020|title=The Lancang Guard and the Construction of Ming society in northwest Yunnan}}
* {{cite book | surname = Wang | given = Feng | chapter = Language policy for Bai | pages = 278–287 | title = Language policy in the People's Republic of China: Theory and practice since 1949 | chapter-url = https://archive.org/details/springer_10.1007-1-4020-8039-5 | editor-surname = Zhou | editor-given = Minglang | publisher = Kluwer Academic Publishers | year = 2004 | isbn = 978-1-4020-8038-8 }}
*{{citation|last=West|first=Barbara A.|year=2009|title=Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania}}
*{{citation|last=Yang|first=Bin|date=2008a|title=Between Winds and Clouds: The Making of Yunnan (Second Century BCE to Twentieth Century CE)|chapter=Chapter 3: Military Campaigns against Yunnan: A Cross-Regional Analysis|publisher=Columbia University Press|chapter-url=http://www.gutenberg-e.org/yang/chapter3.html}}
*{{citation|last=Yang|first=Bin|date=2008b|title=Between Winds and Clouds: The Making of Yunnan (Second Century BCE to Twentieth Century CE)|chapter=Chapter 4: Rule Based on Native Customs|publisher=Columbia University Press|chapter-url=http://www.gutenberg-e.org/yang/chapter4.html}}
*{{citation|last=Yang|first=Bin|date=2008c|title=Between Winds and Clouds: The Making of Yunnan (Second Century BCE to Twentieth Century CE)|chapter=Chapter 5: Sinicization and Indigenization: The Emergence of the Yunnanese|publisher=Columbia University Press|chapter-url=http://www.gutenberg-e.org/yang/chapter5.html}}

== แหล่งข้อมูลอื่น ==
* {{Commons category-inline}}
{{5d10k}}
{{Authority control}}


[[หมวดหมู่:อาณาจักรโบราณ]]
[[หมวดหมู่:อาณาจักรโบราณ]]
[[หมวดหมู่:รัฐสิ้นสภาพในประวัติศาสตร์จีน]]
[[หมวดหมู่:รัฐสิ้นสภาพในประวัติศาสตร์จีน]]
[[หมวดหมู่:ชาวไป๋]]
[[หมวดหมู่:อาณาจักรต้าหลี่| ]]
[[หมวดหมู่:อาณาจักรต้าหลี่| ]]
{{โครงประวัติศาสตร์}}
{{โครงประวัติศาสตร์}}

รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:09, 18 พฤศจิกายน 2566

อาณาจักรต้าหลี่

大理國
Dablit Guaif
แผนที่อาณาจักรต้าหลี่ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 12
แผนที่อาณาจักรต้าหลี่ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 12
สถานะรัฐบรรณาการของราชวงศ์ซ่ง (982–1253)
เมืองหลวงYangjumie (ปัจจุบันคือต้าหลี่ มณฑลยูนนาน)
ภาษาทั่วไปเขียนด้วยภาษาจีนคลาสสิก
ภาษาไป๋
ศาสนา
พุทธ
การปกครองราชาธิปไตย
จักรพรรดิ 
• 937–944
ต้วน ซือผิง
• 1081–1094
ต้วน เจิ้งหมิง
• 1096–1108
ต้วน เจิ้งฉุน
• 1172–1200
ต้วน จื้อซิง
• 1251–1254
ต้วน ซิงจื้อ
ประวัติศาสตร์ 
• สถาปนา
937
1094
• สถาปนาใหม่
1096
• ถูกจักรวรรดิมองโกลเข้าพิชิต
1253
ก่อนหน้า		 ถัดไป
อาณาจักรต้าอี้หนิง
ต้าจง
ต้าจง
จักรวรรดิมองโกล
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของจีน
ลาว
พม่า
อาณาจักรต้าหลี่
ชื่อภาษาจีน
อักษรจีนตัวเต็ม大理國
อักษรจีนตัวย่อ大理国
ความหมายตามตัวอักษรรัฐต้าหลี่
ชื่อภาษาจีนอื่น ๆ
อักษรจีนตัวเต็ม後大理
後理國
อักษรจีนตัวย่อ后大理
后理国
ชื่อภาษาเวียดนาม
จื๋อโกว๊กหงือVương quốc Đại Lý
ฮ้าน-โนม王國大理
ชื่อภาษาไป๋
ภาษาไป๋Dablit Guaif

อาณาจักรต้าหลี่ หรือ รัฐต้าหลี่ (จีนตัวย่อ: 大理国; จีนตัวเต็ม: 大理國; พินอิน: Dàlǐ Guó; ไป๋: Dablit Guaif) เป็นรัฐที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ปัจจุบันคือมณฑลยูนนาน ประเทศจีน ตั้งแต่ ค.ศ. 937 จนถึง 1253 โดยอาณาจักรนี้ถูกมองโกลเข้าพิชิตในปี 1253 และสมาชิกของราชวงศ์ในอดีตยังปกครองพื้นที่ในฐานะถู่ซือภายใต้การอุปถัมภ์ของราชวงศ์หยวน จนกระทั่งการพิชิตมณฑลยูนนานของราชวงศ์หมิงใน ค.ศ. 1382[1]

ชื่อ

อาณาจักรต้าหลี่นำชื่อมาจากนครต้าหลี่ที่มีชื่อเสียงจากหินอ่อนคุณภาพสูง คำว่าต้าหลี่ (dàlǐ 大理) ในภาษาจีนหลายถึง "หินอ่อน"[2]

จักรพรรดิต้าหลี่

อ้างอิง

  1. ↑ Theobald, Ulrich (17 August 2012), "Dali 大理", China Knowledge.
  2. ↑ West 2009, p. 79.

บรรณานุกรม

แหล่งข้อมูลอื่น

  • วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Dali Kingdom

แม่แบบ:5d10k

Stub icon

บทความประวัติศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=อาณาจักรต้าหลี่&oldid=11147956"