วัดเกาะ (จังหวัดสุพรรณบุรี)

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ วัดเกาะ

วัดเกาะ
ชื่อสามัญ	วัดเกาะ
ที่ตั้ง	เลขที่ 104 ถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3038 (ดอนเจดีย์-ศรีประจันต์) หมู่ที่ 5 ตำบลวังหว้า อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี 72140
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	เถรวาท มหานิกาย
ก่อตั้ง	พ.ศ.2358
พระประธาน	หลวงพ่อในโบสถ์
พระพุทธรูปสำคัญ	หลวงพ่อโต , พระพุทธเจ้า 5 พระองค์
เจ้าอาวาส	พระครูปริยัติกิตติวงศ์ (ปกิตต์ ฐิตวํโส) ป.ธ.3
มหามงคล	รูปเหมือนหลวงพ่อปุย หลวงพ่อเซ้ง บนศาลาการเปรียญ
จุดสนใจ	มณฑป
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดเกาะ ตั้งอยู่เลขที่ 104 ถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3038 (ดอนเจดีย์-ศรีประจันต์) หมู่ที่ 5 ตำบลวังหว้า อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นวัดราษฎร์ คณะสงฆ์มหานิกาย เขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลบางงาม อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรณบุรี คณะสงฆ์ ภาค14

ประวัติ

วัดสร้างขึ้นเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจน สันนิษฐานว่าอยู่ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ 2) แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นอย่างน้อย เริ่มจากมีบุคคลคณะหนึ่งมาทำดินพลุตะไล ณ สถานที่แห่งนี้ แล้วพิจารณาเห็นว่ามีลำน้ำล้อมรอบ ลักษณะเป็นเกาะ เป็นจุดศูนย์กลางของชุมชน เหมาะที่จะสร้างวัด จึงชักชวนชาวบ้านในพื้นที่ให้ช่วยกันสร้างวัด แล้วขนานนามตามลักษณะภูมิประเทศที่ตั้งว่า “วัดเกาะ” ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น "วัดเกาะแก้ว" แต่ประชาชนยังนิยมเรียกว่า "วัดเกาะ" และใช้ชื่อนี้ตลอดมา

ที่ดินตั้งวัดมีพื้นที่จำนวน 23 ไร่ ได้รับอนุญาตตั้งวัดเมื่อ พ.ศ.2358 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ.2496 เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 8 เมตร ยาว 30 เมตร

เป็นวัดซึ่งมีอดีตเจ้าอาวาส คือ พระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ) เป็นพระเถราจารย์ที่มีชื่อเสียง เป็นที่เคารพนับถือของประชาชน วัตถุมงคลของท่านได้รับความนิยม

เป็นโบราณสถาน หมายเลขทะเบียน 0006354 ของกรมศิลปากร ที่ยังไม่ได้ขึ้นทะเบียนตามพระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ.2504

ทำเนียบเจ้าอาวาส (เท่าที่พบข้อมูล)

ลำดับ	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	หมายเหตุ
1	หลวงพ่อพูน	-	-
2	หลวงพ่อคำ	-	-
3	หลวงพ่อขำ	-	-
4	หลวงพ่อยิ้ม	-	-
5	หลวงพ่อจันทร์	-	-
6	หลวงปู่เฒ่าพลาย	-	พ.ศ.2453	มรณภาพ
7	พระอาจารย์ขัน	พ.ศ.2453	พ.ศ.2455	ลาสิกขา
8	พระอาจารย์แจ้ง	พ.ศ.2455	พ.ศ.2458	ลาสิกขา
9	พระอาจารย์พลอย	พ.ศ.2458	พ.ศ.2463	ลาสิกขา
10	พระอาจารย์แคล้ว	พ.ศ.2463	พ.ศ.2466	ลาสิกขา
11	พระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ)	พ.ศ.2466	พ.ศ.2485	สมัยที่ 1 , ลาออก
12	พระอาจารย์ฉ่อย อุตฺตมสาโร	พ.ศ.2485	ไม่พบข้อมูล	ลาออก
13	พระอาจารย์เกี้ยน	ไม่พบข้อมูล	พ.ศ.2489	ลาสิกขา
14	พระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ)	พ.ศ.2489	พ.ศ.2495	รักษาการ
		พ.ศ.2495	พ.ศ.2523	สมัยที่ 2 , มรณภาพ
15	พระครูสุวรรณปัญญารัต (เซ้ง,สกล ปญฺญาพโล)	พ.ศ.2523	พ.ศ.2549	มรณภาพ
16	พระครูปริยัติกิตติวงศ์ (ปกิตต์ ฐิตวํโส) ป.ธ.3	พ.ศ.2550	-	ปัจจุบัน

ทำเนียบศิษย์วัด (บางส่วน)

บรรพชิต

• พระเมตตาวิหารีเถร (ปัด รัตตาคม ธมฺมสโร) วัดชัยฉิมพลี , วัดคูหาสวรรค์ กรุงเทพมหานคร
• พระครูวรนาถรังษี (ปุย รักกุล ปุญฺญสิริ) วัดเกาะ จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระครูยิ้ม ศรีนิล สปญฺโญ วัดชีธาราม จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระเทพคุณาธาร (ปูขุ่น , ผล เล็กสมบูรณ์ ชินปุตฺโต) ป.ธ.4 วัดพระพิเรนทร์ วรจักร กรุงเทพมหานคร
• พระครูสุวรรณปัญญารัต (เซ้ง , สกล พระมนตรี ปญฺญาพโล) วัดเกาะ จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระสมุห์ทองชุบ รกฺขิโต วัดเกาะ จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระปริยัติคุณาภรณ์ (เฉลี่ย มณีวงษ์ สิริธโร) ป.ธ.3 วัดธัญญวารี จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระธรรมวชิรนายก (ปรีชา จันทรัตน์ อภิวณฺโณ) ป.ธ.9 วัดราชบุรณราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
• พระพรหมโมลี (สุชาติ สอดสี ธมฺมรตโน) ป.ธ.9 วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
• พระราชวิริยาลังการ (สุบิน มณีวงษ์ ธีรวํโส) ป.ธ.9 ดร. วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
• พระสุนทรกิจโกศล (เสวย จันทรัตน์ ชนสโภ) ป.ธ.6 ดร. วัดอรุณราชวรารามฯ กรุงเทพมหานคร
• พระครูภาวนาวิจิตร (สำรวย บุญส่ง จารุวณฺโณ) ป.ธ.5 วัดปากน้ำภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
• พระครูสุนทรชัยสิทธิ (ณรงค์ นวมทอง ถิรธมฺโม) วัดบ้านป่า จังหวัดอ่างทอง
• พระครูปริยัติกิตติวงศ์ (ปกิตต์ สุพรรณไสว ฐิตวํโส) ป.ธ.3 วัดเกาะ จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระครูสมุห์ชูศักดิ์ อุ่นใจ ชยานนฺโท วัดประชุมชน จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระครูใบฎีกาสุริยัณห์ จันทรัตน์ สิริปญฺโญ วัดวังพลับใต้ จังหวัดสุพรรณบุรี
• พระมหาสมเดช บุญศรีรอด ธีรปญฺโญ ป.ธ.6 วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร

ฯลฯ

ฆราวาส

• นายเตือน บุญแย้ม
• พันเอก สุวัจน์ บัวทอง
• รศ.เชาวน์ มณีวงษ์
• ดร.เสริม วงษ์จันทร์ ป.ธ.9
• ผศ.ดร.สมชาย ลำดวน ป.ธ.3
• นายบูลพัฒน์ (เกลียว) ดอกตะเคียน ป.ธ.4
• ดร.วิทยา ศรีชมภู
• พันเอก มานพ เมืองแก้ว ป.ธ.9
• นายบุญพา มีชนะ ป.ธ.9
• นายบุญเกื้อ ตู้แก้ว ป.ธ.4
• นายธวัช มณีวงษ์ ป.ธ.3
• นายสุกิจ มณีวงษ์ ป.ธ.3
• นายภิญโญ ภู่ไข่ ป.ธ.3
• นายโสภณ พระมนตรี ป.ธ.6

ฯลฯ

อาคาร เสนาสนะ

• มณฑป สร้างเมื่อ พ.ศ.2458 เป็นสถานที่ประดิษฐาน พระพุทธรูป และรอยพระพุทธบาท (จำลอง) ได้รับการบูรณะเมื่อ พ.ศ.2496 และ พ.ศ.2556
• อุโบสถ กว้าง 9.25 เมตร ยาว 31.50 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2496 บูรณะเมื่อ พ.ศ.2533
• หอระฆัง สูง 20 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2497 บูรณะเมื่อ พ.ศ.2525 , พ.ศ.2550
• ฌาปนสถาน (เมรุ) หลังเก่า สร้างเมื่อราว พ.ศ.2510
• หอสวดมนต์ กว้าง 8.50 เมตร ยาว 18 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2517
• ศาลาการเปรียญวรนาถรังษี กว้าง 21 เมตร ยาว 44.50 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2523
• ฌาปนสถาน (เมรุ) หลังใหม่ สร้างเมื่อ พ.ศ.2548
• ศาลารัชมงคลรังษี กว้าง 15 เมตร ยาว 35 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2553
• อาคารอัศวเกียรติ สร้างเมื่อ พ.ศ.2555
• ซุ้มประตูทางเข้าวัด ริมถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3038 (ดอนเจดีย์-ศรีประจันต์) สร้างเมื่อ พ.ศ.2562
• ศาลาอเนกประสงค์ (โดม) กว้าง 29 เมตร ยาว 65 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.2562
• นอกจากนี้ยังมี กุฏิสงฆ์ โรงครัว ห้องพัสดุ ห้องน้ำ-สุขา เป็นต้น

