นิพพิทา

นิพพิทา แปลว่า ความเบื่อหน่าย

นิพพิทา หมายถึงความเบื่อหน่ายในกองทุกข์ คือเบื่อหน่ายคลายความกำหนัดยินดีในสังขารด้วย การรู้แจ้งเห็นจริงว่าเป็นสิ่งน่าเบื่อ เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ไม่น่ายึดมั่นถือมั่น เป็นความเบื่อหน่ายด้วยปัญญา เบื่อหน่ายถาวร และเกิดขึ้นในทุกสังขาร

ความเบื่อหน่ายธรรมดา ความเบื่อหน่ายในสิ่งที่ไม่ชอบ เช่นคนป่วยเบื่อหน่ายอาหาร ภรรยาเบื่อหน่ายสามีที่มีชู้ ครูเบื่อหน่ายนักเรียนเกเร ไม่จัดเป็นนิพพิทา เพราะไม่เป็นการเบื่อหน่ายแบบถาวร แต่เป็นประเภทเบื่อๆ อยากๆ

นิพพิทา จัดเป็นนิพพิทาญาณ คือความหยั่งรู้ด้วยความเป็นจริงในสังขารด้วยความเบื่อหน่ายเป็นทางให้เกิดวิสุทธิมรรคผลนิพพาน

อ้างอิง

• พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548