อุกฤษ มงคลนาวิน

อุกฤษ มงคลนาวิน
ประธานรัฐสภา โดยตำแหน่งประธานวุฒิสภา
ดำรงตำแหน่ง 30 เมษายน พ.ศ. 2527 – 21 เมษายน พ.ศ. 2532 (4 ปี 357 วัน)
ก่อนหน้า	จารุบุตร เรืองสุวรรณ
ถัดไป	วรรณ ชันซื่อ
ผู้ปฏิบัติหน้าที่ประธานรัฐสภา โดยตำแหน่งประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
ดำรงตำแหน่ง 2 เมษายน พ.ศ. 2534 – 21 มีนาคม พ.ศ. 2535 (0 ปี 353 วัน)
ก่อนหน้า	วรรณ ชันซื่อ (ประธานวุฒิสภา)
ถัดไป	มีชัย ฤชุพันธุ์ (ประธานวุฒิสภา)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	10 มีนาคม พ.ศ. 2476
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	ท่านผู้หญิงมณฑินี มงคลนาวิน (บุณยประสพ)
ลายมือชื่อ

ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน อดีตคณบดีคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ อดีตประธานวุฒิสภา อดีตประธานรัฐสภา ผู้ก่อตั้งสำนักงานทนายความอุกฤษ มงคลนาวิน เคยดำรงตำแหน่งประธานคณะกรรมการอิสระเพื่ออำนวยความยุติธรรม และเสริมสร้างสิทธิเสรีภาพในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (กอ.ยส.จชต.) คณะกรรมการอิสระว่าด้วยการส่งเสริมหลักนิติธรรมแห่งชาติ (คอ.นธ.) ปัจจุบันเป็นกรรมการสภากาชาดไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2527 - ปัจจุบัน นอกจากนั้นยังดำรงตำแหน่งประธานพีระยานุเคราะห์มูลนิธิ ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี อีกด้วย

ประวัติ

ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน เกิดเมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2476 เป็นบุตรชายของ น.ท.พระมงคลนาวาวุธ ร.น. (มงคล มงคลนาวิน) กับนางต่วนทิพย์ มงคลนาวาวุธ (นามสกุลเดิม:อินทรเสน) สมรสกับท่านผู้หญิงมณฑินี มงคลนาวิน (บุณยประสพ) นางสนองพระโอษฐ์ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีบุตรชาย 2 คน คือ ดร.พืชภพ มงคลนาวิน รองอธิบดี กรมองค์การระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ และ รองศาสตราจารย์ ดร.รัฐชาติ มงคลนาวิน อาจารย์ประจำภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2522 ได้รับการแต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์ประจำจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย - สำเร็จการศึกษานิติศาสตร์บัณฑิตและสังคมสงเคราะห์ศาสตร์บัณฑิตจาก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปี พ.ศ. ๒๕๐๑ และ ๒๕๐๒ ตามลำดับ - พ.ศ. ๒๕๐๙ สำเร็จการศึกษาปริญญาเอกทางกฎหมาย (Docteur en Droit) จาก มหาวิทยาลัยปารีส ประเทศฝรั่งเศส อุกฤษ มงคลนาวิน เคยดำรงตำแหน่งประธานวุฒิสภาและประธานรัฐสภาถึง 5 สมัย (2527, 2528, 2530, 2532, 2534 - 2535 22 มีนาคม 2535 – 26 พฤษภาคม 2535 ) ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2516 และได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2539 แต่ได้ขอลาออกหลังจากรับการแต่งตั้งในเดือนเดียวกัน

ด้านการศึกษา

เป็นผู้ริเริ่มในการยกฐานะแผนกวิชานิติศาสตร์ ในคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย ขึ้นเป็นคณะนิติศาสตร์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๕ และดำรงตำแหน่งคณบดี อยู่ ๖ ปี นอกจากนั้น เป็นผู้บรรยายกฎหมายในสถาบันการศึกษาอีกหลายแห่ง

ด้านวิชาชีพ

ได้ก่อตั้งสำนักกฎหมาย ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๓ จนถึงปัจจุบัน

ด้านการเมือง

เริ่มเป็นสมาชิกรัฐสภาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๕ จนถึง พ.ศ. ๒๕๓๕ และดำรงตำแหน่งรอง ประธานฯ, ประธานวุฒิสภา, ประธานรัฐสภา หลายสมัย

ด้านบริหารราชการแผ่นดิน

ได้เป็นที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี ตั้งแต่ พ.ศ. 2518 เหตุที่เป็นนักนิติศาสตร์ที่ยึดมั่นใน หลักยุติธรรม นิติธรรม สันติธรรม จึงได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธานกรรมการอิสระว่าด้วยการอำนวยความยุติธรรมใน ๓ จังหวัดชายแดน ภาคใต้ (กอยส) และเป็นประธานกรรมการอิสระว่าด้วยการส่งเสริมหลักนิติธรรม แห่งชาติ (คอ.นธ)

ด้านเกียรติคุณที่ได้รับทางวิชาการ

- ในปี ๒๕๒๒ ได้โปรดเกล้าฯให้เป็นศาสตราจารย์พิเศษจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย - พ.ศ. ๒๕๓๐ และ พ.ศ. ๒๕๓๒ รับพระราชทานปริญญานิติศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์จากมหาวิทยาลัยรามคำแหงและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ตามลำดับ - พ.ศ. ๒๕๓๑ รับพระราชทานปริญญาบัตร (กิตติมศักดิ์) จากวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร

