กระบวนการผันกลับได้

ในทางอุณหพลศาสตร์ กระบวนการผันกลับได้ หรือ วัฏจักรผันกลับได้ หมายถึงกระบวนการที่สามารถ "ผันกลับ" ย้อนการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติบางประการของระบบได้โดยไม่มีการสูญเสียพลังงาน หากกระบวนการนั้นต้องใช้เวลาเป็นอนันต์เพื่อสิ้นสุดกระบวนการ ถือว่ากระบวนการนั้นไม่สามารถผันกลับได้

กระบวนการผันกลับได้ มีการเปลี่ยนแปลงสถานะของระบบ โดยที่ค่าความเปลี่ยนแปลงเอนโทรปีรวมของระบบกับสิ่งแวดล้อมมีค่าเท่ากับศูนย์ กระบวนการนี้จึงให้นิยามขอบเขตว่า ประสิทธิภาพเชิงอุณหพลศาสตร์ของเครื่องจักรความร้อนจะเป็นไปได้เท่าไร กล่าวคือ เครื่องจักรความร้อนที่มีประสิทธิภาพสูงสุด เป็นเครื่องจักรที่ไม่มีความร้อนสูญเสียออกจากระบบเลย (ดูเพิ่มที่ วัฏจักรการ์โนต์) ซึ่งในปัจจุบันยังไม่มีเครื่องจักรความร้อนใดสามารถทำได้ตามทฤษฎี

ดูเพิ่ม

• กระบวนการผันกลับไม่ได้
• วัฏจักรการ์โนต์