ข้ามไปเนื้อหา

สตูดิโอจิบลิ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
บริษัท สตูดิโอจิบลิ จำกัด
株式会社スタジオジブリ
ประเภทสตูดิโอแอนิเมชัน
อุตสาหกรรมภาพเคลื่อนไหว
วิดีโอเกม
โฆษณาทางโทรทัศน์
ก่อนหน้าTopcraft Edit this on Wikidata
ก่อตั้งกรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น (15 มิถุนายน ค.ศ. 1985 (1985-มิถุนายน-15))
ผู้ก่อตั้งฮายาโอะ มิยาซากิ
อิซาโอะ ทากาฮาตะ
โทชิโอะ ซุซุกิ
ยาสุโยชิ โทคุมา
สำนักงานใหญ่,
ผลิตภัณฑ์ภาพยนตร์การ์ตูน, ภาพยนตร์โทรทัศน์, โฆษณา
ทรัพย์สินสุทธิ8,350 ล้านเยน (3/2011)
พนักงาน
280 (พ.ศ. 2565) Edit this on Wikidata
เว็บไซต์www.ghibli.jp

สตูดิโอจิบลิ (ญี่ปุ่น: 株式会社スタジオジブリโรมาจิKabushiki-gaisha Sutajio Jiburi, อังกฤษ: Studio Ghibli Inc.) เป็นสตูดิโอภาพยนตร์อนิเมะของประเทศญี่ปุ่น เคยเป็นส่วนหนึ่งของสำนักพิมพ์โทกูมะโชเต็น ภาพยนตร์อนิเมะของสตูดิโอนี้ เต็มไปด้วยจินตนาการ เข้าถึงอารมณ์ และได้รับความชื่นชมไปทั่วโลก ชื่อ จิบลิ มาจากเครื่องบินตรวจการณ์ของประเทศอิตาลีที่ใช้ในทะเลทรายซาฮาราในยุคสงครามโลกครั้งที่สอง คำนี้มีที่มาจากคำในภาษาลีเบียนที่แปลว่า "ลมร้อนที่พัดผ่านทะเลทรายซาฮารา" เปรียบได้กับ สตูดิโอที่พัดเอากระแสลมลูกใหม่ผ่านมายังอุตสาหกรรมอนิเมะของญี่ปุ่น[1] โลโก้ของบริษัทมีตัวละคร "โทะโตะโระ" จากภาพยนตร์เรื่อง โทโทโร่เพื่อนรัก ประกอบอยู่ด้วย

ประวัติ[แก้]

สตูดิโอจิบลิได้ก่อตั้งใน ค.ศ. 1985 โดยผู้กำกับอย่างฮายาโอะ มิยาซากิ ร่วมกับผู้เป็นทั้งเพื่อนร่วมงานและพี่เลี้ยงอย่าง อิซาโอะ ทากาฮาตะ และ ผู้จัดการฝ่ายบริหารและผู้อำนวยการสร้างที่มีผลงานมายาวนานอย่างโทชิโอะ ซูซึกิ จุดเริ่มต้นทั้งหมดต้องย้อนไปปี ค.ศ. 1984 ภาพยนตร์เรื่อง มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม ซึ่งได้รับความนิยมจากมังงะที่ตีพิมพ์ต่อเนื่องในนิตยสารอะนิเมจ (Animage) ของ โทคุมะ โชเท็น หลังจากบทดั้งเดิมถูกปฏิเสธ ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับการอำนวยการสร้างโดย ท็อปคราฟต์ (Topcraft) และความสำเร็จของภาพยนตร์กระตุ้นให้เกิดการรวมตัวของกลุ่มจิบลิ โทคุมะเป็นบริษัทแม่ของสตูดิโอจิบลิ และให้ลิขสิทธิ์ภาพยนตร์กับ ดิสนีย์ ในการจัดจำหน่ายทั่วโลกถึง 8 เรื่องด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น เจ้าหญิงจิตวิญญาณแห่งพงไพร หรือ สปิริเต็ดอะเวย์ ภาพยนตร์เรื่อง ปราสาทเวทมนตร์ของฮาวล์ นำเค้าโครงเรื่องมาจากหนังสือของนักเขียนชาวอังกฤษชื่อ Diana Wynne Jones ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในหลายประเทศรวมทั้งแคนาดาและสหรัฐอเมริกา นักประพันธ์เพลงอย่างโจ ฮิไซชิ จะเป็นผู้แต่งเพลงประกอบให้กับภาพยนตร์ในสตูดิโอจิบลิของมิยาซากิทุกเรื่อง

