ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ส้ม"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ล ย้อนการแก้ไขที่อาจเป็นการทดลอง หรือก่อกวนด้วยบอต ไม่ควรย้อน? แจ้งที่นี่ |
อิอิ ป้ายระบุ: ถูกแทน blanking การแก้ไขแบบเห็นภาพ |
||
| บรรทัด 22: | บรรทัด 22: | ||
}} |
}} |
||
* ตู้อิอิ |
|||
'''ส้ม''' เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็กหลายชนิด เป็น[[Magnoliopsida|พืชใบเลี้ยงคู่]] [[สกุล (ชีววิทยา)|สกุล]] ''Citrus'' วงศ์ [[Rutaceae]] มีด้วยกันนับร้อยชนิด เติบโตกระจายอยู่ทั่วโลก โดยมากจะมีน้ำมันหอมระเหยในใบ ดอก และผล และมีกลิ่นฉุน หากนำใบขึ้นส่องกับแสงแดด จะเห็นจุดเล็กๆ เต็มไปหมด ซึ่งจุดเหล่านั้นก็คือแหล่งน้ำมันนั่นเอง ส้มหลายชนิดรับประทานได้ ผลมีรสเปรี้ยวหรือหวาน มักจะมีแคลเซียม โปแทสเซียม วิตามินเอ และ วิตามินซี มากเป็นพิเศษ ถ้าผลไม้จำพวกนี้มี มะ อยู่หน้า ต้องตัดคำ ส้ม ออก เช่น ส้มมะนาว ส้มมะกรูด เป็น [[มะนาว]] [[มะกรูด]] |
|||
[[อนุกรมวิธาน]]ของส้มนั้น มีความยุ่งยากและสับสนมาช้านาน และเป็นที่ถกเถียงในการจำแนกและตั้งชื่อชนิด (สปีชีส์) ของส้มอยู่เสมอ และการจำแนกกลุ่มยังขึ้นกับ[[นักอนุกรมวิธาน]]ด้วย เช่น '''สวิงเกิล''' (Swingle) จำแนกได้ 16 ชนิด, '''ทานาคา''' (Tanaka) จำแนกได้ 162 ชนิด และ'''ฮอจสัน''' (Hodgson) จำแนก 36 ชนิด ขณะที่บางท่านเสนอว่าส้มทั้งหลายจัดเป็นพืชชนิดเดียวกัน ที่สามารถผสมพันธุ์ระหว่างกันได้ ขณะเดียวกัน การจำแนกอย่างละเอียดของทานาคา ก็สร้างความสำเร็จได้ เนื่องจากพบในภายหลังว่า บางชนิดเป็นเพียงการผสมข้ามสายพันธุ์เท่านั้น ด้วยเหตุนี้จึงไม่แปลกหากเราจะพบ[[ชื่อวิทยาศาสตร์]]ของส้มหลายชนิดที่แตกต่างกัน ดังนั้นเพื่อความแน่นอน จึงมักจะระบุถึงนักอนุกรมวิธานผู้จำแนกเอาไว้ด้วย[[พืชตระกูลส้ม]] |
|||
ปัจจุบันนี้ มีการใช้เทคนิคในการระบุเอกลักษณ์ด้วย[[ดีเอ็นเอ]] (DNA) และมีการเสนอว่าอาจจะมีชนิดพื้นฐานของส้มอย่างกว้างๆ 4 ชนิด ด้วยกัน คือ |
|||
* ''C. halimii'' - พบทางภาคใต้ของไทย และตะวันตกของมาเลเซีย อาจเป็นชนิดต้นกำเนิดของส้ม Poncirus และ Fortunella |
|||
* ''C. medica'' - ส้มโอมือ หรือส้มมือ อาจเป็นต้นกำเนิดของมะนาว หรือเลมอน (lemon) |
|||
* ''C. reticulata'' - อาจเป็นต้นกำเนิดของส้มจำพวกส้มเขียวหวานทั้งหลาย |
|||
* ''C. maxima'' (หรือ ''C. grandis'') - ส้มโอ น่าจะเป็นต้นกำเนิดของส้มในปัจจุบันบางชนิดเช่นกัน กล้วยไม้ |
