ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ไซโทสเกเลตัน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
{{Commonscat|Cytoskeleton}} |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata |
||
บรรทัด 27: | บรรทัด 27: | ||
[[หมวดหมู่:เซลล์]] |
[[หมวดหมู่:เซลล์]] |
||
{{โครงชีววิทยา}} |
{{โครงชีววิทยา}} |
||
[[ar:هيكل خلوي]] |
|||
[[bg:Цитоскелет]] |
|||
[[bn:সাইটোকঙ্কাল]] |
|||
[[ca:Citosquelet]] |
|||
[[cs:Cytoskelet]] |
|||
[[cy:Cytosgerbwd]] |
|||
[[da:Cytoskelet]] |
|||
[[de:Zytoskelett]] |
|||
[[el:Κυτταρικός σκελετός]] |
|||
[[en:Cytoskeleton]] |
|||
[[eo:Ĉelskeleto]] |
|||
[[es:Citoesqueleto]] |
|||
[[et:Tsütoskelett]] |
|||
[[eu:Zitoeskeleto]] |
|||
[[fa:چارچوب یاخته]] |
|||
[[fi:Solun tukiranka]] |
|||
[[fr:Cytosquelette]] |
|||
[[gl:Citoesqueleto]] |
|||
[[gv:Ushylagh killag]] |
|||
[[he:שלד התא]] |
|||
[[hi:कोशिका कंकाल]] |
|||
[[hr:Citoskelet]] |
|||
[[hu:Citoszkeleton]] |
|||
[[hy:Բջջակմախք]] |
|||
[[id:Sitoskeleton]] |
|||
[[is:Frymisgrind]] |
|||
[[it:Citoscheletro]] |
|||
[[ja:細胞骨格]] |
|||
[[kk:Жасуша қаңқасы]] |
|||
[[ko:세포골격]] |
|||
[[la:Cytosceletus]] |
|||
[[lb:Zytoskelett]] |
|||
[[lt:Citoskeletas]] |
|||
[[mk:Цитоскелет]] |
|||
[[nl:Cytoskelet]] |
|||
[[no:Cytoskjelett]] |
|||
[[oc:Citoesquelèt]] |
|||
[[pl:Cytoszkielet]] |
|||
[[pt:Citoesqueleto]] |
|||
[[ro:Citoschelet]] |
|||
[[ru:Цитоскелет]] |
|||
[[sh:Citoskelet]] |
|||
[[simple:Cytoskeleton]] |
|||
[[sk:Cytoskelet]] |
|||
[[sl:Celični skelet]] |
|||
[[sr:Цитоскелет]] |
|||
[[sv:Cellskelett]] |
|||
[[uk:Цитоскелет]] |
|||
[[vi:Bộ xương tế bào]] |
|||
[[zh:细胞骨架]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:10, 9 มีนาคม 2556
ระบบเส้นใยภายในเซลล์ (cytoskeleton) เป็นโปรตีนขนาดเล็กที่มารวมตัวกันเป็นเส้นใย ซึ่งมีบทบาทในการเคลื่อนที่และการรวมตัวของเซลล์เป็นเนื้อเยื่อ พบทั้งในโปรคาริโอตและยูคาริโอต
ระบบของยูคาริโอต
ในยูคาริโอต ระบบเส้นใยมีหลายชนิดได้แก่
- อินเตอร์มีเดียต ฟิลาเมนท์ (intermediate filament) มีหน่วยย่อยเป็น โปรตีนไอเอฟ (IF protein) ซึ่งมีต่างๆกันถึง 6 ชนิด เส้นผ่านศูนย์กลาง 8 - 12 nm พบเฉพาะในเซลล์ที่รวมตัวกันเป็นเนื้อเยื่อหรืออยู่รวมกันเป็นกลุ่ม และตรึงเยื่อหุ้มเซลล์ให้อยู่ตัว และยังมีบทบาทในการสื่อสารระหว่างเซลล์ด้วย
- ไมโครฟิลาเมนท์ (microfilament) มีบทบาทเกี่ยวข้องกับการควบคุมทิศทางการไหลของไซโทพลาสซึม รวมทั้งการเคลื่อนที่แบบอะมีบา และการเกิดเท้าเทียม (pseudopodia) ในเซลล์บางชนิด เส้นผ่านศูนย์กลางราว 7 nm มีหน่วยย่อยเป็นแอกติน (actin) ซึ่งมารวมตัวเป็นเส้นยาวสองเส้นพันเกลียวกัน
- ไมโครทิวบูล (microtubule) มีหน่วยย่อยเป็นทิวบูลิน (tubulin) จัดตัวกับเป็นเส้นไมโครทิวบูล ซึ่งมีลักษณะเป็นทรงกระบอกเส้นผ่านศูนย์กลาง 25 nm (ช่องข้างใน = 15nm) ทรงกระบอกอันหนึ่งประกอบด้วยเส้นใยย่อย 13 เส้น ซึ่งจะจัดตัวเป็นเส้นใยระดับสูงขึ้นไปอีกคือ
- ซิเลีย (cilia) เป็นเส้นใยขนาดสั้น ประกอบด้วยการจัดตัวของไมโครทิวบูลเป็น 9+2 คือมีไมโครทิวบูลอยู่รอบๆ 9 อัน อยู่ตรงกลาง 2 อัน เป็นโครงสร้างที่ช่วยให้วัตถุต่างๆเคลื่อนไปบนผิวของเนื้อเยื่อ มีหลายเส้น
- แฟลกเจลลา (flagella) เป็นเส้นใยขนาดยาว ช่วยให้เซลล์เคลื่อนที่ไปข้างหน้า ประกอบด้วยการจัดตัวของไมโครทิวบูลเป็น 9+2 เช่นเดียวกับซิเลีย แต่มีจำนวนเส้นต่อเซลล์น้อยกว่า
- เซนทริโอล (centriole) เป็นไมโครทิวบูลที่จัดตัวแบบ 9+0 คือไม่มีไมโครทิวบูลที่อยู่ตรงกลาง พบเฉพาะในเซลล์สัตว์ มีบทบาทในการแบ่งเซลล์ โดยเป็นจุดเริ่มของการสร้างสายไมโครทิวบูลไปจับกับโครโมโซม เพื่อดึงให้โครโมโซมเคลื่อนที่
ระบบของโปรคาริโอต
ในเซลล์โพรแคริโอตมีระบบเส้นใยภายในเซลล์ต่างจากยูแคริโอต หน่วยย่อยของเส้นใยในแบคทีเรียเป็นโปรตีนที่คล้ายแอกทิน เช่นเส้นใยของ โปรตีนเอ็มอาร์อีบี (MreB protein)มีบทบาทในการกำหนดรูปร่างของเซลล์ การกำหนดขั้วของเซลล์ และการแยกตัวของสารพันธุกรรมระหว่างการแบ่งเซลล์ โปรตีนพีเออาร์เอ (ParA protein) เกี่ยวข้องกับการจัดเรียงตัวขององค์ประกอบในเซลล์ โปรตีนที่คล้ายทูบูลิน เช่น โปรตีนเอฟทีเอสแซด (FtsZ protein) และโปรตีนที่คล้ายหน่วยย่อยของอินเตอร์มีเดียต ฟิลาเมนต์ เช่น เครสเซนทิน (Crescentin)[1]
อ้างอิง
- ↑ Shih, Y., and Rothfield, L. 2006. The bacterial cytoskeleton. Microbiology and Molecular Biology Reviews, 70, 729 – 754.
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ไซโทสเกเลตัน
- Cytoskeleton, Cell Motility and Motors - The Virtual Library of Biochemistry and Cell Biology
- Cytoskeleton database, clinical trials, recent literature, lab registry ...
- Animation of leukocyte adhesion (Animation with some images of actin and microtubule assembly and dynamics.)