รหัสผ่าน

แบบฟอร์มเข้าสู่ระบบของวิกิพีเดียภาษาอังกฤษ ต้องการให้ใส่ชื่อผู้ใช้ และรหัสผ่าน

รหัสผ่าน คือ สายอักขระหรือคำที่เป็นความลับ ที่ใช้สำหรับยืนยันตัว พิสูจน์ความเป็นเจ้าของ หรือเข้าถึงแหล่งข้อมูล รหัสผ่านควรจะเก็บเป็นความลับเพื่อไม่ให้คนอื่นเข้าถึงได้

การใช้รหัสผ่านนั้นมีตั้งแต่โบราณ ในลักษณะการผ่านด่านทหารองครักษ์ เพื่อเข้าไปในบริเวณ โดยต้องให้รหัสผ่านหรือคำสัญลักษณ์ ทหารองครักษ์จะอนุญาตให้คนหรือกลุ่มคนผ่านเข้าไปได้หากพวกเขารู้รหัสผ่าน ในยุคสมัยใหม่ ใช้ชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านในการเข้าสู่ระบบของคอมพิวเตอร์ที่มีระบบป้องกัน โทรศัพท์มือถือ เครื่องถอดรหัสเคเบิลทีวี เครื่องเอทีเอ็ม เป็นต้น สำหรับการใช้รหัสผ่านในคอมพิวเตอร์ทั่วไป มีหลายจุดประสงค์ เช่น การเข้าใช้ชื่อบัญชี การรับอีเมล การเข้าถึงแอปพลิเคชัน ฐานข้อมูล เครือข่าย เว็บไซต์ หรือแม้แต่อ่านหนังสือพิมพ์ออนไลน์

รหัสผ่านอาจจะเป็นคำที่ไม่มีอยู่จริง รหัสผ่านที่ไม่เป็นคำจะยากต่อการเดา รหัสผ่านอาจจะเป็นการนำคำหลายคำมารวมกัน ส่วนคำว่า พาสโคด (passcode) ใช้กับข้อมูลลับที่เป็นตัวเลขล้วน อย่างเช่น รหัสลับบุคคล (PIN) ที่ใช้ในการเข้าถึงเอทีเอ็ม รหัสผ่านโดยทั่วไป มักจะตั้งขึ้นให้สั้นเพียงพอที่ง่ายต่อการจำและพิมพ์

องค์กรส่วนใหญ่จะระบุนโยบายรหัสผ่านที่กำหนดความต้องการสำหรับการตั้งรหัสผ่าน เช่น การกำหนดความยาวขั้นต่ำ ตัวอักษรพิมพ์ใหญ่-พิมพ์เล็ก ตัวเลข และอักขระพิเศษ บางสิ่งที่ต้องห้าม เช่น ชื่อตนเอง วันเกิด ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ เป็นต้น

จุดอ่อน

รหัสผ่านสามารถถูกเจาะได้ด้วยหลากหลายวิธีเช่น การใช้พจนานุกรมเพื่อเจาะรหัสผ่านที่ตั้งโดยใช้คำในพจนานุกรม นอกจากนี้ รหัสผ่านอาจถูกเจาะด้วยการสุ่มรหัสผ่านไปทีละตัว ซึ่งหากรหัสที่ตั้งไว้สั้นหรือง่ายเกินไป ก็สามารถถูกเจาะได้

นอกจากนี้ หากมีผู้ไม่หวังดีทราบข้อมูลส่วนตัวของผู้ตั้งรหัสผ่านก็อาจนำข้อมูลดังกล่าวมาใช้ประกอบการเจาะรหัสผ่านได้ด้วย

รูปแบบอื่นของรหัสผ่าน

• One-time password หรือรหัสผ่านแบบใช้ครั้งเดียว
• การตรวจพิสูจน์บุคคล
• รหัสผ่านที่ไม่ใช้ข้อความ ซึ่งจะใช้อย่างอื่นเป็นรหัสผ่านแทนข้อความ เช่นการล็อกระบบด้วยรูปภาพอย่างใน วินโดวส์ 8