พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ26 เมษายน พ.ศ. 2424
สิ้นพระชนม์31 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 (53 ปี)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาเจ้าจอมมารดาจันทร์ ในรัชกาลที่ 5

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ (26 เมษายน พ.ศ. 2424 – 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2477) เป็นพระราชธิดาลำดับที่ 34 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ ธิดาของพระยาราชสัมภารากร (เทศ) เมื่อวันอังคาร เดือน 5 แรม 13 ค่ำ ปีมะเส็ง ตรีศก จุลศักราช 1243 ตรงกับวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2424 เมื่อทรงพระเยาว์ได้ทรงศึกษาเล่าเรียนที่โรงเรียนราชกุมารีในพระราชวังหลวง ทรงศึกษาภาษาไทยและภาษาอังกฤษกับพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) หลังจากนั้นได้ทรงศึกษาค้นคว้าด้วยพระองค์เองมาตลอด

ในปี พ.ศ. 2472 พระองค์ได้ทรงจัดงานยิ่งใหญ่งานหนึ่งที่วังบางขุนพรหม เรียกว่า "งานสี่มะเส็ง" โดยทรงชักชวนเจ้านายพี่น้องที่ประสูติในปีมะเส็งร่วมสหชาติเดียวกันจำนวนสี่พระองค์ ประกอบด้วยสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน และพระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าพิสมัยพิมลสัตย์ รวมถึงพระองค์เองด้วยเพื่อทรงร่วมบริจาคเงินสมทบทุนสร้างตึกถาวรวัตถุเป็นพระอนุสรณ์ชื่อว่า "ตึกสี่มะเส็ง" ที่สถานเสาวภาภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

ภายหลังจากสมเด็จพระบรมราชชนกเสด็จสวรรคต หลังปี พ.ศ. 2462 ได้ทรงย้ายที่ประทับจากตำหนักสวนภาพผู้หญิงในวังสวนดุสิตมาประทับที่สวนสุนันทา พระองค์ทรงใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ทรงใฝ่พระทัยในธรรมะ งานที่โปรดคือการเย็บปักถักร้อยและงานแกะสลัก รวมทั้งโปรดกีฬากอล์ฟและการออกแบบเสื้อผ้า สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงถึงกับทรงมอบหมายให้ทำหน้าที่ตัดเย็บฉลองพระองค์

พระองค์เคยประทับที่วังศศิพงศ์ประไพ ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตมหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา วังของพระองค์อยู่ใกล้วังวาริชเวสม์ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวาปีบุษบากร พระองค์สิ้นพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ 7 เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน 7 แรม 3 ค่ำ ปีจอ ฉศก จุลศักราช 1296 ตรงกับวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 สิริพระชันษา 53 ปี ด้วยพระอาการพระอันตะ(ลำไส้ใหญ่)อักเสบ[1]

พระเกียรติยศ[แก้]

ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระอิสริยยศ[แก้]

  • พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ (26 เมษายน พ.ศ. 2424 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
  • พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 9 ธันวาคม พ.ศ. 2468)
  • พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ (9 ธันวาคม พ.ศ. 2468 - 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2477)

ภายหลังสิ้นพระชนม์

  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ (10 กรกฎาคม พ.ศ. 2478)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของตระกูลต่าง ๆ ดังนี้[1]

ราชสกุล[แก้]

พระราชสกุลในสามรุ่นของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศศิพงศ์ประไพ
พระชนก:
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระอัยกาฝ่ายพระชนก:
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระปัยกาฝ่ายพระชนก:
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
พระปัยกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก:
หม่อมน้อย
พระชนนี:
เจ้าจอมมารดาจันทร์
พระอัยกาฝ่ายพระชนนี:
พระยาราชสัมภารากร (เทศ)
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่มีข้อมูล
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่มีข้อมูล
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ท่านผู้หญิงอ่ำ
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่มีข้อมูล
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่มีข้อมูล

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 ข่าวสิ้นพระชนม์, เล่ม 51, ตอน 0 ง, 10 มิถุนายน พ.ศ. 2477, หน้า 765
  2. ราชกิจจานุเบกษา, การพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์สำหรับตระกูลจุลจอมเกล้า และถวายบังคมพระบรมรูป เนื่องในวันคล้ายกับวันพระบรมราชาภิเษกครั้งหลัง ตามสุริยตคติ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 16, ตอน 34, 19 พฤศจิกายน ร.ศ. 118, หน้า 498
  3. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน เก็บถาวร 2011-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 25, ตอน 35, 27 ธันวาคม ร.ศ. 127, หน้า 1153
  4. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบัน ฝ่ายใน, เล่ม 29, ตอน 0 ง, 22 มกราคม ร.ศ. 131, หน้า 2444
  5. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน เก็บถาวร 2011-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 43, ตอน 0 ง, 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469, หน้า 3114
  • ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2
  • บรรเจิด อินทุจันทร์ยง. ราชสกุลพระบรมราชวงศ์จักรี. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2539. หน้า หน้าที่573. ISBN 974-0056-50-8 ข้อผิดพลาดพารามิเตอร์ใน {{ISBN}}: checksum