ภาพยนตร์ที่มีชื่อเสียงและได้รับการชื่นชมมากที่สุดของสตูดิโอ ไม่ได้กำกับโดยมิยาซากิ คือ สุสานหิ่งห้อย แต่กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ ภาพยนตร์โศกนาฏกรรมของสองชีวิตกำพร้าในระหว่างสงครามโลกครั้งที่สองในญี่ปุ่น หลายปีที่ผ่านมา มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างสตูดิโอจิบลิและนิตยสารอนิเมะจ ดังจะได้พบได้จากบทความในเซ็คชั่นที่ชื่อ "Ghibli Notes" อาร์ตเวิร์กจากภาพยนตร์ต่างๆ และงานอื่นๆ ของจิบลิมักจะได้ลงเป็นภาพปกของนิตยสารอยู่เสมอๆ

จิบลิมักเป็นที่รู้จักดีในนโยบาย "no-edits" ในสัญญาอนุญาตฉายภาพยนตร์ของพวกเขาในต่างประเทศ ต้นตอก็มาจากการอัดเสียงเพิ่มเติมอย่างเสียๆ หายๆ ในภาพยนตร์เรื่องมหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม ของมิยาซากิ เมื่อครั้งที่ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้เข้าฉายในสหรัฐอเมริกา (ถูกตัดต่อและใส่ความเป็นอเมริกันเข้าไป) ดังนั้น สัญญาการให้ลิขสิทธิ์ของเจ้าหญิงโมโนโนเกะ มิยาซากิจะขีดเส้นใต้นโยบาย "no-editing" ไปในเอกสารทุกฉบับ

ในปี ค.ศ. 2024 สตูดิโอจิบลิได้รับรางวัลปาล์มทองคำเกียรติยศ ในเทศกาลภาพยนตร์เมืองกาน ครั้งที่ 77 พร้อมกับ เมอรีล สตรีป และจอร์จ ลูคัส นับเป็นบริษัทผู้สร้างภาพยนตร์แห่งแรกที่ได้รับรางวัลนี้[2][3]

ผลงาน[แก้]

มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ ซึ่งขณะนั้นทำงานอยู่ที่ท็อปคราฟต์ ต่อมามิยาซากิ, อิซาโอะ ทากาฮาตะและโทชิโอะ ซุซุกิ ซื้อกิจการดังกล่าวแล้วเปลี่ยนชื่อเป็นสตูดิโอจิบลิ ด้วยเหตุนี้ ภาพยนตร์เรื่องนี้จึงมักได้รับการฉายซ้ำและทำการตลาดว่าเป็นภาพยนตร์ของสตูดิโอจิบลิ

ภาพยนตร์[แก้]

