เจ้าวิธูร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระยาวิธูร
พระยาน่าน
เจ้าผู้ครองนครน่าน
องค์ที่ 55 แห่งราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์
ราชาภิเษก25 มีนาคม พ.ศ. 2317
ครองราชย์25 มีนาคม พ.ศ. 2317 - 31 มีนาคม พ.ศ. 2321
รัชกาล4 ปี 6 วัน
ก่อนหน้าเจ้ามโน
ถัดไปเจ้ามงคลวรยศ
พิราลัย31 มีนาคม พ.ศ. 2321[1] ณ กรุงธนบุรี
พระราชบุตรเจ้าอัตถะ[2]
พระนามเต็ม
เจ้าพระยาวิธูร เจ้าเมืองน่าน
ราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์
พระบิดาเจ้าอริยวงษ์
พระมารดาแม่เจ้าเมืองเชียงใหม่เทวี

เจ้าพระยาวิธูร หรือ เจ้าหลวงวิธูร[3]ทรงเป็นเจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 55 และองค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์ ทรงครองเมืองน่าน ระหว่างปี พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2321

พระประวัติ[แก้]

เจ้าวิธูร หรือพระนามเดิม เจ้านาขวา เป็นพระโอรสในเจ้าอริยวงษ์ ประสูติแต่ แม่เจ้าเมืองเชียงใหม่ เจ้าวิธูร มีพระเชษฐา และพระอนุชา ร่วมเจ้ามารดา รวม 5 พระองค์

  1. พระยามงคลยศประเทศราช เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 56
  2. เจ้าวิธูร เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 55
  3. เจ้าเทพินทร์
  4. เจ้าน้อยตู๊ย
  5. เจ้ามหาวงษ์

กรณียกิจ[แก้]

เมื่อปี พ.ศ. 2317 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้ทรงยกกองทัพขึ้นมาตีพม่าที่เมืองเชียงใหม่ พระยาจ่าบ้าน เมืองเชียงใหม่ พระยากาวิละ เจ้าเมืองลำปาง และเจ้าเมืองลำพูนได้เข้าสวามิภักดิ์ และได้นำกำลังสมทบช่วยกองทัพสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เข้าตีเมืองเชียงใหม่ โป่มะยุง่วน เจ้าเมืองเชียงใหม่ ได้เกณฑ์กำลังไพล่พลจากเมืองน่านให้ไปช่วย เจ้าหลวงมโน เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 54 จึงได้มอบให้เจ้าน้อยวิธูรพระโอรสในเจ้าอริยวงศ์ เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 52 นำกำลังพลเมืองน่านไปช่วยรบ แต่ฝ่ายพม่าแพ้ เจ้าน้อยวิธูรจึงถูกจับไปเมืองลำปาง เมืองน่านยอมเข้ามาสวามิภักดิ์กับฝ่ายธนบุรี เจ้าน้อยวิธูรได้กลับไปครองเมืองน่านเมื่อปี พ.ศ. 2317

ต่อมาในปี พ.ศ. 2318 พม่าได้ยกกำลังมาทางปากงาวตีเมืองน่านแตก เจ้าน้อยวิธูรได้พาไพร่พลเมืองน่านหนีไปตั้งมั่นอยู่บริเวณด้านใต้ของแม่จะริม (อำเภอแม่จริม) รวบรวมไพร่พลแล้วยกกำลังเข้าตีพม่าแตกกลับไปได้ และได้ครองเมืองน่านสืบต่อมา

ในปี พ.ศ. 2318 พม่าได้ยกกำลังเข้าตีเมืองน่านอีกรอบ เจ้าอริยวงศ์ เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 52 และเจ้าหลวงวิธูร เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 55 ต้องอพยพไพร่พลมาตั้งอยู่ที่บ้านนาพัง และในปีต่อมา เจ้าหลวงวิธูรได้ไปอยู่ที่เมืองลำปาง ส่วนเจ้าอริยวงศ์ พร้อมเจ้าจันทปโชติพระโอรสองค์โต รวมทั้งพระประยูรญาติและไพร่พลเมืองน่านได้ไปอาศัยอยู่ที่เมืองจันทบุรีล้านช้าง (เวียงจันทน์)

ในปี พ.ศ. 2321 เจ้าหลวงวิธูร ถูกกล่าวหาว่าไม่ตั้งอยู่ในสัจจะต่อกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จึงโปรดเกล้าฯ ให้พระยากาวิละ เจ้าเมืองลำปาง ควบคุมตัวพร้อมพระญาติวงศ์ส่งลงมายังกรุงธนบุรี ในคราวนั่นกองทัพพม่าจากเมืองเชียงแสน ก็ได้ยกกำลังลงมากวาดต้อนผู้คนในเมืองน่านไปไว้ที่เมืองเชียงแสน เมืองน่านจึงถูกทิ้งร้างเป็นครั้งที่สองเป็นเวลาถึง 23 ปี

อิสริยยศ[แก้]

เจ้าหลวงวิธูร ทรงดำรงพระยศ ดังนี้

  1. เจ้านาขาว[4] แห่งเมืองน่าน
  2. เจ้าราชวงษ์ แห่งเมืองน่าน
  3. พระยาวิธูร เจ้าเมืองน่าน เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 55

ราชตระกูล[แก้]

อ้างอิง[แก้]

ก่อนหน้า เจ้าวิธูร ถัดไป
พระเจ้ามโนราชา เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 55
และองค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์ติ๋นมหาวงศ์

(พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2321)
พระเจ้ามงคลวรยศ