หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์

สว่าง จักรพันธุ์
หม่อมราชวงศ์; สว่าง จักรพันธุ์
เกิด	22 เมษายน พ.ศ. 2400
เสียชีวิต	14 มิถุนายน พ.ศ. 2473 (73 ปี); วังกรมหมื่นอนุวัตน์จาตุรนต์
คู่สมรส	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์
บุตร	พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอนุพงษ์จักรพรรดิ์; พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรพัทธ์ประไพ ; พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวิไลยลักษณา; พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอนุวัตน์จาตุรนต์; พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล
บิดามารดา	พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามงคลเลิศ; หม่อมพลบ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์ (22 เมษายน พ.ศ. 2400 - 14 มิถุนายน พ.ศ. 2473) เป็นหม่อมห้ามสะใภ้หลวงในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์^[1]

ประวัติ[แก้]

หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์ (เดิม : หม่อมราชวงศ์สว่าง ศิริวงศ์) เกิดวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2400 ในสมัยรัชกาลที่ 4 เป็นธิดาพระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามงคลเลิศกับหม่อมพลบ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา^[2] และเป็นพระนัดดาในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

ต่อมาสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี (พระอิสริยยศในขณะนั้น) ทรงสู่ขอมาเป็นหม่อมห้ามสะใภ้หลวง และให้ประสูติพระโอรสพระธิดารวม 5 พระองค์ คือ

พระโอรสธิดาทุกพระองค์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์ แรกประสูติดำรงพระยศเป็นหม่อมเจ้า ยกเว้นที่ประสูติแต่หม่อมราชวงศ์สว่าง สะใภ้หลวง ดังพระราชหัถเลขาในรัชกาลที่ 5 ตอนหนึ่งว่า^[3]

"...หญิงหว่างออกลูกเป็นชาย ทรงมีความยินดีนัก ด้วยเหมือนดังหมาย ขออย่าให้มีอันตรายประการใดเลย แต่ให้เรียกกันเป็นหม่อมเจ้าก่อนตามยศเดิม เมื่อมาเฝ้าเมื่อใดจึงจะตั้งให้เป็นพระองค์เจ้า จะได้เป็นเกียรติและถูกต้องตามแบบอย่างแต่ก่อนมา..."

หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์ ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2473 เวลา 13.10 น. สิริอายุ 74 ปี^[4]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พ.ศ. ไม่ปรากฎ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายใน)
พ.ศ. 2436 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยจุลจอมเกล้า (ต.จ.) (ฝ่ายใน)
พ.ศ. 2451 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)

อ้างอิง[แก้]

↑ กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 157. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-05-24.
↑ ราชินิกูลรัชกาลที่ 5 หน้า 145
↑ จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่ ภาค 8, พระนคร : โรงพิมพ์อักษรนิติ, 2479, หน้า 37
↑ "ข่าวถึงอสัญญกรรม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 47 (0 ง): 1096. 22 มิถุนายน 2473. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[ราชสกุลวงศ์-1] กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 157. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-05-24.

[2] ราชินิกูลรัชกาลที่ 5 หน้า 145

[3] จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่ ภาค 8, พระนคร : โรงพิมพ์อักษรนิติ, 2479, หน้า 37

[4] "ข่าวถึงอสัญญกรรม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 47 (0 ง): 1096. 22 มิถุนายน 2473. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]