ผู้ใช้:StemonWasHere/ทดลองเขียน

โตกีโปนาใช้รูปแบบประโยคแบบ ประธาน-กริยา-กรรม โดยคำว่า li ใช้เพื่อบ่งบอกภาคแสดง และ e ใช้บ่งบอกกรรม เช่น สัตว์กินผลไม้ จะแปลได้ว่า soweli li moku e kili แต่ถ้าประธานเป็น mi (ฉัน) หรือ sina (เธอ) ก็ไม่ต้องใช้ li เช่น ฉันกินผลไม้ จะแปลได้ว่า mi moku e kili ไม่ใช่ mi li moku e kili

คำคุณศัพท์จะอยู่หลังคำนามที่มันขยายเหมือนในภาษาไทย เช่น คนที่ดี จะแปลได้ว่า jan pona เพราะโตกีโปนามีคำเพียงไม่มาก และแต่ละคำมีได้หลายความหมาย เราจึงจะสามารถใช้คำคุณศัพท์ในการเจาะจงได้ เช่น ในภาษาโตกีโปนาไม่มีคำว่า รถ จึงใช้คำว่า tomo tawa (ห้องเคลื่อนที่) แทนคำว่ารถ

หากมีหลายคำคุณศัพท์ ให้ใช้ pi ซึ่งสามารถแปลคร่าวๆได้ว่า "แห่ง" ในการแยกคำคุณศัพท์ หากไม่มีคำว่า pi ให้เรียงจากซ้ายไปขวา เช่น

tomo telo = ห้องน้ำ

telo nasa = น้ำประหลาด = สุรา

tomo telo nasa = ห้องน้ำประหลาด

tomo pi telo nasa = ห้องสุรา = บาร์

โตกีโปนาไม่สามารถเปรียบเทียบได้ เช่น ประโยคที่ว่า "ผลไม้อร่อยกว่าแมลง" เราต้องแยกเป็น 2 ประโยค ก็คือ "kili li moku pona. pipi li moku ike" ซึ่งแปลคร่าวๆได้ว่า "ผลไม้เป็นอาหารที่ดี แมลงเป็นอาหารที่ไม่ดี"

ประโยคปฏิเสธ ให้ใช้ ala เติมข้างหลังคำกริยา เช่น "soweli li moku e telo" แปลว่า "สัตว์ดื่มน้ำ" และ "soweli li moku ala e telo" แปลว่า "สัตว์ไม่ดื่มน้ำ"