เสนาเอกแห่งไอร์แลนด์

ไมเคิล ฮิคส บีช เอิร์ลเซนต์อัลด์วินที่ 1 ได้ตำแหน่งเป็น “เสนาเอกแห่งไอร์แลนด์” ในปี ค.ศ. 1874

เสนาเอกแห่งไอร์แลนด์ (อังกฤษ: Chief Secretary for Ireland) เป็นตำแหน่งราชการที่สำคัญของรับในระบบการปกครองของบริเตนในไอร์แลนด์ จนกระทั่งเมื่อมาถึงปลายสมัยการปกครองโดยสถาบันพระมหากษัตริย์ในไอร์แลนด์ เสนาเอกจะมีหน้าที่ที่คล้ายคลึงกับหน้าที่ของนายกรัฐมนตรีในรัฐสภาของสหราชอาณาจักร ตามทฤษฎีแล้วถือเป็นตำแหน่งทางการบริหารที่รองจากข้าหลวงใหญ่แห่งไอร์แลนด์ แต่ตั้งแต่ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 จนถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา เช่นเดียวกับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของสหราชอาณาจักร ที่สำนักเสนาเอกมักจะมามีอิทธิพลมากกว่าข้าหลวงใหญ่ในคณะรัฐมนตรี ต่อมา เมื่อไอร์แลนด์แยกตัวออกไปในปี ค.ศ. 1921 ทั้งตำแหน่งข้าหลวงใหญ่และเสนาเอกก็ยังคงมีอยู่ โดยข้าหลวงใหญ่เป็นผู้แทนของพระมหากษัตริย์ในทั้งสองสภา ขณะที่เสนาเอกเป็นผู้แทนของเขตการปกครองที่เหลือและยังคงทำหน้าที่ส่งผู้แทนไปยังรัฐสภาเวสต์มินสเตอร์

แต่หลังจากสงครามกลางเมืองไอร์แลนด์แล้ว รัฐบาลใหม่ของไอร์แลนด์ก็ประกาศยกเลิกข้อตกลงและก่อตั้งเสรีรัฐไอร์แลนด์ขึ้นในปี ค.ศ. 1922 เมื่อการปกครองโดยตรงโดยสถาบันพระมหากษัตริย์ในปี ค.ศ. 1922 และการก่อตั้งสภาการปกครองของไอร์แลนด์สองสภา สภาหนึ่งที่สตอร์มอนท์สำหรับไอร์แลนด์เหนือ และอีกสภาหนึ่งสำหรับเสรีรัฐไอร์แลนด์ ฉะนั้นบทบัญญัติของราชธรรมนูญจึงยุติลงโดยปริยาย ซึ่งทำให้ตำแหน่งข้าหลวงใหญ่และเสนาเอกถูกยุบตามไปด้วย ทำให้หน้าที่ทางด้านการปกครองจึงรวมเข้ากับกระทรวงแห่งประธานแห่งสภาการปกครองแห่งเสรีรัฐไอร์แลนด์ และนายกรัฐมนตรีแห่งไอร์แลนด์เหนือ