ไรช์

ไรช์ (เยอรมัน: Reich) เป็นคำในภาษาเยอรมัน โดยทั่วไปมีความหมายว่า "ประเทศ" หรือ "อาณาจักร" แต่คำว่าไรช์ในฉบับดั้งเดิมนั้นถูกใช้เพื่อสื่อถึงประเทศของชาวโรมัน โดยเฉพาะจักรวรรดิโรมัน นอกจากนี้ยังมีการใช้คำว่า ไกเซอร์ไรช์ (ประเทศของไกเซอร์) สื่อถึงจักรวรรดิ และ เคอนิจไรช์ (ประเทศของกษัตริย์) สื่อถึงราชอาณาจักร

คำว่า ไรช์ ในแง่ประวัติศาสตร์ อาจหมายถึง:

• ราชอาณาจักรแฟรงก์ (Fränkisches Reich) และจักรวรรดิการอแล็งเฌียง (Karolingerreich) ในสมัยกลาง
• จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ (Heiliges Römisches Reich)
• จักรวรรดิเยอรมัน (Deutsches Kaiserreich) เริ่มใช้คำว่า "ไรช์เยอรมัน" ตั้งแต่การรวมชาติเยอรมันในปีค.ศ. 1871 ไปจนถึงสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่หนึ่งในค.ศ. 1918
• สาธารณรัฐไวมาร์ ในช่วงค.ศ. 1919–1933 ยังคงใช้ชื่ออย่างเป็นทางการว่า "ไรช์เยอรมัน"
• นาซีเยอรมนี ถูกเรียกว่า ไรช์ที่สาม ตั้งแต่เหตุมัคท์แอร์ไกรฟุงในค.ศ. 1933 ไปจนถึงสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สองในค.ศ. 1945
• สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีในปัจจุบัน บางครั้งถูกเรียกเชิงเสียดสีว่า แมร์เคิลไรช์ (Merkelreich) ซึ่งมาจากนามของนายกรัฐมนตรี อังเกลา แมร์เคิล
• สหภาพยุโรป ภายใต้การครอบงำของเยอรมนีถูกเปรียบเปรยว่าเป็น ไรช์ที่สี่ คำนี้ใกล้ความเป็นจริงขึ้นไปอีกเมื่อสหราชอาณาจักรจะทำการเบร็กซิต

ระหว่างยุคจักรวรรดิเยอรมันจนถึงนาซีเยอรมนี รัฐชาติเยอรมันใช้ชื่อประเทศอย่างเป็นทางการว่า ไรช์เยอรมัน ทำให้พวกนาซีประดิษฐ์คำว่า ไรช์ที่สาม ขึ้นมาเพื่อการโฆษณาชวนเชื่อว่ารัฐบาลนาซีเยอรมนีนั้น เป็น "ผู้สืบทอด" ของ ไรช์ที่หนึ่ง และ ไรช์ที่สอง ซึ่งคำว่า ไรช์ที่หนึ่ง และ ไรช์ที่สอง นี้เอง ไม่เคยถูกใช้โดยนักประวัติศาสตร์คนใดมาก่อน ในขณะที่คำว่า ไรช์ที่สี่ ถูกใช้ในงานประพันธ์หรือคำพูดเสียดสีทางการเมืองเท่านั้น

ไรช์ เป็นคำนามที่หมายความว่า "ประเทศ" หรือ "อาณาจักร" ในตัวมันเองอยู่แล้ว ดังนั้นกรณีที่มักพบการใช้คำว่า "จักรวรรดิไรช์" หรือ "อาณาจักรไรช์" จึงเป็นการใช้งานอย่างผิดๆ

ประเทศออสเตรียมีชื่อในภาษาเยอรมันว่า Österreich ซึ่งมีความหมายว่า "ไรช์ตะวันออก"