สวัสดิ์ ตันติสุข

สวัสดิ์ ตันติสุข ม.ป.ช., ม.ว.ม.
เกิด	24 เมษายน พ.ศ. 2468 ตำบลบางแค อำเภอภาษีเจริญ จังหวัดธนบุรี (ปัจจุบันอยู่ในเขตบางแค กรุงเทพมหานคร)
เสียชีวิต	4 สิงหาคม พ.ศ. 2552 (84 ปี)
สาเหตุเสียชีวิต	ติดเชื้อในกระแสโลหิต
สัญชาติ	ไทย
พลเมือง	ไทย
การศึกษา	อนุปริญญาศิลปบัณฑิต
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยศิลปากร
อาชีพ	ศิลปิน จิตรกร
ปีปฏิบัติงาน	พ.ศ. 2491 – 2552
องค์การ	กรมศิลปากร
มีชื่อเสียงจาก	ผู้อุทิศตนเพื่อเผยแพร่และพัฒนางานศิลปกรรมของไทย
ผลงานเด่น	ชีวิตใต้ร่มไม้ ทะเลยามราตรี
คู่สมรส	ปราณี ศรีวิภาต
บุตร	1 คน
บิดามารดา	คิ่ว ตันติสุข แม้น ตันติสุข
ครอบครัว	ตันติสุข
รางวัล	ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) – พ.ศ. 2534

สวัสดิ์ ตันติสุข (24 เมษายน พ.ศ. 2468 – 4 สิงหาคม พ.ศ. 2552) ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) ประจำปี พ.ศ. 2534 ราชบัณฑิต สำนักศิลปกรรมประเภทวิจิตรศิลป์ สาขาจิตรกรรม อาจารย์สวัสดิ์เป็นศิลปินอาวุโสคนสำคัญ ผู้บุกเบิกศิลปะสมัยใหม่ของประเทศ มีผลงานจิตกรรมดีเด่นเป็นที่ยอมรับของวงการศิลปะทั้งในอดีตและปัจจุบัน ได้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะอย่างต่อเนื่องเป็นเวลายาวนานกว่า 65 ปี การบุกเบิกงานจิตรกรรมที่สำคัญ คือ ได้สร้างสรรค์ผลงานจากแบบที่เป็นรูปธรรมเข้าสู่แบบนามธรรมซึ่งมีผลต่อพัฒนาการด้านจิตรกรรมของศิลปินรุ่นหลังเป็นอย่างมาก ทำให้ศิลปินไทยประสบความสำเร็จในวงการศิลปะนานาชาติ และยังได้อุทิศตนให้กับการสอนและการเผยแพร่ศิลปะโบราณและสมัยใหม่ให้แก่นักศึกษาในสถาบันการศึกษาและประชาชนทั่วไป ได้ร่วมแสดงผลงานในการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ ศิลปะนานาชาติ และการแสดงศิลปะอื่นๆ มากมายจนถึงปัจจุบัน ผลงานศิลปะและวิชาการทางศิลปะเป็นประโยชน์ต่อสังคมในทางสร้างสรรค์เป็นอย่างมาก

การศึกษาและการทำงาน

สวัสดิ์ ตันติสุข สำเร็จการศึกษา ระดับ ป.ป.ช. จากโรงเรียนเพาะช่าง กรุงเทพมหานคร เมื่อ พ.ศ. 2485 อนุปริญญาศิลปบัณฑิต สาขาจิตรกรรมและประติมากรรม จาก มหาวิทยาลัยศิลปากร เมื่อ พ.ศ. 2488 ต่อมา ได้ไปศึกษาต่อด้านจิตรกรรมในต่างประเทศที่สถาบันศิลปะแห่งกรุงโรม ประเทศอิตาลี (Academy of Fine Arts, Rome) และได้รับประกาศนียบัตรจิตรกรรม เมื่อ พ.ศ. 2503

หลังจบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยศิลปากร นายสวัสดิ์ ตันติสุขได้เริ่มเข้ารับราชการในตำแหน่งช่างตรีในแผนกหัตถศิลป์ กองสถาปัตยกรรม ในกรมศิลปากร ต่อมา ได้เลื่อนเป็นหัวหน้าแผนกกลาง ในสังกัดมหาวิทยาลัยศิลปากรเมื่อ พ.ศ. 2497 อีก 7 ปี ต่อมา คือ ใน พ.ศ. 2504 อาจารย์สวัสดิ์ก็ได้การเลื่อนเป็นอาจารย์ใหญ่โรงเรียนช่างศิลป์ กรมศิลปากร ได้ดำรงตำแหน่งนี้อยู่ถึง 14 ปี จึงได้รับการเลื่อนเป็นผู้อำนวยการวิทยาลัยช่างศิลป์ในกรมศิลปากร อาจารย์สวัสดิ์ ตันติสุขได้ดำรงตำแหน่งนี้ตลอดมาจนเกษียณอายุราชการในปี พ.ศ. 2528 ในตำแหน่งช่างศิลป์ระดับ 9

ผลงาน

แม้อาจารย์สวัสดิ์ ตันติสุขจะปฏิบัติงานในหน้าที่ของข้าราชการอย่างเต็มเวลา แต่ท่านก็ยังใช้เวลานอกราชการสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณภาพออกมาอย่างต่อเนื่อง ผลงานหลายชิ้นของท่านได้รับการยกย่องผ่านการประกวดในระดับชาติ ดังนี้

• รางวัลในการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ สาขาจิตรกรรม ได้รับเกียรติเป็นศิลปินชั้นเยี่ยม พ.ศ. 2498
• รางวัลเหรียญทอง การแสดงงานจิตรกรรม เมืองราเวนนา อิตาลี พ.ศ. 2502
• รางวัลที่ 1 ประเภทจิตรกรรมมหาวิทยาลัยแห่งกรุงโรม พ.ศ. 2503
• รางวัลที่ 2 การแสดงศิลปะระหว่างชาติ ไซ่งอน พ.ศ. 2505
• แสดงงานจิตรกรรมที่ได้รับเชิญจากกลุ่ม ส่วนราชการต่างๆทั้งในและต่างประเทศ

เกียรติคุณที่ได้รับ

ผลงานต่างๆ รวมทั้งการทำงานเพื่อถ่ายทอดและเผยแพร่งานในสาขาจิตรกรรม อาจารย์สวัสดิ์ ตันติสุขได้สรรค์สร้างผลงานทางศิลปออกมาเป็นจำนวนมากอย่างต่อเนื่องที่ ทำให้อาจารย์ได้รับการยกย่องเป็นอย่างสูง ดังนี้

• ศิลปินชั้นเยี่ยม (สาขาจิตรกรรม) จาก การแสดงงานศิลปกรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2498
• ปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (จิตรกรรม) จาก มหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. 2527
• ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2534
• ราชบัณฑิตสำนักศิลปกรรม ( ประเภทวิจิตรศิลป์ จิตรกรรม) พ.ศ. 2535

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2548 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2543 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2544 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ)) สาขาวิจิตรศิลป์
• พ.ศ. 2517 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2522 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 4 (ภ.ป.ร.4)

บั้นปลายชีวิต

แม้จะอยู่ในวัยของผู้สูงอายุ อาจารย์สวัสดิ์ ตันติสุข ก็ยังคงมีความสนใจและมีบทบาทในวงการศิลปะอยู่อย่างสม่ำเสมอ ยังคงเป็นสมาชิกสมาคมจิตรกรรมสีน้ำอาเซียนและสมาคมศิลปะในประเทศ ฯลฯ ท่านยังคงเข้าร่วมประชุมราชบัณฑิตยสถานอย่างสม่ำเสมอเดือนละ 2 ครั้ง และยังคงนำเสนอบทความที่น่าสนใจหรือสิ่งที่ค้นพบจากการค้นคว้าวิจัยต่อที่ประชุมสำนักศิลปกรรมอยู่อย่างสม่ำเสมอ

อ้างอิง

• รายนามราชบัณฑิตและภาคีสมาชิก สำนักศิลปกรรม ตามประเภทและสาขาวิชา
• ประวัติราชบัณฑิต ราชบัณฑิตยสถาน