ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ชั้นเซฟาโลพอด"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
InternetArchiveBot (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 132,420 ครั้ง
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.2
Waniosa Amedestir (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 34,210 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{Automatic taxobox
{{Taxobox
| name = เซฟาโลพอด (Cephalopod)
| name = ชั้นเซฟาโลพอด
| fossil_range = {{Geological range|Late Cambrian|Recent|earliest=Cambrian|[[ยุคแคมเบรียนตอนปลาย]] – ปัจจุบัน;<ref name="mollusca11">{{The Mollusca|volume=11}}</ref> อาจปรากฏตั้งแต่ยุคแคมเบรียนตอนต้น<ref name="ReferenceD">{{Cite journal |doi=10.1038/s42003-021-01885-w |title=A potential cephalopod from the early Cambrian of eastern Newfoundland, Canada |year=2021 |last1=Hildenbrand |first1=Anne |last2=Austermann |first2=Gregor |last3=Fuchs |first3=Dirk |last4=Bengtson |first4=Peter |last5=Stinnesbeck |first5=Wolfgang |journal=Communications Biology |volume=4 |issue=1 |page=388 |pmid=33758350 |pmc=7987959}}</ref>}}
| fossil_range = ปลาย[[ยุคแคมเบรียน]] - ปัจจุบัน
| image = Cephalopoda diversity.jpg
| image = Haeckel Gamochonia.jpg| image_caption = ความหลากหลายของเซฟาโลพอดจาก ''[[Kunstformen der Natur]]''ปี ค.ศ. 1904 ของ [[Ernst Haeckel]]
| image_upright = 1.2
| regnum = [[Animal]]ia
| image_caption = เซฟาโลพอดที่มีชีวิตและสูญพันธุ์ ตามเข็มนาฬิกาจากบนซ้าย: [[หมึกยักษ์สามัญ]] (''Octopus vulgaris''), [[Caribbean reef squid]] (''Sepioteuthis sepioidea''), [[หอยงวงช้างมุก]] (''Nautilus pompilius''), ''[[Orthosphynctes]]'', ''[[Clarkeiteuthis|Clarkeiteuthis conocauda]]'' และ[[หมึกกระดองสามัญ]] (''Sepia officinalis'')
| phylum = [[Mollusca]]
| classis = '''Cephalopoda'''
| taxon = Cephalopoda
| classis_authority = [[Georges Cuvier|Cuvier]], 1797
| authority = [[Georges Cuvier|Cuvier]], 1797
| subdivision_ranks = [[อันดับ (ชีววิทยา)|อันดับ]]
| subdivision_ranks = ชั้นย่อย
| subdivision = *[[Nautiloid]]ea ''[[sensu lato]]'' ([[paraphyletic|หลายชาติพันธุ์]])
| subdivision =
**[[Plectronoceratoidea]]&nbsp;† (หลายชาติพันธุ์)
ชั้นย่อย '''[[นอติลอยด์|Nautiloidea]]'''<br>
**[[Multiceratoidea]]&nbsp;† (หลายชาติพันธุ์?)
*†[[Plectronocerida]]
**[[Nautiloid]]ea ''[[sensu stricto]]''
*†[[Ellesmerocerida]]
**[[Endoceratoidea]]&nbsp;†
*†[[Actinocerida]]
**[[Orthoceratoidea]]&nbsp;† (หลายชาติพันธุ์)
*†[[Pseudorthocerida]]
*[[Bactritoidea]]&nbsp;† (หลายชาติพันธุ์)
*†[[Endocerida]]
*[[Ammonoidea]]&nbsp;†
*†[[Tarphycerida]]
*†[[Oncocerida]]
*[[Coleoidea]]
*?[[Paracoleoidea]]&nbsp;† (พิพาท)
*†[[Discosorida]]
*[[Nautilida]]
*†[[Orthocerida]]
*†[[Lituitida]]
*†[[Dissidocerida]]
*†[[Ascocerida]]
*†[[Bactritida]]
ชั้นย่อย †'''[[Ammonoidea]]'''<br>
*†[[Goniatitida]]
*†[[Ceratitida]]
*†[[Ammonitida]]
ชั้นย่อย '''[[Coleoidea]]'''<br>
*†[[Belemnoidea]]
**†[[Aulacocerida]]
**†[[Belemnitida]]
**†[[Hematitida]]
**†[[Phragmoteuthida]]
*[[Neocoleoidea]] (Cephalopod ที่ยังมีชีวิตอยู่มากที่สุด)
**?†[[Boletzkyida]]
**[[Sepiida]]
**[[Sepiolida]]
**[[Spirulida]]
**[[Teuthida]]
**[[Octopoda]]
**[[Vampyromorphida]]
}}
}}
'''เซฟาโลพอด''' ({{ชื่อวิทยาศาสตร์|cephalopod}}) เป็นสมาชิกของ[[มอลลัสกา]]ใน[[Taxonomic rank|ชั้น]] '''เซฟาโลโพดา''' ({{ชื่อวิทยาศาสตร์|Cephalopoda}}; จากรูปพหุพจน์[[ภาษากรีก|กรีก]] {{lang|grc|κεφαλόποδες}}, {{transliteration|grc|kephalópodes}}; "หัว-เท้า")<ref>{{Cite book |last1=Queiroz |first1=K. |last2=Cantino |first2=P. D. |last3=Gauthier |first3=J. A. |title=Phylonyms: A Companion to the PhyloCode |publisher=CRC Press |year=2020 | page=1843 |isbn=978-1-138-33293-5}}</ref> เช่น [[หมึกกล้วย]], [[หมึกสาย]], [[หมึกกระดอง]] หรือ[[หอยงวงช้าง]] สัตว์น้ำเหล่านี้มี[[bilateral symmetry|ร่างกายสมมาตรแบบครึ่งซีก]] หัวที่โดดเด่น และชุด[[cephalopod arm|แขน]]หรือ[[เทนทาเคิล|หนวด]] ([[muscular hydrostat]]) ที่ดัดแปลงจากส่วนเท้ามอลลัสกาแบบดั้งเดิม ชาวประมงบางส่วนเรียกเซฟาโลพอดเป็น "'''inkfish'''" เนื่องจากพวกมันสามารถพ่น[[Cephalopod ink|หมึก]]ออกมาได้ การศึกษาเซฟาโลพอดอยู่ในสาขาของ[[สังขวิทยา]]ที่มีชื่อว่า [[teuthology]]