|||
== สายพันธุ์ส้มที่นิยมปลูกในประเทศไทย == |
|||
* [[ส้มเกลี้ยง]] (Sweet Orange: C. sinensis) เป็นไม้ผลขนาดกลาง ต้นสูงประมาณ 5-7 เมตร ทรงพุ่มค่อนข้างทึบ กิ่งก้านแข็งแรง มีหนามขนาดใหญ่ หลังจากปลุกแล้ว 3 ปี จะเริ่มให้ผลผลิต ตั้งแต่เริ่มออกดอกจนถึงดอกบานใช้เวลาประมาณ 20 วัน นับจากดอกบานจนถึงผลแก่ใช้เวลาประมาณ 7.5-8 เดือน |
|||
* [[Citrus × tangerina|ส้มเขียวหวาน]] (Tangerine: C. reticulata) เป็นไม้ผลขนาดเล็ก ต้นสูงประมาณ 2.5-3 เมตร ทรงพุ่มมีลักษณะแน่นทึบ เริ่มให้ผลผลิตเมื่ออายุ 3 ปี และให้ผลผลิตไม่ต่ำกว่า 15 ปี ถ้ามีการดูแลรักษาอย่างดี ตั้งแต่เริ่มออกดอกจนถึงดอกบานใช้เวลาประมาณ 20-25 วัน นับจากดอกบานจนถึงผลแก่ใช่เวลาประมาณ 8 เดือน ต้นส้มเขียวหวานที่มีอายุ 10 ปี ให้ผลผลิตประมาณ 150-180 กิโลกรัมต่อต้นต่อปี น้ำหนักเฉลี่ยของผลประมาณ 8 ผลต่อ 1 กิโลกรัม |
|||
* [[ส้มจุก]] (Neck Orange: C. nobilis) เป็นไม้ผลขนาดกลาง เริ่มให้ผลผลิตหลังปลูกประมาณ 3 ปี และให้ผลต่อเนื่องไม่ต่ำกว่า 20 ปี ตั้งแต่ออกดอกจนถึงดอกบานใช้เวลาประมาณ 20 วัน นับจากดอกบานจนถึงผลแก่ใช้เวลาประมาณ 8 เดือน ต้นส้มจุกที่มีอายุ 5 ปี จะให้ผลผลิตที่มีน้ำหนักเฉลี่ยของผลประมาณ 5-6 ผลต่อ 1 กิโลกรัม |
|||
* [[ส้มตรา]] (ส้มเช้ง) (Acidless Orange: C. sinensis) เป็นไม้ผลทรงพุ่มขนาดเล็ก ต้นสูงประมาณ 2.5-3 เมตร เริ่มให้ผลผลิตเมื่ออายุ 3 ปี และให้ผลผลิตไม่ต่ำกว่า 10 ปี ตั้งแต่เริ่มออกดอกจนถึงดอกบานใช้เวลาประมาณ 1 เดือน นับจากดอกบานจนถึงผลแก่ใช้เวลาประมาณ 8-9 เดือน ต้นส้มตราที่มีอายุ 5 ปี ให้ผลผลิตประมาณ 50 กิโลกรัมต่อต้นต่อปี นำหนักเฉลี่ยของผลประมาณ 6-8 ผลต่อ 1 กิโลกรัม |
|||
* [[ส้มโอ]] (Pummelo: C. grandis หรือ C. maxima) เป็นไม้ผลทรงพุ่มขนาดกลาง ต้นสูงประมาณ 3-7 เมตร เริ่มให้ผลผลิตเมื่ออายุ 4 ปี และให้ผลผลิตไม่ต่ำกว่า 15-20 ปี นับจากดอกบานจนถึงผลแก่ใช้เวลาประมาณ 8 เดือน ต้นส้มที่มีอายุ 8 ปี จะให้ผลผลิตประมาณ 80-100 ผลต่อต้นต่อปี |
|||
== การแบ่งกลุ่มของส้ม == |
|||
ส้มเป็นพืชอยู่ในตระกูล Rutaceae สกุล Citrus สำหรับประเทศไทย มีการจำแนกพืชตระกูลส้ม พบว่าตระกูลย่อยที่สำคัญที่สุด คือ ตระกุลย่อยของส้ม ซึ่งประกอบด้วยส้มชนิดต่าง ๆ [[มะขวิด]] [[มะตูม]] และส้มสามใบ อย่างไรก็ดี พืชตระกุลย่อยนี้ สามารถแบ่งได้ 4 กลุ่ม ได้แก่ |
|||
* กลุ่มส้มเกลี้ยงและส้มตรา (Orange group) แบ่งเป็นส้มที่มีรสหวาน (Sweet Orange: Citrus sinensis) และส้มทีมีรสเปรี้ยว หรืออาจมีรสออกขม (Sour or Bitter Orange: Citrus aurantium) |
|||
* กลุ่มส้มจีน ส้มเขียวหวาน (Mandarin group) ได้แก่ ซัทซูมา มานดาริน (Satsuma Mandarin:Citrusunshiu) คิงส์ แมนดาริน (King Manderin: Citrus nobilis) เมดิเตอร์เรเนียน แมนดาริน (Mediterranean Mandarin: Citrus delicoia) คอมมอน แมนดาริน (Common Mandarin: Citrus reticulata) |
|||
* กลุ่มส้มโอ และเกรฟฟรุท (Pummelo and Grapefruits) ได้แก่ ส้มโอ (Pummelo: Citrus maxima) และเกรฟฟรุท (Grapefruits: Citrus paradise) |
|||
* กลุ่มมะนาว (Common acid member group) ได้แก่ ซิตรอน (Citron: Citrus medica) เลมอนหรือมะนาวฝรั่ง (Citrus lemon) |
|||
== ส้มชนิดต่างๆ == |
|||
* [[มะกรูด]] (''C. hystrix'' DC.) |
|||
* [[มะนาว]] (''C. aurantifolia'' Swing.) |
|||
* [[เลมอน]] (''C. limon'' Linn.) |
|||
* [[ส้มแก้ว]] (''C. nobilis'' Lour.) |
|||
* [[ส้มเกลี้ยง]], [[ส้มเช้ง]] (''C. sinensis'' Osb.) |
|||
* [[ส้มเขียวหวาน]], [[ส้มจุก]], [[ส้มจันทบูร]] (''C. reticulata'' Blanco) |
|||
* [[ส้มจี๊ด]] |
|||
* [[ส้มซ่า]] (''C. aurantium'' Linn.) |
|||
* [[ส้มโอ]] (''C. grandis'' Osb. หรือ ''C. maxima'') |
|||
* [[ส้มโอมือ]] หรือ ส้มมือ (''C. medica'') |
|||
* [[ส้มโอหงิด]] |
|||
== อ้างอิง == |
|||
* เอกสารวิชาการศัตรูพืชกักกันพืชที่สำคัญของส้ม สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช. กรมวิชาการเกษตร. กรุงเทพฯ 2547 |
|||
{{รายการอ้างอิง}} |
|||
== แหล่งข้อมูลอื่น == |
|||
* [http://www.doae.go.th/library/html/detail/tangerine/index-1.htm การปลูกส้มเขียวหวาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์] |
|||
* [http://www.citrusvariety.ucr.edu/citrus/index.html Citrus Variety Collection] |
|||
[[หมวดหมู่:สกุลส้ม]] |
[[หมวดหมู่:สกุลส้ม]] |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 09:00, 15 กรกฎาคม 2562
| ส้ม | |
|---|---|
| |
| ดอกและผลส้ม | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| หมวด: | Magnoliophyta |
| ชั้น: | Magnoliopsida |
| ชั้นย่อย: | Rosidae |
| อันดับ: | Sapindales |
| วงศ์: | Rutaceae |
| สกุล: | Citrus (L.) Osbeck[1] |
- ตู้อิอิ
- ↑ "Citrus sinensis information from NPGS/GRIN". www.ars-grin.gov. สืบค้นเมื่อ 2008-03-17.