สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส
สมเด็จกรมพระ
ประสูติ	ค.ศ. 1872 พนมเปญ กัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส
สิ้นพระชนม์	ค.ศ. 1945
พระชายา	พระองค์เจ้านโรดม พงางาม
พระราชบุตร	นักองค์มจะนโรดม เอกอัศนีย์ พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต นักองค์มจะนโรดม ภาวฤทธิ์ สมเด็จพระราชกนิษฐานโรดม รัศมีโสภณ
ราชวงศ์	ราชวงศ์วรมัน (สายราชสกุลนโรดม)
พระราชบิดา	พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร
พระราชมารดา	เจ้าจอมมารดาเอี่ยม

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส (พ.ศ. 2415 - พ.ศ. 2488) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารกับเจ้าจอมมารดาเอี่ยม และเป็นพระราชบิดาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต พระมหากษัตริย์ลำดับที่ 5 แห่งราชอาณาจักรกัมพูชาสมัยใหม่

พระองค์ประสูติในปี พ.ศ. 2415 เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารกับเจ้าจอมมารดาเอี่ยม ธิดาพระสุพรรณพิศาล (กอง อภัยวงศ์) ทรงมีพระเชษฐาร่วมมารดาอีกพระองค์คือพระองค์เจ้านโรดม เกศรา (พ.ศ. 2412 - พ.ศ. 2452)

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส ทรงเสกสมรสกับพระองค์เจ้านโรดม พงางาม (พ.ศ. 2417 - พ.ศ. 2487) พระขนิษฐาต่างพระมารดา มีพระโอรส-ธิดา 5 พระองค์ ได้แก่

• หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม เอกอัศนีย์ (พ.ศ. 2435 - พ.ศ. 2450)
• พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต (6 มีนาคม พ.ศ. 2439 - 3 เมษายน พ.ศ. 2503)
• หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม ภาวฤทธิ์ (พ.ศ. 2439 - ไม่ปรากฏ)
• สมเด็จพระราชกนิษฐานโรดม รัศมีโสภณ (พฤศจิกายน พ.ศ. 2441 - พ.ศ. 2541)
• หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม หญิงเล็ก (พ.ศ. 2443 - ไม่ปรากฏ)

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส สิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 2488 ตรงกับรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งแรก) ในราชอาณาจักรกัมพูชา และตรงกับรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ในราชอาณาจักรไทย

พระประวัติ

กรมพระนโรดม สุทธารส ขณะทรงเยี่ยมวัดวิหารซัวห์ในจังหวัดกันดาล

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารแห่งราชอาณาจักรกัมพูชาสมัยใหม่ และเป็นพระราชบิดาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต และเป็นพระอัยกาในสมเด็จพระนโรดม สีหนุ

หลังจา่กพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์เสด็จสวรรคต ฝรั่งเศสได้คัดเลือก 5 รัชทายาทเพื่อสืบราชสันตติวงศ์ต่อ ได้แก่ กรมพระสีสุวัตถิ์ มุนีเรศ กรมพระนโรดม สุทธารส นักองเจ้านโรดม สุรามฤต พระองค์มจะ นโรดม นรินทเดช และ หม่อมราชวงศ์นโรดม สีหนุ ตามลำดับ

พระนโรดม สุทธารสทรงเป็นหนึ่งในรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์ต่อจากพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ โดยพระองค์ทรงเป็นลำดับที่สอง ต่อจากกรมพระสีสุวัตถิ์ มุนีเรศ ซึ่งทางฝรั่งเศสได้ข้ามลำดับรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์ไป แต่เนื่องจากพระนโรดม สุทธารสได้มีแนวความคิดที่จะประกาศเอกราชของกัมพูชาจากฝรั่งเศสซึ่งแผนการเอกราชของพระองค์จึงรั่วไหลไปยังเจ้าหน้าที่อาณานิคมฝรั่งเศส ทำให้ทางฝรั่งเศสตัดสิทธิพระองค์ในการสืบราชสันตติวงศ์ในที่สุด

ฝรั่งเศสได้ตัดสินใจมอบราชบัลลังก์ให้แก่พระราชนัดดาพระนโรดม สีหนุ หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์สิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 2484 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งเป็นช่วงที่พระองค์ทรงมีพระชนม์มายุเพียง 18 ปีเท่านั้น

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส ทรงเป็นพระอัยกาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ และเป็นพระปัยกาในพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี

สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2488 ต่อมาทรงได้รับการสถาปนาพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระราชอัยกา วรจักรรณฤทธิ์ พระราชอัยกาในพระบรมรัตนโกศ (เขมร: សម្ដេចព្រះរាជអយ្យកោ វរចក្ររណឫទ្ធិ ព្រះរាជអយ្យកោផ្ទាល់នៃព្រះករុណា ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ៕)

ถนนสุทธารสเป็นหนึ่งในถนนในกรุงพนมเปญตั้งตามพระนามเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระองค์ จากมุมถนนนโรดมถึงถนนกัณฑบุปผา ทางเหนือของวัดปทุมวดีราชวราราม