==จำนวน==
ชั้น '''เซฟาโลพอด''' (Cephalopod) เป็นชั้นในไฟลัม[[มอลลัสคา]] เซฟาโลพอดมีลักษณะเด่นตรงที่ร่างกายสมมาตร มีส่วนศีรษะเด่นออกมา การดัดแปลงส่วนเท้าของมอลลัสคา ([[muscular hydrostat]]) ไปเป็นแขนหรือหนวด


==การจัดจำแนก==
==การจัดจำแนก==
บรรทัด 154: บรรทัด 131:
==อ้างอิง==
==อ้างอิง==
{{รายการอ้างอิง}}
{{รายการอ้างอิง}}

==อ่านเพิ่ม==
*{{cite journal |doi=10.1134/S0031030108110014 |title=Cephalopods in the marine ecosystems of the Paleozoic |year=2008 |last1=Barskov |first1=I. S. |first2=M. S. |last2=Boiko |first3=V. A. |last3=Konovalova |first4=T. B. |last4=Leonova |first5=S. V. |last5= Nikolaeva |s2cid=83608661 |journal=Paleontological Journal |volume=42 |pages=1167–1284 |issue=11 }} A comprehensive overview of Paleozoic cephalopods.
* {{cite book |last1=Campbell |first1=Neil A. |last2=Reece |first2=Jane B. |last3=Mitchell |first3=Lawrence G. |title=Biology, fifth edition |publisher=Addison Wesley Longman, Inc. |location=Menlo Park, California |year=1999 |isbn=978-0-8053-6566-5 }}
* Felley, J., Vecchione, M., Roper, C. F. E., Sweeney, M. & Christensen, T., 2001–2003: ''Current Classification of Recent Cephalopoda''. [http://www.mnh.si.edu/cephs National Museum of Natural History: Department of Systematic Biology: Invertebrate Zoology: Cephalopods]
* {{cite book |title=Octopus, Squid, and Cuttlefish: A Visual, Scientific Guide to the Oceans' Most Advanced Invertebrates |year=2018 |first1=Roger |last1=Hanlon |first2=Mike |last2=Vecchione |first3=Louise |last3=Allcock |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0226459561}}
* N. Joan Abbott, Roddy Williamson, Linda Maddock. ''Cephalopod Neurobiology''. Oxford University Press, 1995. {{ISBN|0-19-854790-0}}
* Marion Nixon & [[John Zachary Young|John Z. Young]]. ''The brains and lives of Cephalopods''. Oxford University Press, 2003. {{ISBN|0-19-852761-6}}
* Hanlon, Roger T. & John B. Messenger. ''[https://books.google.com/books?id=Nxfv6xZZ6WYC&pg=PR47 Cephalopod Behaviour]''. Cambridge University Press, 1996. {{ISBN|0-521-42083-0}}
* Martin Stevens & Sami Merilaita. ''Animal camouflage: mechanisms and function''. Cambridge University Press, 2011. {{ISBN|0-521-19911-5}}
* {{cite journal |last1=Rodhouse |first1=P. G. |last2=Nigmatullin |first2=Ch. M. |title=Role as Consumers |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |year=1996 |volume=351 |issue=1343 |pages=1003–1022 |doi=10.1098/rstb.1996.0090}}
* Classification key to modern cephalopods: ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/009/a0150e/a0150e03.pdf{{Dead link|date=November 2019 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

==แหล่งข้อมูลอื่น==
==แหล่งข้อมูลอื่น==
{{Commons category|Cephalopoda|<br />Cephalopoda}}
{{Wikispecies|Cephalopoda}}
{{Wikispecies|Cephalopoda}}
{{Wikibooks|Dichotomous Key|Cephalopoda}}
* [http://www.cephbase.utmb.edu/ CephBase - cephalopod database]
{{EB1911 poster|Cephalopoda}}
⚫
* [http://www.tonmo.com/ TONMO.COM - The Octopus News Magazine Online - cephalopod articles and discussion]

* [http://tolweb.org/Cephalopoda Tree of Life Web Project - Cephalopoda]
⚫
*[http://www.cco.caltech.edu/~brokawc/Bi11/cephalopods.html Fish vs. Cephalopods]
* [http://www.fmnh.helsinki.fi/users/haaramo/Metazoa/Protostoma/Mollusca/Cephalopoda/Coleoidea.htm Mikko's Phylogeny Tree] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070106233605/http://www.fmnh.helsinki.fi/users/haaramo/Metazoa/Protostoma/Mollusca/Cephalopoda/Coleoidea.htm |date=2007-01-06 }}
⚫
*[http://www.tonmo.com/ TONMO.COM – The Octopus News Magazine Online – cephalopod articles and discussion]
⚫
* [http://www.cco.caltech.edu/~brokawc/Bi11/cephalopods.html Fish vs. Cephalopods]
* [http://www.atse.org.au/index.php?sectionid=329 Will Fast Growing Squid Replace Slow Growing Fish?]
*[http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=can-squid-fly Scientific American: Can a Squid Fly Out of the Water?]
*[https://www.ibiology.org/ecology/cephalopods/ Roger Hanlon's Seminar: "Rapid Adaptive Camouflage and Signaling in Cephalopods"]
* [http://biomin.geol.u-psud.fr/ydweb/cephalo/index.htm Biomineralisation in modern and fossil cephalopods] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061002220243/http://biomin.geol.u-psud.fr/ydweb/cephalo/index.htm |date=2006-10-02 }}
*[https://www.buzzfeed.com/mattcherette/six-terrifying-close-up-photos-of-deep-sea-dwellin Deep Sea Dwelling Bristle Worms]
* [http://www.waterencyclopedia.com/Ce-Cr/Cephalopods.html Cephalopods]

