เนียมหูเสือ
เนียมหูเสือ | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | พืช |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
เคลด: | พืชดอก |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
เคลด: | แอสเทอริด |
อันดับ: | กะเพรา |
วงศ์: | วงศ์กะเพรา |
สกุล: | Coleus Lour. |
สปีชีส์: | Coleus amboinicus |
ชื่อทวินาม | |
Coleus amboinicus Lour. | |
ชื่อพ้อง[1] | |
|
เนียมหูเสือ หรือ หูเสือ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Coleus amboinicus) เป็นพืชในสกุลหูเสือ[2] ลักษณะเป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูงประมาณ 0.3–1 เมตร ลำต้นอวบน้ำ ต้นอ่อนมีขนหนาแน่น เมื่อขนจะค่อย ๆ หลุดร่วงไปเมื่อต้นแก่ ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้าม รูปไข่กว้างค่อนข้างกลมหรือรูปสามเหลี่ยมด้านเท่า ขนาด 2.5–5 × 3–8 เซนติเมตร ปลายใบกลมมน โคนใบกลมหรือตัด ขอบใบจักเป็นคลื่นมน ผิวใบมีขนอ่อนนุ่มปกคลุมทั่วทั้งใบ ก้านใบยาว 2–4.5 เซนติเมตร ดอกออกเป็นช่อตามปลายกิ่งหรือยอด ยาวประมาณ 10–20 เซนติเมตร ดอกย่อยติดหนาแน่นเป็นวงรอบแกนกลาง ช่อหนึ่ง ๆ มีดอกประมาณ 6–8 ดอก ทยอยบานทีละ 1–2 ดอก กลีบดอกสีม่วงขาวมี 5 กลีบ รูปเรือ ยาว 8–12 มิลลิเมตร โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 3–4 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็น 2 กลีบ กลีบบนสั้นตั้งตรง กลีบล่างยาวเว้า ก้านเกสรเพศผู้เชื่อมติดกันเป็นหลอด ตอนโคนล้อมก้านเกสรเพศเมียไว้ กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอดรูประฆัง ยาว 2–4 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็น 5 แฉก แฉกบนรูปไข่กว้าง ปลายแหลม แฉกข้าง ๆ รูปหอกแคบ ใบประดับรูปไข่กว้าง ยาว 3–4 เซนติเมตร ปลายแหลม ผลเล็กกลมแป้นเป็นแบบมีเปลือกแข็ง สีน้ำตาลอ่อน ขนาดประมาณ 0.5–0.7 มิลลิเมตร[3]
เนียมหูเสือมีถิ่นกำเนิดในแอฟริกาตะวันออก คาบสมุทรอาหรับ และอินเดีย[4] นิยมปลูกเป็นไม้คลุมดินหรือไม้กระถางเพื่อประดับ[5] น้ำมันหอมระเหยที่พบมากในใบเนียมหูเสือได้แก่ คาร์วาครอล (28.65%) ไทมอล (21.66%) และฮิวมูลีน (9.67%)[6] ใบและต้นมีกลิ่นหอมฉุน รสเผ็ดร้อน ใช้ดับกลิ่นปาก ช่วยให้เจริญอาหาร และแก้คัดจมูก[3]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ Paton, Alan J.; Mwanyambo, Montfort; Govaerts, Rafaël H.A.; Smitha, Kokkaraniyil; Suddee, Somran; Phillipson, Peter B.; Wilson, Trevor C.; Forster, Paul I. & Culham, Alastair (2019). "Nomenclatural changes in Coleus and Plectranthus (Lamiaceae): a tale of more than two genera". PhytoKeys (129): 1–158. doi:10.3897/phytokeys.129.34988. PMC 6717120. PMID 31523157.
- ↑ "Plectranthus amboinicus (Indian borage), Datasheet, Invasive Species Compendium". Centre for Agriculture and Biosciences International. 23 November 2017. สืบค้นเมื่อ 13 March 2020.
- ↑ 3.0 3.1 "หูเสือ (Plectranthus amboinicus)". ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. สืบค้นเมื่อ March 29, 2020.
- ↑ "Coleus amboinicus Lour.". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. สืบค้นเมื่อ 2021-08-30.
- ↑ "เนียมหูเสือ". บ้านและสวน. สืบค้นเมื่อ March 29, 2020.
- ↑ Senthilkumar, A; Venkatesalu, V (2010). "Chemical composition and larvicidal activity of the essential oil of Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng against Anopheles stephensi: A malarial vector mosquito". Parasitology Research. 107 (5): 1275–8. doi:10.1007/s00436-010-1996-6. PMID 20668876.