เครื่องตัดไฟรั่ว

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เครื่องตัดไฟรั่วยี่ห้อพานาโซนิค (ชนิดตรวจจับกระแส, ตัดไฟรั่วที่ 30 มิลลิแอมป์)

เครื่องตัดไฟรั่ว (อังกฤษ: Earth-leakage circuit breaker) เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าซึ่งทำหน้าที่ตรวจจับเหตุการณ์ไฟฟ้ารั่ว และทำการตัดไฟเพื่อรักษาชีวิตของผู้ที่ถูกไฟฟ้าดูด รวมทั้งป้องกันทรัพย์สินเสียหายเนื่องจากไฟไหม้ที่เกิดจากไฟฟ้ารั่วเป็นปริมาณมาก, โดยปกติจะติดตั้งที่แผงไฟหลักของบ้านพักอาศัย หรือในส่วนของบ้านที่มีความเสี่ยงในการเกิดไฟฟ้าดูดเป็นพิเศษ (เช่นห้องน้ำที่มีการใช้เครื่องทำน้ำอุ่นไฟฟ้า, เครื่องโกนหนวด หรือเครื่องเป่าผม)

เครื่องตัดไฟรั่วมี 2 ประเภท

  • เครื่องตัดไฟรั่วแบบตรวจจับแรงดัน: ทำงานโดยวัดศักย์ไฟฟ้าที่ตัวถังโลหะของเครื่องใช้เทียบกับหลักดินที่ติดตั้งแยกต่างหาก หากมีความต่างศักย์มากเกินค่าที่กำหนดไว้ (ปกติจะตั้งไว้ที่ 50 โวลต์) ก็จะทำการตัดไฟ, ปัจจุบันเครื่องตัดไฟรั่วชนิดนี้ไม่นิยมใช้แล้ว เนื่องจากความยุ่งยากในการติดตั้ง (ต้องต่อสายแยกจากตัวถังเครื่องไฟฟ้ามาที่เครื่องตัดไฟรั่ว และต่อสายจากเครื่องตัดไฟรั่วไปยังหลักดิน) และการป้องกันที่ไม่ครอบคลุมในกรณีที่เกิดการรั่วจากตัวถังส่วนที่ไม่ได้ทำการวัด
  • เครื่องตัดไฟรั่วแบบตรวจจับกระแส: ทำงานโดยการเทียบปริมาณกระแสไฟฟ้าที่ไหลเข้าวงจรกับปริมาณที่ไหลออกจากวงจร หากปริมาณไหลออกน้อยกว่าที่ไหลเข้า แสดงว่าในวงจรมีไฟฟ้ารั่วไหลออกไปภายนอก, หากปริมาณการรั่วไหลมากเกินที่กำหนดไว้ (ปกติจะตั้งไว้ที่ 30 มิลลิแอมป์) ก็จะทำการตัดไฟ, เครื่องตัดไฟรั่วประเภทนี้จะไม่ใช้หลักดิน ทำให้สามารถติดตั้งได้แม้ในระบบไฟฟ้าที่ไม่มีสายดิน
  • ในปัจจุบันอุปกรณ์ตัดไฟรั่วมักถูกติดตั้งกับ Main Breaker ในตู้Load Centre ของอาคารในชื่อเรียก RCCB หรือ RCBO แทนคำเรียก ELCB
  • สำหรับประเภท RCCB (residual-current circuit breaker) นั้นมีความสามารถเพียงป้องกันไฟฟ้ารั่วเท่านั้น เหมาะสำหรับใช้เป็นเบรกเกอร์เครื่องทำน้ำอุ่นสำหรับรุ่นเก่าที่ไม่มี ELCB แต่สำหรับแบบ RCBO จะมีความสามารถในการตัดกระแสเกินเช่นเดียวกันกับ Breaker แบบธรรมดาด้วยจึงทำให้ Main Breaker อาคารในประเทศไทยส่วนใหญ่เป็นแบบ RCBO