วัดพุทธเอ้น

วัดพุทธเอ้น
ชื่อสามัญ	วัดพุทธเอ้น, วัดเอ้น, วัดศรีสุทธาวาสเอิ้นมงกุฏ
ที่ตั้ง	ตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดพุทธเอ้น เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

วัดพุทธเอ้น หรือ วัดเอ้น มีชื่อเดิมว่า วัดศรีสุทธาวาสเอิ้นมงกุฏ คำว่า "พุทธเอ้น" มาจากคำว่าพุทธเอิ้น (ตะโกนบอก) จากตำนานที่เล่าว่า ในครั้งพุทธกาล พระพุทธเจ้าได้เสด็จโปรดเวไนยสัตว์ผ่านมาและได้ทรงหยุดพักผ่อนที่ดอนสกานต์ ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของวัดในปัจจุบัน ได้ทรงตรัสเรียกหาพระอานนท์ พระอุปัฏฐากให้หาน้ำมาให้เสวย แล้วทรงบ้วนพระโอษฐ์ ลง ณ บริเวณที่เป็นบ่อน้ำในปัจจุบัน ซึ่งเป็นบ่อน้ำที่มีลักษณะน้ำบ้วนออกจากใต้พื้นดิน ไหลออกมาอย่างไม่ขาดสายแม้บ้านเมืองจะแห้งแล้งเพียงใดก็ตาม ต่อมาได้มีพระภิกษุ 2 รูป คือ พระติวิทวังโสและพระชมภูวิทโย ได้ธุดงค์ผ่านมาจึงได้รวมชาวบ้านละแวกนั้น สร้างวัดขึ้นตรงบริเวณที่น้ำพุ่งออก บ้างว่า คำว่า "เอ้น" มาจากความหมายในภาษาพม่าซึ่งแปลว่า "สระน้ำ" เพราะวัดนี้มีโบสถ์อยู่กลางสระน้ำ วัดพุทธเอ้นตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2411 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2533

อุโบสถของวัดตั้งอยู่กลางน้ำ เรียกกันว่า "อุทกสีมา" ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากกรมศิลปากร อุโบสถสร้างโดยยกพื้นสี่เสา ล้อมรอบด้วยกำแพงศิลาแลง ด้านในมีวิหารไม้สักเก่าแก่ ที่มีภาพจิตรกรรมฝาผนังสกุลช่างไทใหญ่ซึ่งปัจจุบันภาพเหล่านี้เลือนลางมากแล้ว และสองข้างของพระประธาน ประดิษฐานพระเจ้าแสนตองและพระเจ้าทันใจ และมีพระธาตุเจดีย์ ตรงฐานประดับลาย 12 นักษัตรแบบล้านนา เป็นเจดีย์ทรงกลมบนฐานสี่เหลี่ยมย่อมุม เน้นส่วนที่เป็นมาลัยเถาสามชั้น องค์ระฆังเหลือเพียงองค์เล็กตั้งอยู่เหนือชั้นมาลัยเถา ส่วนบ่อน้ำพุทธเอ้นเป็นบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ ชาวบ้านต่างพากันนำน้ำจากบ่อแห่งนี้ไปใช้เป็นน้ำดื่มน้ำกิน