ชื่อเรื่อง วันฉายครั้งแรก ผู้กำกับ ผู้เขียนบท ผู้อำนวยการสร้าง ผู้แต่งเพลงประกอบ RT MC
มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม 11 มีนาคม ค.ศ. 1984 ฮายาโอะ มิยาซากิ อิซาโอะ ทากาฮาตะ โจ ฮิซาอิชิ 90%[4] 86[5]
ลาพิวต้า พลิกตำนานเหนือเวหา 2 สิงหาคม ค.ศ. 1986 96%[6] 78[7]
โทโทโร่เพื่อนรัก 16 เมษายน ค.ศ. 1988 โทรุ ฮาระ 93%[8] 86[9]
สุสานหิ่งห้อย อิซาโอะ ทากาฮาตะ มิจิโอะ มามิยะ 100%[10] 94[11]
แม่มดน้อยกิกิ 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1989 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 98%[12] 83[13]
ในความทรงจำที่ไม่มีวันจาง 20 กรกฎาคม ค.ศ. 1991 อิซาโอะ ทากาฮาตะ โทชิโอะ ซุซุกิ แคตซ์ โฮชิ 100%[14] 90[15]
พอร์โค รอสโซ สลัดอากาศประจัญบาน 18 กรกฎาคม ค.ศ. 1992 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 96%[16] 83[17]
สองหัวใจ หนึ่งรักเดียว 5 พฤษภาคม ค.ศ. 1993[A] โทโมมิ โมจิซุกิ เซอิจิ โอคุดะ
โนโซมุ ทาคาฮาชิ
ชิเงรุ นางาตะ 89%[18] 73[19]
ปอมโปโกะ ทานูกิป่วนโลก 16 กรกฎาคม ค.ศ. 1994 อิซาโอะ ทากาฮาตะ ชังชังไต้ฝุ่น 86%[20] 77[21]
วันนั้น...วันไหน หัวใจจะเป็นสีชมพู 15 กรกฎาคม ค.ศ. 1995 โยชิฟุมิ คนโด ฮายาโอะ มิยาซากิ ยูจิ โนมิ 94%[22] 75[23]
เจ้าหญิงจิตวิญญาณแห่งพงไพร 12 กรกฎาคม ค.ศ. 1997 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 93%[24] 76[25]
ยามาดะ ครอบครัวนี้ไม่ธรรมดา 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1999 อิซาโอะ ทากาฮาตะ อะกิโกะ ยาโนะ 78%[26] 75[27]
มิติวิญญาณมหัศจรรย์ 20 กรกฎาคม ค.ศ. 2001 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 96%[28] 96[29]
เจ้าแมวยอดนักสืบ 19 กรกฎาคม ค.ศ. 2002 ฮิโรยูกิ โมนิตะ เรอิโกะ โยชิดะ โทชิโอะ สูซูกิ
โนโซมุ ทาคาฮาชิ
ยูจิ โนมิ 88%[30] 70[31]
ปราสาทเวทมนตร์ของฮาวล์ 20 พฤศจิกายน ค.ศ. 2004 ฮายาโอะ มิยาซากิ โทชิโอะ สูซูกิ โจ ฮิซาอิชิ 87%[32] 82[33]
ศึกเทพมังกรพิภพสมุทร 29 กรกฎาคม ค.ศ. 2006 โกโระ มิยาซากิ โกโระ มิยาซากิ
เคอิโกะ นิวะ
ทามิยะ เทระชิมะ 38%[34] 47[35]
โปเนียว ธิดาสมุทรผจญภัย 19 กรกฎาคม ค.ศ. 2008 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 91%[36] 86[37]
อาริเอตี้ มหัศจรรย์ความลับคนตัวจิ๋ว‎ 17 กรกฎาคม ค.ศ. 2010 ฮิโระมาซะ โยเนบายาชิ ฮายาโอะ มิยาซากิ
เคอิโกะ นิวะ
เซซิล คอร์เบล 94%[38] 80[39]
ป๊อปปี้ ฮิลล์ ร่ำร้องขอปาฏิหาริย์ 16 กรกฎาคม ค.ศ. 2011 โกโระ มิยาซากิ ซาโตชิ ทาเคเบะ 87%[40] 71[41]
ปีกแห่งฝัน วันแห่งรัก 20 กรกฎาคม ค.ศ. 2013 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 88%[42] 83[43]
เจ้าหญิงกระบอกไม้ไผ่ 23 พฤศจิกายน ค.ศ. 2013 อิซาโอะ ทากาฮาตะ อิซาโอะ ทากาฮาตะ
ริโกะ ซาคางูจิ
โยชิอากิ นิชิมูระ 100%[44] 89[45]
ฝันของฉันต้องมีเธอ 19 กรกฎาคม ค.ศ. 2014 ฮิโระมาซะ โยเนบายาชิ ฮิโระมาซะ โยเนบายาชิ
เคอิโกะ นิวะ
มาซาชิ อันโดะ
ทาคัทสึกุ มูรามัทสึ 92%[46] 72[47]
เต่าแดง 18 พฤษภาคม ค.ศ. 2016 มิคาเอล ดูดอก เดอ วิต มิคาเอล ดูดอก เดอ วิต
ปาสคาล เฟอร์ราน
โทชิโอะ สูซูกิ
อิซาโอะ ทากาฮาตะ
วินเซนต์ มาราวาล
ปาสกาล โกเชเทอซ์
เกรกัวร์ ซอร์ลาต์
โลรองต์ เปเรซ เดล มาร์ 93%[48] 86[49]
อาย่ากับเหล่าแม่มด 30 ธันวาคม ค.ศ. 2020[B]
27 สิงหาคม ค.ศ. 2021[C]
โกโระ มิยาซากิ เคอิโกะ นิวะ
เอมิ กุนจิ
โทชิโอะ สูซูกิ ซาโตชิ ทาเคเบะ 28%[50] 46[51]
เด็กชายกับนกกระสา 14 กรกฎาคม ค.ศ. 2023 ฮายาโอะ มิยาซากิ โจ ฮิซาอิชิ 97%[52] 92[53]
  1. ออกอากาศครั้งแรกทางนิปปอนทีวี
  2. ออกอากาศครั้งแรกทางเอ็นเอชเคเจเนรัลทีวี
  3. ฉายโรงภาพยนตร์