{{Taxonbar|from=Q128257}}
{{Authority control}}

{{เรียงลำดับ|ซเฟาลโพอด}}
{{เรียงลำดับ|ซเฟาลโพอด}}


รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:39, 9 กุมภาพันธ์ 2567

ชั้นเซฟาโลพอด
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคแคมเบรียนตอนปลาย – ปัจจุบัน;[1] อาจปรากฏตั้งแต่ยุคแคมเบรียนตอนต้น[2]
เซฟาโลพอดที่มีชีวิตและสูญพันธุ์ ตามเข็มนาฬิกาจากบนซ้าย: หมึกยักษ์สามัญ (Octopus vulgaris), Caribbean reef squid (Sepioteuthis sepioidea), หอยงวงช้างมุก (Nautilus pompilius), Orthosphynctes, Clarkeiteuthis conocauda และหมึกกระดองสามัญ (Sepia officinalis)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: สัตว์
ไฟลัม: มอลลัสกา
ไฟลัมย่อย: Conchifera
ชั้น: Cephalopoda
Cuvier, 1797
ชั้นย่อย

เซฟาโลพอด (ชื่อวิทยาศาสตร์: cephalopod) เป็นสมาชิกของมอลลัสกาในชั้น เซฟาโลโพดา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Cephalopoda; จากรูปพหุพจน์กรีก κεφαλόποδες, kephalópodes; "หัว-เท้า")[3] เช่น หมึกกล้วย, หมึกสาย, หมึกกระดอง หรือหอยงวงช้าง สัตว์น้ำเหล่านี้มีร่างกายสมมาตรแบบครึ่งซีก หัวที่โดดเด่น และชุดแขนหรือหนวด (muscular hydrostat) ที่ดัดแปลงจากส่วนเท้ามอลลัสกาแบบดั้งเดิม ชาวประมงบางส่วนเรียกเซฟาโลพอดเป็น "inkfish" เนื่องจากพวกมันสามารถพ่นหมึกออกมาได้ การศึกษาเซฟาโลพอดอยู่ในสาขาของสังขวิทยาที่มีชื่อว่า teuthology

จำนวน

การจัดจำแนก

หอยงวงช้างมุก (Nautilus pompilius)
หมึกกระดองธรรมดา (Sepia officinalis)
หมึกการ์ตูนแอตแลนติก (Sepiola atlantica)
หมึกกล้วยยุโรป (Loligo vulgaris)
หมึกสายธรรมดา (Octopus vulgaris)

การจัดจำแนกดังรายชื่อข้างล่างนี้ (รวมไปถึงบทความของสัตว์ในกลุ่มเซฟาโลพอด) เป็นไปตาม การจัดจำแนกของเซฟาโลพอด (Current Classification of Recent Cephalopoda) (พ.ค. 2544) (อังกฤษ) รวมไปถึงฟอซซิลจากหลายแหล่ง ในวงเล็บหมายถึงกลุ่มที่สูญพันธุ์ไปแล้ว

ชั้น Cephalopoda

  • ชั้นย่อย Nautiloidea: เซฟาโลพอดทุกชนิดยกเว้นแอมโมนอยด์และโคลอยด์
  • (ชั้นย่อย Ammonoidea): แอมโมไนต์และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องที่สญพันธุ์ไปแล้ว
  • ชั้นย่อย Coleoidea
    • (Cohort Belemnoidea): เบเลมไนต์และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องที่สญพันธุ์ไปแล้ว
    • Cohort Neocoleoidea
      • อันดับใหญ่ Decapodiformes (รู้จักกันในชื่อ Decabrachia หรือ Decembranchiata)
        • (?อันดับ Boletzkyida)
        • อันดับ Spirulida: Ram's Horn Squid
        • อันดับ Sepiida: cuttlefish
        • อันดับ Sepiolida: pygmy, bobtail และ bottletail squid
        • อันดับ Teuthida: หมึกกล้วย
      • อันดับใหญ่ Octopodiformes (รู้จักกันในชื่อ Vampyropoda)

การจัดจำแนกของ Shevyrev

Shevyrev (2005) แนะนำให้แบ่งเป็นแปดชั้นย่อย ส่วนใหญ่ประกอบด้วยหลายสายพันธุ์รวมไปถึงฟอสซิลจำนวนมาก[4] [5]

ชั้น Cephalopoda Cuvier 1795

  • ชั้นย่อย Ellesmeroceratoidea Flower 1950
    • อันดับ Plectronocerida
    • อันดับ Protactinocerida
    • อันดับ Yanhecerida
    • อันดับ Ellesmerocerida
  • ชั้นย่อย Endoceratoidea Teichert, 1933
    • อันดับ Endocerida
    • อันดับ Intejocerida
  • ชั้นย่อย Actinoceratoidea Teichert, 1933
    • อันดับ Actinoceratoidea
  • ชั้นย่อย Nautiloidea Agassiz, 1847
    • อันดับ Basslerocerida
    • อันดับ Tarphycerida
    • อันดับ Lituitida
    • อันดับ Discosorida
    • อันดับ Oncocerida
    • อันดับ Nautilida
  • ชั้นย่อย Orthoceratoidea Kuhn, 1940
    • อันดับ Orthocerida
    • อันดับ Ascocerida
    • อันดับ Dissidocerida
    • อันดับ Bajkalocerida
  • ชั้นย่อย Bactritoidea Shimansky, 1951
  • ชั้นย่อย Ammonoidea Zittel, 1884
  • ชั้นย่อย Coleoidea Bather, 1888[6]

อ้างอิง

  1. ↑ Wilbur, Karl M.; Trueman, E.R.; Clarke, M.R., บ.ก. (1985), The Mollusca, vol. 11. Form and Function, New York: Academic Press, ISBN 0-12-728702-7
  2. ↑ Hildenbrand, Anne; Austermann, Gregor; Fuchs, Dirk; Bengtson, Peter; Stinnesbeck, Wolfgang (2021). "A potential cephalopod from the early Cambrian of eastern Newfoundland, Canada". Communications Biology. 4 (1): 388. doi:10.1038/s42003-021-01885-w. PMC 7987959. PMID 33758350.
  3. ↑ Queiroz, K.; Cantino, P. D.; Gauthier, J. A. (2020). Phylonyms: A Companion to the PhyloCode. CRC Press. p. 1843. ISBN 978-1-138-33293-5.
  4. ↑ Shevyrev, A.A. (2005). "The Cephalopod Macrosystem: A Historical Review, the Present State of Knowledge, and Unsolved Problems: 1. Major Features and Overall Classification of Cephalopod Mollusks". Paleontological Journal. 39 (6): 606–614. Translated from Paleontologicheskii Zhurnal No. 6, 2005, 33-42.
  5. ↑ Shevyrev, A. A. (2006). "The cephalopod macrosystem; a historical review, the present state of knowledge, and unsolved problems; 2, Classification of nautiloid cephalopods". Paleontological Journal. 40 (1): 46–54. doi:10.1134/S0031030106010059. ISSN 0031-0301. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |quotes= ถูกละเว้น (help)
  6. ↑ Bather, F.A. (1888a). "Shell-growth in Cephalopoda (Siphonopoda)". Annals and Magazine of Natural History. Series 6, Vol. 1: 298–310. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |quotes= ถูกละเว้น (help)

อ่านเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ
Cephalopoda
วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Cephalopoda
วิกิตำรา Dichotomous Keyมีหน้าในหัวข้อ Cephalopoda
วิกิซอร์ซ มีบทความจากสารานุกรมบริตานิกา ฉบับ ค.ศ. 1911 เกี่ยวกับ Cephalopoda


Stub icon

บทความสัตว์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ชั้นเซฟาโลพอด&oldid=11320156"