ด้านสังคมสงเคราะห์

- โปรดเกล้าฯให้เป็นกรรมการสภากาชาดไทย ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๗ จนถึงปัจจุบัน - เป็นประธานกรรมการมูลนิธิตึก สก. ในพระบรมราชูปถัมภ์ ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๓๕ จนถึงปัจจุบัน - เป็นประธานกรรมการพีระยานุเคราะห์ในพระราชูปถัมภ์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๗ จนถึงปัจจุบัน

ด้านเกียรติยศในสังคม

- ได้รับพระราชทานเสาเสมาธรรมจักร รางวัลผู้ทำคุณประโยชน์ประเภทส่งเสริมกิจการคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๔๒ - ได้รับพระราชทานเหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ ๑ พ.ศ. ๒๕๓๗ - ได้รับพระราชทานเหรียญกาชาดสดุดี ชั้นที่ ๑ พ.ศ. ๒๕๕๔ - เป็นนักศึกษาดีเด่นมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในปี พ.ศ. ๒๕๒๗ ในโอกาสมหาวิทยาลัยมีอายุครบ ๕๐ ปี - ได้เป็น “ปูชนียบุคคล” หนึ่งในร้อยคนของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี พ.ศ. ๒๕๖๐

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• พ.ศ. 2528 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2529 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2540 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 1 ปฐมดิเรกคุณาภรณ์ (ป.ภ.)
• พ.ศ. 2532 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2534 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2527 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
• พ.ศ. 2554 – เหรียญกาชาดสดุดี ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

• เกาหลีใต้ :
  • พ.ศ. 2528 – เครื่องอิสริยาภรณ์กิตติคุณด้านบริการการทูต ชั้นที่ 1 (พิเศษ)
• ฝรั่งเศส :
  • พ.ศ. 2529 – เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นกอม็องเดอร์

งานอดิเรก

ตำรากฎหมายและหนังสือ

• พระมหาภัมภีร์อัลกุรอาน
• หลากหลายแนวคิด อุกฤษ มงคลนาวิน เล่ม 1 "สิทธิและสถานภาพทางกฎหมายของสตรีไทย"
• หลากหลายแนวคิด อุกฤษ มงคลนาวิน เล่ม 2 "บทบาทของนักนิติศาสตร์ในการพัฒนาประเทศ”
• หลากหลายแนวคิด อุกฤษ มงคลนาวิน เล่ม 3 "กำเนิดคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย”
• หลากหลายแนวคิด อุกฤษ มงคลนาวิน เล่ม 4 "กำเนิดสำนักกฎหมาย ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน"
• หลากหลายแนวคิด อุกฤษ มงคลนาวิน เล่ม 5 "กำเนิด ปปป.,การปฏิรูปการเมืองโดยการจัดระบบและวิธีการเลือกตั้งใหม่"
• “บันทึกภาพประวัติศาสตร์ความทรงจำในการเยือนประเทศต่าง ๆ ตามคำเชิญอย่างเป็นทางการระหว่างดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา โดย ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน (สาธารณรัฐประชาชนจีน ๒๕๒๘)"
• “บันทึกภาพประวัติศาสตร์ความทรงจำ บทบาทด้านต่างประเทศของรัฐสภา ในระหว่างดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา”
• “บันทึกภาพประวัติศาสตร์ความทรงจำในการเยือนประเทศต่าง ๆ ตามคำเชิญอย่างเป็นทางการระหว่างดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา โดย ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน (สหพันธรัฐรัสเซียและสาธารณรัฐโปแลนด์)"
• “บันทึกภาพประวัติศาสตร์ความทรงจำในการเยือนประเทศต่าง ๆ ตามคำเชิญอย่างเป็นทางการระหว่างดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา โดย ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน (สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี,สาธารณรัฐประชาชนจีน,ทิเบต ๒๕๓๑)”
• “บันทึกภาพประวัติศาสตร์ความทรงจำในการเยือนประเทศต่าง ๆ ตามคำเชิญอย่างเป็นทางการระหว่างดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา โดย ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน (สาธารณรัฐฝรั่งเศส, สาธารณรัฐอินเดีย,สาธารณรัฐอินโดนีเซีย ๒๕๒๘)”
• “ปัญหาบ้านเมือง โดย คณะกรรมการอิสระว่าด้วยการส่งเสริมหลักนิติธรรมแห่งชาติ (คอ.นธ.)”
• “๙ มงคลแห่งชีวิต ในแผ่นดินรัชกาลที่ ๙” ๘๔ ปี อุกฤษ มงคลนาวิน ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๑"
• "อยู่ให้ดี อยู่ให้เป็น"
• "60 ทัศ : 60 ทัศน์"
• "ภารกิจเพื่อชาติ"
• "ปัญหากฎหมายสำหรับประชาชน"
• "ประวัติศาสตร์กฎหมายสากล"
• "คู่มือกฎหมายแรงงาน"
• "สารานุกรมกฎหมายแพ่งและพาณิชย์"
• "Design as Desire"
• "สวรรค์บนดิน ถิ่นไทย"

แหล่งข้อมูลอื่น

• อุกฤษ มงคลนาวิน