โทรทัศน์[แก้]

ชื่อเรื่อง วันออกอากาศ ผู้กำกับ ผู้เขียนบท ผู้อำนวยการสร้าง ผู้แต่งเพลงประกอบ หมายเหตุ
ยานางาวะ โฮริวาริ โมโนงาตาริ 15 สิงหาคม ค.ศ. 1987 (เอ็นเอชเค) อิซาโอะ ทากาฮาตะ ซูซูมุ คุโบะ มิจิโอะ มามิยะ สารคดี
ซันโซคุ โนะ มูสึเมะ โรนยะ 11 ตุลาคม ค.ศ. 2014 – 28 มีนาคม ค.ศ. 2015 (เอ็นเอชเค) โกโร มิยาซากิ ฮิโรยูกิ คาวาซากิ โนบุโอะ คาวาคามิ ซาโตชิ ทาเคเบะ อะนิเมะชุดฉายทางโทรทัศน์ สร้างจาก โรนยา, เดอะร็อบเบอร์ส์ดอเทอร์ โดย แอสตริด ลินด์เกรน
เซน – โกรกูแอนด์ดัสต์บันนีส์[54] 12 พฤศจิกายน ค.ศ. 2022 (ดิสนีย์+) คัทสึยะ คนโด โทโมฮิโกะ อิชิอิ ลุดวิก เยอรันซอน ภาพยนตร์สั้น สตาร์ วอร์ส โดยจิบลิและลูคัสฟิล์ม

ผลงานที่เกี่ยวข้อง[แก้]

ผลงานเหล่านี้ ไม่ได้ถูกผลิตขึ้นโดยสตูดิโอจิบลิ แต่อำนวยการสร้างโดยสมาชิกของ Topcraft ก่อนจะสร้างสตูดิโอจิบลิ ในปี ค.ศ. 1985 หรือสร้างร่วมกับสตูดิโอจิบลิ

ก่อนการก่อตั้ง[แก้]

