แขวงไชยบุรี

{{Infobox settlement | name = แขวงไชยบุรี | native_name

• = ແຂວງໄຊຍະບູລີ

| native_name_lang = lo | settlement_type = แขวง | image_skyline = Sainyabuli Mekong1 tango7174.jpg | image_caption = | image_alt = | image_map = Map of Xaignabouri Province, Laos.jpg | map_caption = แผนที่แขวงไชยบุรี | map_alt = | image_map1 = Sainyabuli Province-Laos.svg | map_caption1 = แผนที่ประเทศลาวเน้นแขวงไชยบุรี | map_alt1 = | latd = 19.25 | longd = 101.75 | coordinates_type = type:adm1st_region:LA | coordinates_display = title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ประเทศ | subdivision_name = ลาว | established_title = | established_date = | named_for = | seat_type = เมืองเอก | seat = ไชยบุรี | leader_party = | leader_title = | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 16389 | area_note = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = 382200 | population_as_of = พ.ศ. 2561 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = UTC+07 | postal_code_type = | postal_code = | iso_code = LA-XI | website = | footnotes =

ไชยบุรี (ลาว: ໄຊຍະບູລີ, ไซยะบูลี) เป็นหนึ่งในแขวงของประเทศลาว ตั้งอยู่บริเวณ​ทางภาคเหนือ​ของประเทศ​เป็นหนึ่ง​ในแขวงที่มีการจัดงานประเพณี​วัฒนธรรม​-ช้างตลอดในทุกเดือน​กุมภาพันธ์ทุกปี ทิศเหนือ​ติดกับ บ่อแก้ว อุดมไซ ทิตตะวันออก​ติดกับ หลวงพระบางทิศตะวันตก​ติดกับ เวียงจันทน์​และ ประเทศ​ไทย

เขตการปกครอง

แผนที่	รหัสเมือง	เมือง (ไทย)	เมือง (ลาว)	เมือง (อังกฤษ)
	8-01	ไชยบุรี	ໄຊຍະບູລີ	Sainyabuli
	8-02	คอบ	ຄອບ	Khop
	8-03	หงษา	ຫົງສາ	Hongsa
	8-04	เงิน	ເງິນ	Ngeun
	8-05	เชียงฮ่อน	ຊຽງຮ່ອນ	Xianghon
	8-06	เพียง	ພຽງ	Phiang
	8-07	ปากลาย	ປາກລາຍ	Paklai
	8-08	แก่นท้าว	ແກ່ນທ້າວ	Kenthao
	8-09	บ่อแตน	ບໍ່ແຕນ	Boten
	8-10	ทุ่งมีไชย	ທົ່ງມີໄຊ	Thongmixai
	8-11	ไชยสถาน	ໄຊສະຖານ

เมื่อเป็นจังหวัดลานช้าง

บทความหลัก: จังหวัดลานช้าง

จังหวัดลานช้าง ได้แบ่งการปกครองออกเป็น 6 อำเภอ ดังนี้

1. อำเภอสมาบุรี ตามเขตอำเภอสมาบุรีเดิม
2. อำเภออดุลเดชจรัส ตามเขตอำเภอปากลายเดิม
3. อำเภอแก่นท้าว ตามเขตอำเภอแก่นท้าวเดิม
4. อำเภอเชียงฮ่อน ตามเขตอำเภอเชียงฮ่อนเดิม
5. อำเภอหาญสงคราม ตามเขตอำเภอหงษาเดิม
6. อำเภอเชียงแมน แยกจากอำเภอสมาบุรี เมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2486

สภาพภูมิประเทศ

ภูมิประเทศทั่วไปของแขวงไชยบุรีเป็นภูเขาและที่ราบสูง ทางทิศตะวันตกมีต้นไม้ขึ้นหนาทึบเป็นที่ตั้งป่าสงวนแห่งชาติน้ำพูน ทางตะวันออกสุดที่แม่น้ำโขง มีน้ำตกหลายแห่ง เช่น นาข่า บ้านคำ ตาดเหือง ฯลฯ แต่ยังไม่มีถนนเข้าถึง น้ำตกที่มีถนนเข้าถึงสะดวกสบาย อยู่ใกล้ตัวเมือง และเป็นที่นิยมของชาวบ้านคือ ตาดแจว สูง 30 เมตร อยู่ห่างจากท่าเดื่อประมาณ 1 กิโลเมตร ไซยะบูลีมีเขตแดนติดกับประเทศไทยยาว 645 กิโลเมตร ชาวพื้นเมืองอาทิ ไทดำ ไทลื้อ ขมุ ขฉิ่น กรี อาขา ม้งและมลาบรี จึงมีการอพยพข้ามไปมาระหว่างสองประเทศ เป็นแขวงที่มีการทำไม้ซุงมากจึงมีช้างงานมากที่สุดในประเทศ

