วัดควนกรวด

วัดควนกรวด
ที่ตั้ง	ตำบลปรางหมู่ อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดควนกรวด เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลปรางหมู่ อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง

ประวัติ

วัดควนกรวดไม่ปรากฏว่าสร้างขึ้นเมื่อใดอย่างชัดเจน แต่เชื่อกันว่าเป็นวัดที่สร้างขึ้นสมัยอยุธยา ซึ่งในทำเนียบพัทลุงของพระครูอริยสังวร (เอียด) อดีตเจ้าคณะจังหวัดพัทลุงระบุว่าวัดนี้สร้างเมื่อ พ.ศ. 2083 ตรงกับสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิแห่งกรุงศรีอยุธยา กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 102 ตอนที่ 180 ลงวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2528 และประกาศเขตโบราณสถานเนื้อที่ประมาณ 1 งาน 37 ตารางวา

อาคารเสนาสนะ

เจดีย์ตั้งอยู่ที่หน้าโบสถ์ เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนย่อมุมไม้สิบสองกว้างประมาณ 6.5 เมตร สูงประมาณ 10 เมตร สร้างขึ้นสมัย พระอุปัชฌาย์รอด (พ.ศ. 2398–2472) ได้สร้างขึ้นบนเจดีย์องค์เดิมออกโดยยรื้อของงเดิมออกสร้างใหม่ขึ้นแทน แล้วนำพระพุทธรูปและหัวข้อพระธรรมบรรจุไว้ในเจดีย์องค์ใหม่ฐานเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส องค์ระฆังย่อมุมไม้สิบสองมีซุ้มพระแบบโค้งแหลมลดหลั่นด้านละ 2 ซุ้มภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นปัจจุบันชำรุดเป็นส่วนใหญ่ อุโบสถตั้งอยู่บนเนินสูงฐานก่ออิฐแต่หักพังชำรุดเป็นส่วนใหญ่ตัวอุโบสถเป็นของสร้างขึ้นใหม่ด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กซึ่งแต่เดิมเป็นอุโบสถไม้ทรงโถงต่อมาเกิดชำรุดอย่างมาก พระภิกษุรักษ์และพระอุปัชฌาย์รอดได้บูรระซ่อมแซมใหม่ครั้งหนึ่งจนกระทั่ง พ.ศ. 2516 จึงได้รื้ออุโบสถเก่าแล้วสร้างใหม่ดังปรากฏในปัจจุบัน ภายในเคยประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย จำนวน 5 องค์ รูปพระภิกษุณีปูนปั้นจำนวน 2 องค์ ต่อมาเมื่อรื้ออุโบสถเก่าแล้วจึงได้นำเอาพระพุทธรูปปูนปั้นจำนวน 4 องค์ และพระภิกษุรีปูนปั้นจำนวน 2 องค์ออกจากอุโบสถ ปัจจุบันเหลือแต่พระประธานองค์เดียว

รอบอุโบสถมีใบเสมาหินทรายสีแดงจำนวน 8 ใบลักษณะเป็นศิลปะอยุธยากำหนดอายุอยู่ในราวพุทธศตวรรษที่ 23 ปัจจุบันเหลือเพียง 2 ใบ ใบแรกมีขนาดกว้าง 31 เซนติเมตร หนา 8 เซนติเมตร สูง 49 เซนติเมตร ใบที่สองกว้าง 35 เซนติเมตร สูง 56 เซนติเมตร หนา 9 เซนติเมตร ปัจจุบันใบเสมาทั้ง 2 ใบเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสงขลา