ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คอคอดปานามา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 22:06, 31 มกราคม 2556

คอคอดปานามา

คอคอดปานามา (อังกฤษ: Isthmus of Panama) หรือจำเดิมเรียก คอคอดแดเรียน (อังกฤษ: Isthmus of Darien) เป็นแผ่นดินกิ่วคอดกระหนาบด้วยทะเลแคริบเบียนและมหาสมุทรแปซิฟิก อันเชื่อมทวีปอเมริกาเหนือเข้ากับทวีปอเมริกาใต้ และเป็นดินแดนประเทศปานามาและแหล่งคลองปานามา นอกจากนี้ ยังมีคุณค่าทางยุทธศาสตร์นานัปการเฉกเช่นเดียวกับคอคอดแห่งอื่น ๆ ด้วย

คอคอดปานาเกิดขึ้นราวสามล้านปีก่อนในยุคไพลโอซีน ซึ่งยังให้มหาสมุทรแอตแลนติกและมหาสมุทรแปซิฟิกแยกกัน และก่อให้เกิดกระแสน้ำอุ่นในมหาสมุทรดังกล่าว

ประวัติ

ขณะแล่นเรือไปตามฝั่งทะเลแคริบเบียน บัสโก นูเนซ เด บัลโบอา (Vasco Núñez de Balboa) ขุนนางชาวสเปนคนหนึ่ง ได้ฟังชนพื้นเมืองร่ำลือถึง "ทะเลใต้" ครั้นวันที่ 25 กันยายน 1513 เขาก็ได้พบทะเลแปซิฟิก และในปี 1519 นครปานามาก็ก่อตั้งขึ้นริมชุมชนพื้นเมืองกลุ่มน้อยรายหาดแปซิฟิก ต่อมา เมื่อมีการค้นพบประเทศเปรูแล้ว นครปานามาก็เจริญเป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นศูนย์กลางการปกครองในที่สุด ลุปี 1671 เฮนรี มอร์แกน (Henry Morgan) โจรสลัดชาวเวลส์ ล่องเรือมาจากฝั่งแคริบเบียนข้ามคอคอดปานามา แล้วเข้าทำลายนครจนถึงแก่ความพินาศ สมัยต่อมา จึงมีการย้ายนครไปที่คาบสมุทรน้อยแห่งหนึ่งทางตะวันตก และในปี 1997 องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติประกาศยกซากนครปานามา ซึ่งบัดนี้เรียก "ปานามาเบียโค" (Panamá Viejo) ขึ้นเป็นมรดกโลก

ชีวภาค

ชีวภาคของปานามาแล้วไปด้วยสัตวชาติ (fauna) และพฤกษชาติ (flora) จากทั้งอเมริกาเหนือและใต้เข้ามาใช้ชีวิตอยู่ในลักษณะทับซ้อนกัน (overlapping) เช่น มีนกมากกว่าห้าร้อยสายพันธุ์อาศัยอยู่ในท้องที่คอคอด

นอกจากนี้ เพราะมีเทือกเขายาวเหยียดตลอดคอคอด ภูมิอากาศฝั่งแอตแลนติก (ฝั่งทะเลแคริบเบียน) จึงชื้นเป็นปรกติ ขณะที่ฝั่งทะเลแปซิฟิกกลับแห้งและชื้นสลับกันไป ภูมิอากาศร้อนชื้นเช่นว่าเป็นปัจจัยหนึ่งที่นำพาให้สิ่งมีชีวิตหลายสายพันธุ์ที่มีสีสันแจ่มจ้าและร่างกายใหญ่โต ทั้งแมลง งูเงี้ยวเขี้ยวขอ นก ปลา และสัตว์เลื้อยคลานต่าง ๆ แห่เข้ามาอาศัยเป็นอันมากด้วย

ดูเพิ่ม

คลองปานามา

อ้างอิง

Panama: Isthmus that Changed the World. NASA Earth Observatory.
A New Voyage and Description of the Isthmus of America (1695), by Lionel Wafer. Excerpt from the 1729 Knapton edition
Mellander, Gustavo A.(1971) The United States in Panamanian Politics: The Intriguing Formative Years. Daville,Ill.:Interstate Publishers. OCLC 138568.
Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN 1-56328-155-4. OCLC 42970390.