สภาพภูมิอากาศ

โดยทั่วไปมีสภาพภูมิอากาศคล้ายคลึงกับสภาพภูมิอากาศของจังหวัดน่านและจังหวัดอุตรดิตถ์ของประเทศไทย มีปริมาณฝนน้อยกว่าทั้ง 2 จังหวัด แต่ในฤดูหนาวจะมีอากาศที่หนาวเย็นกว่า

ภูมิอากาศร้อนสะวันนา ในบางพื้นที่ในเขตตัวเมืองจะมีอากาศร้อนกว่าแถบภูเขา ในแถบภูเขาจะมีอากาศเย็นตลอดทั้งปี

ในเขตเทือกเขาหลวงพระบางทางทิศตะวันตกจะหนาวมากกว่าในเมือง.

ทรัพยากรธรรมชาติ

ในภูมิภาคย่านภูเขาที่อยู่ติดกับพรมแดนประเทศไทยยังเป็นป่าไม้สมบูรณ์อยู่มาก มีไม้สักและไม้มีค่าอื่น ๆ ทางแถบพื้นที่ภาคกลางและภาคใต้ของแขวง ส่วนในภาคเหนือของแขวงมีแร่ธาตุสำคัญ เช่น ถ่านลิกไนต์ ทองคำ ทองแดง และ แมงกานีส เป็นต้น และมีการอุตสาหกรรมเหมืองหินแกรนิตในภาคใต้ของแขวง

สถานที่ท่องเที่ยว

1. เมืองไชยบุรี นำตกตาดเจ้า
2. เมืองเงิน
3. เมืองปากลาย
4. เมืองเชียงฮ่อน

การคมนาคม

เส้นทางถนนติดต่อระหว่างเมืองในภาคเหนือกับภาคใต้ของแขวงและเชื่อมต่อกับแขวงหลวงพระบาง รวมทั้งเส้นทางถนนเชื่อมต่อกับจังหวัดน่านของประเทศไทย นอกจากถนนสายหลักที่เชื่อมเมืองต่าง ๆ แล้ว ถนนสายรองอื่น ๆ ยังอยู่ในระหว่างการก่อสร้างและปรับปรุง หรือเป็นถนนในโครงการที่กำหนดแผนจะก่อสร้างทั่วทั้งแขวง อย่างไรก็ตามถนนสายหลักก็ยังต้องได้รับการปรับปรุงให้เรียบร้อยสมบูรณ์ เพื่อให้สามารถใช้สัญจรไปมาได้ตลอดปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูฝน นอกจากการคมนาคมทางบกโดยทางถนนแล้ว แขวงไชยบุรีสามารถเดินทางเชื่อมต่อกับเมืองและแขวงอื่น ๆ ได้โดยทางน้ำ ซึ่งสามารถเดินทางได้โดยทางเรือโดยสารตามลำแม่น้ำ โดยเฉพาะลำแม่น้ำโขง ทั้งนี้เนื่องจากแขวงไชยบุรีมีพื้นที่ติดกับแม่น้ำโขงเป็นระยะทางนับได้หลายร้อยกิโลเมตร การคมนาคมทางอากาศ โดยทางเครื่องบินก็สามารถเดินทางเชื่อมต่อกับแขวงเวียงจันทน์ได้โดยมีสนามบินที่เมืองไชยบุรีและเมืองแก่นท้าว และมีเที่ยวบินประจำเดินทางติดต่อกับนครหลวงเวียงจันทน์ได้ แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนผู้โดยสารซึ่งเป็นปัจจัยประกอบสำคัญของเที่ยวบิน

ด่านพรมแดน

จุดผ่อนปรนชายแดนสองแควอยู่ที่อำเภอสองแคว จังหวัดน่าน ด่านชายแดนถาวรไทย-ลาว ห้วยโก๋น - น้ำเงิน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน ด่านท่าลี่ เชื่อมต่อระหว่างเมืองแก่นท้าว และอำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย