เจ้าจอมมารดาเพ็ง ในรัชกาลที่ 4

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เจ้าจอมมารดาเพ็ง
ไฟล์:เจ้าจอมมารดาเพ็ง.JPG
เจ้าจอมมารดาเพ็งในปี พ.ศ. 2404
เกิดพ.ศ. 2386[1]
เสียชีวิต28 กันยายน พ.ศ. 2432 (46 ปี)[1]
คู่สมรสพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
บุตรพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านงคราญอุดมดี
บิดามารดาหลวงราชภัตการ (จีนเอ็ง) (บิดา)

เจ้าจอมมารดาเพ็ง (พ.ศ. 2386 — 28 กันยายน พ.ศ. 2432) หรือสมญาในการแสดงว่า หุ่นเมขลา เป็นนางละครและพระสนมเชื้อสายจีนในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติการพระราชธิดาหนึ่งพระองค์คือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านงคราญอุดมดี[2][3]

ประวัติ

เจ้าจอมมารดาเพ็ง มีนามเดิมว่า หุ่น เกิดในปี พ.ศ. 2386 เป็นธิดาของหลวงราชภัตการ (จีนเอ็ง) เจ้ากรมเกาหลาจีน[1] ครั้นเมื่อจำเริญวัยขึ้นก็ได้ถวายตัวเข้าเป็นนางละครในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จนมีชื่อเสียงในบทเมขลา ชาววังจึงให้สมญาเธอว่า "หุ่นเมขลา"[2][3] ครั้นถวายตัวเป็นพระสนมแล้วจึงเปลี่ยนนามเป็น เพ็ง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตรัสเรียกเจ้าจอมมารดาเพ็งว่า "เมขลา" หรือ "เพ็งเมขลา"[4]

เจ้าจอมมารดาเพ็งสนองพระเดชพระคุณประสูติการพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวคือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านงคราญอุดมดี (12 กรกฎาคม พ.ศ. 2405 — 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2471)[1][2][3][5]

เจ้าจอมมารดาเพ็งถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2432 สิริอายุ 46 ปี[1]

อ้างอิง

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 71.
  2. 2.0 2.1 2.2 ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : ฐานบุ๊คส์, 2554, หน้า 314
  3. 3.0 3.1 3.2 กัลยา เกื้อตระกูล. พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระชายานารี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม ในรัชกาลที่ ๑-๗ กรุงเทพฯ : ยิปซี. 2552, หน้า 133
  4. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. คาถาพระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระนามพระราชโอรสธิดา. พระนคร : ราชบัณฑิตยสภา. 2472, หน้า 34
  5. ปัญหาพระยามิลินท์ เล่ม 2 ตอนมณฑลปัญหา. พระนคร : ราชบัณฑิตยสภา, 2475, หน้าปก