  • Hols: Prince of the Sun (1968, Toei Animation) การกำกับครั้งแรกของทาคาฮาตะ เขียนบทโดย คาซึโอะ ฟุกาซาวะ ส่วนฮายาโอะ มิยาซากิ ทำหน้าที่ออกแบบฉากและเป็นหัวหน้าฝ่ายสร้างภาพเคลื่อนไหว
  • Puss in Boots (1969, Toei Animation) กำกับโดย คิมิโอะ ยาบุกิ และตัวเอกที่ชื่อ "เปโร" จากเรื่องนี้ก็กลายมาเป็นแมสค็อตของโทเอแอนิเมชัน
  • Animal Treasure Island (1971, Toei Animation) กำกับโดย ฮิโรชิ อิเคดะ
  • Lupin III Part 1 (1971, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ และ อิซาโอะ ทากาฮาดะ
  • Panda! Go Panda! (1972, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ และเขียนบทโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
  • Lupin III Part II (1977, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
  • Rascal the Raccoon (1977, Nippon Animation) ควบคุมการสร้างภาพเคลื่อนไหวโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
  • Lupin III: Castle of Cagliostro (1979, TMS Entertainment & Topcraft) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
  • Taro the Dragon Boy (1979, Toei Animation) แนวคิดต้นแบบโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
  • Jarinko Chie (1981, Tokyo Movie Shinsha & Toho) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
  • Space Adventure Cobra: The Movie (1982, Tokyo Movie Shinsha) ควบคุมการสร้างภาพเคลื่อนไหวโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
  • Gauche the Cellist (1982, Oh! Production) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
  • Nausicaä of the Valley of the Wind (1984, Topcraft) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ

ผลงานที่ร่วมกับบริษัทอื่น[แก้]

นอกจากนี้ จิบลิยังสร้างผลงานเป็นภาพยนตร์สั้นแนวทดลองของ ทาคาฮาตะ ในปี ค.ศ. 2004 เรื่อง Winter Days

อ้างอิง[แก้]

