คุณาฒยะ
คุณาฒยะ | |
|---|---|
| อาชีพ | นักประพันธ์ |
| ผลงาน | พฤหัตกถา |
คุณาฒยะ (อักษรโรมัน: Guṇāḍhya) เป็นชื่อภาษาสันสกฤตของนักประพันธ์ที่มีช่วงชีวิตอยู่ในคริสต์ศตวรรษที่หก ผู้ประพันธ์ พฤหัตกถา ซึ่งเป็นชุดรวบรวมเรื่องเล่าที่ทัณฑิน ผู้ประพันธ์ กวยทรรศน์, สุพันธุ ผู้ประพันธ์ วาสวทัตตะ และ พาณภัฏฏะ ผู้ประพันธ์ กทัมพริ[1] ได้เคยพบเห็น นักวิชาการมักเปรียบเทียบคุณาฒยะกับวยาสะ และ วาลมีกิ พฤหัตกถาต้นฉบับได้สูญหายไปแล้ว คงเหลือแต่รูปเรียบเรียงใหม่จากภาษาสันสกฤตเป็นภาษากัศมีร์ ซึ่งคือ พฤหัตกถามัญชรี โดย กเษเมนทระ และ กถาสริตสาคร โดยโสมเทวะ[2]
ช่วงเวลา
[แก้]เป็นที่เข้าใจว่าคุณาฒยะมีช่วงชีวิตที่เฟื่องฟูอยู่ระหว่างรัชสมัยของกษัตริย์แห่งจักรวรรดิสตวาหนะแห่งนครประติษฐาน (ในปัจจุบันคือไปฐาน รัฐมหาราษฏระ) นักวิชาการ ดี ซี ซีร์การ์ ระบุว่าเขาน่าจะมียุคเฟื่องฟูอยู่ระหว่าง 100 ปีก่อนคริสต์กาล ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 3 ในบันทึกอีกรุ่นหนึ่ง เนปาลมหาตมยะ (Nepala Mahatmya) ในสกันทปุราณะ ระบุว่าคุณาฒยะเกิดในเมืองมถุรา เป็นกวีประจำราชสำนักของกษัตริย์มทานะ (Madana) แห่งอุชไชนะ ซีร์การ์เชื่อว่าฉบับบันทึกนี้น่าเชื่อถือน้อยกว่า[3]
ความสำคัญ
[แก้]บันทึกที่มีการกล่าวถึงวิกรมาทิตยะที่เก่าแก่ที่สุดมีอยู่ในพฤหัตกถาซึ่งสูญหายไปแล้ว คุณาฒยะบรรยายไว้ถีงคุณลักษณะอันยิ่งใหญ่ของวิกรมาทิตยะ ว่าเป็นผู้มีจิตใจอารี มีความกล้าหาญมุ่งมั่นไม่สั่นคลอน คุณลักษณะเหล่านี้ยังปรากฏเช่นกันใน คหสัตตไส โดยกษัตริย์หาลวาหนะแห่งจักรวรรดิสตวาหนะ ทั้งคุณาฒยะและหาลวาหนะมีช่วงชีวิตอยู่ใกล้เคียงกับวิกรมาทิตยะ[4]
คุณาฒยะประพันธ์พฤหัตกถาขึ้นโดยใช้ภาษาไปษาจี ซึ่งเป็นภาษาปรากฤตที่เป็นที่รู้จักน้อย ภาษาปรากฤตมีใช้ทั่วไปอย่างกลว้างขวางในอินเดียเหนือ[5] ทัณฑินมีบทบาทสำคัญมากต่อพื้นของพฤหัตกถา และระบุว่าพฤหัตกถานั้นเขียนขึ้นในรูปแบบร้อยแก้ว (prose) ไม่ใช่เป็นรูปกวีนิพนธ์ (poetic form) ดังที่เสนอไว้ในฉบับเรียบเรียงภาษากัศมีร์ทั้งสามที่เป็นที่ทราบถึงในปัจจุบัน ซึ่งรวมถึง หรจริตจินตามณี (Haracaritacintamani) ของชยรถ (Jayaratha)[6]
อ้างอิง
[แก้]บรรณานุกรม
[แก้]- ↑ Winternitz 1985, p. 346.
- ↑ Das 2005, p. 104.
- ↑ Sircar 1969, p. 108.
- ↑ Jain 1972, p. 157.
- ↑ Kawthekar 1995, p. 20.
- ↑ Keith 1993, pp. 266, 268.
ชีวประวัติ
[แก้]- Bhaṭṭa, Somadeva (1994). Kathasaritasagara. Penguin Books India. p. xxiv. ISBN 978-0-14-024721-3.
- Das, Sisir Kumar (2005). A History of Indian Literature, 500-1399: From Courtly to the Popular. Sahitya Akademi. ISBN 978-81-260-2171-0.
- Datta, Amaresh (1988). Encyclopaedia of Indian Literature. Sahitya Akademi. ISBN 978-81-260-1194-0.
- Jain, Kailash Chand (1972). Malwa Through the Ages, from the Earliest Times to 1305 A.D. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0824-9.
- Kathasaritasagara. Penguin Books India. 1994. ISBN 978-0-14-024721-3.
- Kawthekar, Prabhakar Narayan (1995). Bilhana. Sahitya Akademi. ISBN 978-81-7201-779-8.
- Keith, Arthur Berriedale (1993). A History of Sanskrit Literature. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-1100-3.
- Lacôte, Felix; Tabard, A. M. (translator) (1923). Essay on Gunādhya and the Brhatkathā. Bangalore City: Bangalore Press.
{{cite book}}:|first2=มีชื่อเรียกทั่วไป (help) (reprint, from the Quarterly Journal of the Mythic Society, of Tabard's translation of Lacôte 1908: Essai sur Guṇāḍhya et la Bṛhatkathā on the Internet Archive) - Raja, C. Kunhan (1962). Survey of Sanskrit Literature. Bharatiya Vidya Bhavan.
- Sircar, D. C. (1969). Ancient Malwa And The Vikramaditya Tradition. Munshiram Manoharlal. p. 108. ISBN 978-812150348-8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 June 2016.
- Srinivasachariar, M (1974). History of Classical Sanskrit Literature: Being an Elaborate Account of All Branches of Classical Sanskrit Literature, with Full Epigraphical and Archaeological Notes and References, an Introduction Dealing with Language, Philology, and Chronology, and Index of Authors & Works. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0284-1.
- Winternitz, Moriz (1985). History of Indian Literature. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0056-4.