แหล่งข้อมูลอื่น

บทความเกี่ยวกับภูมิศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

@@ บรรทัด 8: / บรรทัด 8: @@
 [[ไฟล์:Balboa Voyage 1513.PNG|350px|thumb|Núñez de Balboa's travel route to the South Sea, 1513]]
-[[ไฟล์:Nahl_1850%2C_Der_Isthmus_von_Panama_auf_der_H%C3%B6he_des_Chagres_River.jpg|thumb|300px|An 1850 oil painting by Charles Christian Nahl, titled, ''The Isthmus of Panama on the height of the Chagres River'']]
+[[ไฟล์:Nahl 1850%2C Der Isthmus von Panama auf der H%C3%B6he des Chagres River.jpg|thumb|300px|An 1850 oil painting by Charles Christian Nahl, titled, ''The Isthmus of Panama on the height of the Chagres River'']]
 ขณะแล่นเรือไปตามฝั่งทะเลแคริบเบียน [[Vasco Núñez de Balboa|บัสโก นูเนซ เด บัลโบอา]] (Vasco Núñez de Balboa) ขุนนางชาวสเปนคนหนึ่ง ได้ฟังชนพื้นเมืองร่ำลือถึง "ทะเลใต้" ครั้นวันที่ 25 กันยายน 1513 เขาก็ได้พบทะเลแปซิฟิก และในปี 1519 นครปานามาก็ก่อตั้งขึ้นริมชุมชนพื้นเมืองกลุ่มน้อยรายหาดแปซิฟิก ต่อมา เมื่อมีการค้นพบ[[ประเทศเปรู]]แล้ว นครปานามาก็เจริญเป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นศูนย์กลางการปกครองในที่สุด ลุปี 1671 [[Henry Morgan|เฮนรี มอร์แกน]] (Henry Morgan) โจรสลัดชาวเวลส์ ล่องเรือมาจากฝั่งแคริบเบียนข้ามคอคอดปานามา แล้วเข้าทำลายนครจนถึงแก่ความพินาศ สมัยต่อมา จึงมีการย้ายนครไปที่คาบสมุทรน้อยแห่งหนึ่งทางตะวันตก และในปี 1997 [[องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ]]ประกาศยกซากนครปานามา ซึ่งบัดนี้เรียก "[[Panamá Viejo|ปานามาเบียโค]]" (Panamá Viejo) ขึ้นเป็น[[มรดกโลก]]
@@ บรรทัด 18: / บรรทัด 18: @@
 Scotland tried to establish a settlement in 1698 through the [[Darien scheme]].
-The [[California Gold Rush]], starting in 1849, brought a large increase in the transportation of people from the Atlantic to the Pacific.  Steamships brought gold seekers from eastern US ports who trekked across the Isthmus by foot, horse and later rail.  On the Pacific side, they boarded [[Pacific Mail Steamship Company]] vessels headed for [[San Francisco, California|San Francisco]].
+The [[California Gold Rush]], starting in 1849, brought a large increase in the transportation of people from the Atlantic to the Pacific. Steamships brought gold seekers from eastern US ports who trekked across the Isthmus by foot, horse and later rail. On the Pacific side, they boarded [[Pacific Mail Steamship Company]] vessels headed for [[San Francisco, California|San Francisco]].
 [[Ferdinand de Lesseps]], the man behind the [[Suez Canal]], started a Panama Canal Company in 1880 that went bankrupt in 1889 in a [[Panama scandals|scandal]].
@@ บรรทัด 38: / บรรทัด 38: @@
 {{รายการอ้างอิง}}
 * [http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NewImages/images.php3?img_id=16401 Panama: Isthmus that Changed the World. NASA Earth Observatory.]
-* [http://web.princeton.edu/sites/english/eng321/WAFER.HTM  A New Voyage and Description of the Isthmus of America (1695)], by [[Lionel Wafer]]. Excerpt from the 1729 Knapton edition
+* [http://web.princeton.edu/sites/english/eng321/WAFER.HTM A New Voyage and Description of the Isthmus of America (1695)], by [[Lionel Wafer]]. Excerpt from the 1729 Knapton edition
 * Mellander, Gustavo A.(1971) The United States in Panamanian Politics: The Intriguing Formative Years. Daville,Ill.:Interstate Publishers. OCLC 138568.
 * Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN 1-56328-155-4. OCLC 42970390.