ปูชนียวัตถุ สิ่งน่าสนใจภายในวัด

• พระบรมสารีริกธาตุ อัญเชิญมาจาก 9 ประเทศ พระธรรมสิริชัย (บุญเลิศ โฆสโก) อดีตเจ้าอาวาสวัดอรุณราชวรารามฯ กรุงเทพมหานคร มอบถวายวัดเกาะ ประดิษฐานในอุโบสถ เมื่อ พ.ศ.2551
• พระประธานประจำอุโบสถ ชาวบ้านนิยมเรียกว่า “หลวงพ่อในโบสถ์” เป็นพระพุทธรูปโลหะ ปางมารวิชัย หลวงพ่อปุยกับหลวงพ่อแต้ม (อดีตเจ้าอาวาสวัดพระลอย) และชาวบ้าน ร่วมกันนำโลหะเงิน ทอง นาก สัมฤทธิ์ พระพุทธรูป พระเครื่องที่ชำรุด สิ่งของเครื่องใช้ที่เป็นโลหะ ทำพิธีหลอมและเททองหล่อเป็นพระพุทธรูปที่วัดเกาะ เมื่อ พ.ศ.2500 (กึ่งพุทธกาล)
• พระพุทธชินราช (จำลอง) สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฟื้น ชุตินฺธโร) วัดสามพระยา กรุงเทพมหานคร ถวายเป็นพระประธานประจำศาลาการเปรียญวัดเกาะ เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ.2528
• พระพุทธรูปหินทราย จำนวน 5 องค์ ชาวบ้านนิยมเรียกว่า “พระพุทธเจ้า 5 พระองค์” เดิมเป็นพระประธานประจำอุโบสถหลังเก่า ไม่พบประวัติการสร้าง บางองค์มีศิลปะสมัยอยุธยา ได้รับการบูรณะเมื่อ พ.ศ.2540 และ พ.ศ.2556 (เท่าที่พบข้อมูล) ส่วนอุโบสถหลังเก่าสร้างราว พ.ศ.2383 ต่อมาทรุดโทรม เริ่มพังทลาย จึงรื้อลงเมื่อราว พ.ศ.2510 กว่าๆ
• พระพุทธรูปปางปาลิไลยก์ พระนามว่า หลวงพ่อโต” เป็นพระประธานประจำมณฑป สร้างเมื่อ พ.ศ.2458 ได้รับการบูรณะเมื่อ พ.ศ.2496 และ พ.ศ.2556
• รอยพระพุทธบาท (จำลอง) ศิลปะสมัยรัตนโกสินทร์ อัญเชิญมาจากพระแท่นดงรัง จังหวัดกาญจนบุรี เมื่อ พ.ศ.2458 ประดิษฐานที่มณฑป
• รูปเหมือนอดีตเจ้าอาวาส คือ รูปเหมือนหลวงพ่อปุย สร้างเมื่อ พ.ศ.2530 และรูปเหมือนหลวงพ่อเซ้ง สร้างเมื่อ พ.ศ.2558 ประดิษฐานบนศาลาการเปรียญ
• จิตรกรรมฝาผนังอุโบสถ เป็นภาพพุทธประวัติและเทพชุมนุม วาดโดยศิลปินผู้เชี่ยวชาญจากกรมศิลปากรเมื่อ พ.ศ.2543
• แพปลา เขตพื้นที่อภัยทานริมลำน้ำบางงาม บริเวณหน้าวัด เป็นที่อยู่อาศัยของปลาน้ำจืดนานาชนิด

การศึกษา

• สำนักศาสนศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกธรรม วัดเกาะ ก่อตั้งโดยพระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ) เปิดสอนเมื่อ พ.ศ.2470 ถึงปัจจุบัน
• เป็นที่ตั้งโรงเรียนประชาบาลวัดเกาะ ก่อตั้งโดยพระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ) เมื่อ พ.ศ.2477

เทศกาล งานประจำปี

• พิธีบำเพ็ญกุศลทักษิณานุปทาน วันคล้ายวันมรณภาพพระครูวรนาถรังษี (ปุย ปุญฺญสิริ) วันที่ 8 กุมภาพันธ์ (วันบูรพาจารย์)
• งานปิดทองไหว้พระประจำปี วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 (วันตรุษไทย)
• งานปิดทองไหว้พระประจำปี วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 (วันลอยกระทง)
• พิธีบำเพ็ญกุศลทักษิณานุปทาน วันคล้ายวันมรณภาพพระครูสุวรรณปัญญารัต (เซ้ง , สกล ปญฺญาพโล) วันที่ 25 ธันวาคม