หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ

หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ
ตราประจำเหล่าทัพ
ผู้ดำรงตำแหน่งคนปัจจุบัน พลโท ภูมิพัฒน์​ จันทร์​สว่าง​ ตั้งแต่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2562
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์ไทย
ผู้ประเดิมตำแหน่ง	พลโท เอนก บุนยถี
สถาปนา	1 เมษายน พ.ศ. 2526

หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ เป็นหน่วยทหารของกองทัพบกไทย ได้รับการก่อตั้งเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509 โดยมีกองบัญชาการอยู่ที่ค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ตำบลทะเลชุบศร อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี ​

เครื่องหมายและสัญลักษณ์

• ตัวอักษร U สงครามนอกแบบ [ Unconventional Warfare ] ซึ่งเป็นภารกิจของหน่วย
• ปีกและร่ม ความสามารถในการส่งทางอากาศ อันเป็นจุดเริ่มต้นของหน่วย
• ดาวสามดวง อัตรากำลังของหน่วยระดับกองทัพภาคมีผู้บัญชาการยศ พลโท
• สีดำที่ตัวยู ภารกิจภายใต้การปิดลับที่ไม่เปิดเผย
• สีฟ้าที่พื้น ขอบเขตอันกว้างไกลตามภารกิจของหน่วย

ประวัติ

กองทัพบกเล็งเห็นถึงความสำคัญและความจำเป็นของปฏิบัติการสงครามพิเศษที่สามารถเผชิญและลดภัยคุกคามจากภายนอกประเทศได้ จึงได้มีการจัดตั้งหน่วยรบพิเศษขึ้นเป็นหน่วยแรก เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2497 ที่บ้านป่าหวาย ตำบลป่าตาล อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี หน่วยรบพิเศษของกองทัพไทย ถือกำเนิดเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2497 ในนามของกองพันทหารพลร่ม ที่ตั้ง ณ บ้านป่าหวาย ตำบลป่าตาล อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี ซึ่งมี พ.ต.เทียนชัย สิริสัมพันธ์ เป็นผู้บังคับกองพัน กองพันทหารพลร่มในยุคแรกได้ปฏิบัติภารกิจ ตามแผนงานโครงการของกองทัพบก และกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายใน ผลการปฏิบัติงานเป็นที่ยอมรับของผู้บังคับบัญชาทุกระดับชั้นและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ตลอดจนประชาชนต่างก็ประจักษ์ถึงขีดความสามารถของกองพันทหารพลร่มในเรื่อง การรบ การกระโดดร่ม การช่วยเหลือประชาชนในรูปแบบต่างๆ และป้องกันประเทศจากภัยคุกคามของลัทธิคอมมิวนิสต์ ขณะเดียวกันความต้องการที่จะใช้หน่วยทหารพลร่มปฏิบัติภารกิจมีเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้หน่วยรบพิเศษได้รับการปรับปรุงพัฒนามาโดยลำดับ จากกองพันทหารพลร่มได้รับพิจารณาให้ขยายกำลังเป็น กองรบพิเศษ(พลร่ม) และต่อมาได้มีการขยายกำลังเป็นระดับกองพล คือ ศูนย์สงครามพิเศษ เพื่อเป็นศูนย์ทางวิทยาการและศูนย์ปฏิบัติงานเกี่ยวกับการสงครามพิเศษ มีหน้าที่ค้นคว้า วิจัย พัฒนา ฝึกอบรม และปฏิบัติงานเกี่ยวกับการสงครามพิเศษ

ประตูค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จ.ลพบุรี

หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ

กองทัพบกได้จัดตั้งหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษขึ้นเพื่อทำหน้าที่เป็นหน่วยบังคับบัญชากำลังรบพิเศษทั้งปวงแทนศูนย์สงครามพิเศษ โดยให้ศูนย์สงครามพิเศษทำหน้าที่เป็นหน่วยสายวิทยาการเพื่อดำเนินงานด้านการฝึก ศึกษา เพียงอย่างเดียว จะเห็นได้ว่า จากสถานการณ์สู้รบในอดีตจนถึงปัจจุบันกองทัพบกได้ใช้หน่วยรบพิเศษ เข้าแก้ไขวิกฤตการณ์ต่างๆ ของบ้านเมืองในขณะเดียวกันได้เร่งรัดพัฒนาการจัดหน่วยให้มีขีดความสามารถจนเป็นหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษในปัจจุบัน เทียบเท่ากองทัพภาคมีภารกิจเกี่ยวกับ การสงครามพิเศษทั้งปวง ตั้งแต่การวางแผน อำนวยการ กำกับการทั้งด้านการฝึกศึกษา และการปฏิบัติงาน เป็นหน่วยหวังผลทางยุทธศาสตร์มีบทบาทในการออมกำลังและชดเชยอำนาจกำลังรบ ที่เสียเปรียบ การปฏิบัติงานของหน่วยจะต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ยามปกติในพื้นที่ รับผิดชอบ

หน่วยขึ้นตรง

• กองพลรบพิเศษที่ 1 (พล.รพศ. 1)
  • กรมรบพิเศษที่ 1 (รพศ. 1)
    • กองพันรบพิเศษที่ 1 กรมรบพิเศษที่ 1
    • กองพันรบพิเศษที่ 2 กรมรบพิเศษที่ 1
  • กรมรบพิเศษที่ 2 (รพศ. 2)
    • กองพันรบพิเศษที่ 1 กรมรบพิเศษที่ 2
    • กองพันรบพิเศษที่ 2 กรมรบพิเศษที่ 2
  • กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์ (รพศ. 3 รอ.)
    • กองพันจู่โจมรักษาพระองค์ กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์ (พัน.จจ.รอ.รพศ. 3 รอ.)
    • กองพันปฏิบัติการพิเศษรักษาพระองค์ กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์ (พัน.ปพ.รอ.รพศ. 3 รอ.)
  • กรมรบพิเศษที่ 4 (รพศ. 4)
    • กองพันรบพิเศษที่ 1 กรมรบพิเศษที่ 4
    • กองพันรบพิเศษที่ 2 กรมรบพิเศษที่ 4
  • กรมรบพิเศษที่ 5 (รพศ. 5)
    • กองพันรบพิเศษที่ 1 กรมรบพิเศษที่ 5
    • กองพันรบพิเศษที่ 2 กรมรบพิเศษที่ 5
• ศูนย์สงครามพิเศษ (ศสพ.)
• กองพันปฏิบัติการจิตวิทยา (พัน.ปจว.)
• กองพลาธิการส่งทางอากาศ (กอง พธ.สกอ.)
• กองพันทหารสื่อสารที่ 35 (ส.พัน.35 นสศ.)

ค่ายหน่วยรบพิเศษ

• ค่ายวชิราลงกรณ์ (ป่าหวาย)
• ค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
• ค่ายเอราวัณ
• ค่ายสฤษดิ์เสนา
• ค่ายขุนเณร

ดูเพิ่ม

• รายพระนามและชื่อผู้บัญชาการทหารบกไทย
• กองทัพภาคที่ 1
• กองทัพภาคที่ 3
• กองทัพภาคที่ 4

อ้างอิง

• หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

แหล่งข้อมูลอื่น

• กิจกรรมท่องเที่ยวภายในหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช