วัดส้ม (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)

วัดส้ม
ที่ตั้ง	ตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัดร้าง
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดส้ม เป็นโบราณสถานประเภทวัดร้างที่ตั้งอยู่ติดกับคลองท่อ (คลองฉะไกรใหญ่) ทางด้านทิศตะวันตกในตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ไม่ปรากฏหลักฐานทางด้านเอกสารเกี่ยวกับประวัติการสร้างวัดส้ม แต่จากรูปแบบทางสถาปัตยกรรมและลวดลายทางศิลปกรรมของปรางค์ เชื่อว่าเป็นศิลปะอยุธยาตอนต้น ช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 18 ถึงราวปลายพุทธศตวรรษที่ 19 ซึ่งเก่ากว่าปรางค์องค์อื่นในสมัยอยุธยาตอนต้น เช่น พระปรางค์องค์เล็กที่วัดมหาธาตุ (พ.ศ. 1917) และวัดราชบูรณะ (พ.ศ. 1967) เล็กน้อย

ปรางค์เป็นปรางค์ก่ออิฐขนาดย่อมตั้งอยู่บนฐานเตี้ย เครื่องประดับชั้นหลังคาได้กลายรูปเป็นกลีบขนุนอย่างสมบูรณ์ มีลวดลายปูนปั้นลายบัวหงายประดับที่ฐาน ส่วนบนสุดของฐานเป็นลายลูกประคํา ในส่วนกลีบขนุน ที่ริมของกลีบทําเป็นโครงกรอบประดับด้วยลายลูกประคํา และลายใบไม้ม้วน ขนาบโครงลายลูกประคําไว้อีกชั้นหนึ่ง มีการทำลายทับหลัง อีกทั้งลายปูนปั้นต่าง ๆ มีทั้งลายรูปเรขาคณิต สัตว์ในนิทานโบราณ รวมทั้งลายราหูอมจันทร์ ล้วนเป็นลายที่วิวัฒนาการมาจากศิลปะเขมรในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18