  1. The Birth of Studio Ghibli, Nausicaä of the Valley of the Wind DVD, Walt Disney Home Entertainment, 2005.
  2. "Studio Ghibli Honorary Palme d'Or of the 77th Festival de Cannes". Cannes Film Festival. April 17, 2024. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 18, 2024. สืบค้นเมื่อ April 17, 2024.
  3. Roxborough, Scott (March 10, 2024). "Studio Ghibli to Receive Honorary Cannes Palme d'Or". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 17, 2024. สืบค้นเมื่อ April 17, 2024.
  4. "Nausicaä of the Valley of the Wind (1984)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 28, 2023. สืบค้นเมื่อ February 28, 2023.
  5. "Nausicaä of the Valley of the Wind". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 28, 2023. สืบค้นเมื่อ February 28, 2023.
  6. "Castle in the Sky (1989)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 23, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [1989 was the year of the film's U.S. release.]
  7. "Castle in the Sky". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 25, 2020. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  8. "My Neighbor Totoro (1988)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 17, 2015. สืบค้นเมื่อ December 27, 2015.
  9. My Neighbor Totoro, เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 21, 2018, สืบค้นเมื่อ 2023-07-16
  10. "Grave of the Fireflies (Hotaru no haka) (1988)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 25, 2016. สืบค้นเมื่อ July 17, 2020.
  11. "Grave of the Fireflies". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 4, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  12. "Kiki's Delivery Service (1989)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 20, 2015. สืบค้นเมื่อ July 17, 2020.
  13. "Kiki's Delivery Service". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 26, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  14. "Only Yesterday (1991)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 31, 2016. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016.
  15. "Only Yesterday (1991)". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 16, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  16. "Porco Rosso (Kurenai no buta) (1992)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 17, 2015. สืบค้นเมื่อ December 27, 2015.
  17. "Porco Rosso". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 30, 2020. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  18. "Ocean Waves (Umi ga kikoeru) (2016)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 23, 2010. สืบค้นเมื่อ December 26, 2019.[2016 was the year of the film's U.S. release.]
  19. "Ocean Waves (1993)". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 3, 2018. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  20. "Pom Poko (Heisei tanuki gassen pompoko) (The Raccoon War) (1994)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 20, 2015. สืบค้นเมื่อ December 27, 2015.
  21. "Pom Poko". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 24, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  22. "Whisper of the Heart (Mimi wo sumaseba) (If You Listen Closely) (2006)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 29, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2006 was the year of the film's U.S. TV & DVD release.]
  23. "Whisper of the Heart". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 9, 2021. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  24. "Princess Mononoke (Mononoke-hime) (1999)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 25, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [1999 was the year of the film's U.S. release.]
  25. "Princess Mononoke". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 26, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  26. "My Neighbors the Yamadas (1999)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 20, 2015. สืบค้นเมื่อ December 27, 2015.
  27. "My Neighbors the Yamadas". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 16, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  28. "Spirited Away (2002)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 19, 2015. สืบค้นเมื่อ December 27, 2015.[2002 was the year of the film's U.S. release.]
  29. "Spirited Away". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 14, 2019. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  30. "The Cat Returns (2002)". Rotten Tomatoes. Flixster. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 20, 2021. สืบค้นเมื่อ July 20, 2021.
  31. "The Cat Returns". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 3, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  32. "Howl's Moving Castle (2005)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 25, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2005 was the year of the film's U.S. release.]
  33. "Howl's Moving Castle". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 9, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  34. "Gedo senki (Tales from Earthsea) (2010)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 13, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2010 was the year of the film's U.S. release.]
  35. "Tales from Earthsea". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 16, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  36. "Ponyo (2009)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 5, 2021. สืบค้นเมื่อ July 20, 2021. [2009 was the year of the film's U.S. release.]
  37. "Ponyo". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 4, 2022. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  38. "The Secret World of Arrietty (2012)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 8, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [The film was released in the U.S. under this title in 2012.]
  39. "The Secret World of Arrietty". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 28, 2012.
  40. "From Up On Poppy Hill (2013)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 22, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2013 was the year of the film's U.S. release.]
  41. "From Up on Poppy Hill". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 18, 2013. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  42. "The Wind Rises (2014)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 17, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2014 was the year of the film's U.S. release.]
  43. "The Wind Rises". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 21, 2014. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  44. "The Tale of the Princess Kaguya (2014)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 8, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2014 was the year of the film's U.S. release.]
  45. "The Tale of the Princess Kaguya". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 11, 2018. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  46. "When Marnie Was There (2015)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 11, 2015. สืบค้นเมื่อ July 5, 2016. [2015 was the year of the film's U.S. release.]
  47. "When Marnie Was There". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 1, 2018. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  48. The Red Turtle (ภาษาอังกฤษ), เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 7, 2017, สืบค้นเมื่อ 2022-08-16
  49. The Red Turtle, เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 17, 2022, สืบค้นเมื่อ 2022-08-16
  50. "Earwig and the Witch". Rotten Tomatoes. Fandango. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2021. สืบค้นเมื่อ 20 July 2021.
  51. "Earwig and the Witch". Metacritic.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 6, 2021. สืบค้นเมื่อ April 29, 2022.
  52. "The Boy and the Heron". Rotten Tomatoes (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 7, 2023. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  53. "The Boy and the Heron Reviews". Metacritic. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 8, 2023. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  54. Gularte, Alejandra (November 12, 2022). "Grogu Becomes Studio Ghibli-fied in a New Short". Vulture. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 31, 2023. สืบค้นเมื่อ January 31, 2023.

หนังสืออ่านเพิ่ม[แก้]

  • Cavallaro, Dani. The Animé Art of Hayao Miyazaki. Jefferson, NC: McFarland & Company, 2006. ISBN 9780786423699. OCLC 62430842.
  • McCarthy, Helen. Hayao Miyazaki: Master of Japanese Animation: Films, Themes, Artistry. Berkeley, Calif.: Stone Bridge Press, 1999. ISBN 9781880656419. OCLC 42296779. 2001 reprint of the 1999 text, with revisions: OCLC 51198297.
  • Miyazaki, Hayao. Starting Point: 1979–1996. Beth Cary and Frederik L. Schodt, trans. San Francisco: VIZ Media, 2009. ISBN 9781421505947. OCLC 290477195.
  • Odell, Colin, and Michelle Le Blanc. Studio Ghibli: The Films of Hayao Miyazaki and อิซาโอะ ทากาฮาตะ. Harpenden, Hertfordshire, England: Kamera, 2009. ISBN 9781842432792. OCLC 299246656.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]