ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าจอมมารดาอ่อน ในรัชกาลที่ 5"

เจ้าจอมมารดาอ่อน
เจ้าจอมมารดาอ่อน; ป.จ., จ.ป.ร.2, ว.ป.ร.2, ภ.ป.ร.2
	ไฟล์:เจ้าจอมมารดาอ่อน บุนนาค.jpg
เกิด	อ่อน บุนนาค; 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2411; จังหวัดเพชรบุรี ประเทศสยาม
เสียชีวิต	29 มกราคม พ.ศ. 2512 (100 ปี); จังหวัดพระนคร ประเทศไทย
คู่สมรส	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
บุตร	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ ; พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา
บุพการี	เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค) ; ท่านผู้หญิงอู่ สุรพันธ์พิสุทธิ์

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:17, 6 ธันวาคม 2563

เจ้าจอมมารดาอ่อน (19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2411 - 29 มกราคม พ.ศ. 2512) พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมารดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา และยังมีพระเจ้าลูกเธอที่ตกพระโลหิต ยังไม่เป็นพระองค์ อีก 2 พระองค์

เกิดในสมัยรัชกาลที่ 4 เมื่อวันพุธ แรม 11 ค่ำ เดือนยี่ ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2410 (ปัจจุบันคือ พ.ศ. 2411) เป็นบุตรคนที่ 4 ในจำนวน 14 คน ของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค) ที่เกิดกับท่านผู้หญิงอู่ (สกุลเดิม วงศาโรจน์) มีพี่น้องร่วมบิดาทั้งสิ้น 62 คน โดยในจำนวนนี้ มี 5 คน ที่เกิดจากท่านผู้หญิงอู่ และได้รับราชการเป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 คือ เจ้าจอมมารดาอ่อน เจ้าจอมเอี่ยม เจ้าจอมเอิบ เจ้าจอมอาบ และเจ้าจอมเอื้อน ทั้งหมดเป็นที่รู้จักในนามเจ้าจอมก๊กออ

เจ้าจอมมารดาอ่อนเป็นหลานของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) หรือ สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ นามเดิม ดิศ บุนนาค ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าพระยาพระคลังในรัชกาลที่ 2 และรัชกาลที่ 3 เป็นบิดาของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค) ฯลฯ เป็นผู้มีบทบาทในการต่างประเทศของสยามในรัชกาลที่ 3

เมื่อเจ้าจอมมารดาอ่อนอายุได้ 12 ปี ได้เข้าร่วมขบวนแห่โสกันต์ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กับเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ (เจ้าคุณจอมมารดาแพ) ผู้เป็นหัวหน้าพระสนมทั้งปวง และได้รับการฝากฝังโดย สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ผู้มีศักดิ์เป็นลุง ให้อยู่กับเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ มีหน้าที่ช่วยตั้งเครื่องเสวย และได้ถวายตัวเป็นพระสนม เมื่อ พ.ศ. 2427 เมื่ออายุ 17 ปี

เจ้าจอมมารดาอ่อน พร้อมด้วยน้อง ๆ ทั้งสี่คน ในกลุ่มเจ้าจอมก๊กออ และพระราชธิดาทั้งสอง ได้ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถวายงานใกล้ชิดพระองค์อยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นเมื่อครั้งประทับที่พระบรมมหาราชวัง หรือเมื่อเสด็จไปประทับที่พระราชวังดุสิต พระที่นั่งวิมานเมฆ หรือเมื่อครั้งเสด็จแปรพระราชฐาน ประพาสหัวเมืองเหนือ เมื่อ พ.ศ. 2444 หรือไปประทับที่พระราชวังบางปะอิน เมื่อ พ.ศ. 2445 และเสด็จประพาสต้นเมื่อ พ.ศ. 2447

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต เจ้าจอมมารดาอ่อน และพระราชธิดา ได้ประทับอยู่ที่ตำหนักในวังสวนสุนันทา ต่อมาภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ได้ย้ายมาอยู่ที่ตำหนักสร้างใหม่ริมคลองสามเสน กับถนนราชสีมา สร้างบนที่ดินพระราชทานแก่เจ้าจอมก๊กออ เรียกว่า "สวนนอก" ตำหนักนี้เรียกว่า วังสวนปาริจฉัตก์

สำหรับผู้ที่จะเป็นผู้นำในการสืบสกุลบุนนาคสายตรงและสายที่แตกออกไปนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ท่านผู้นั้นเป็นผู้รักษาสมบัติสำหรับสกุลบุนนาค คือ อัฐิเจ้าคุณพระราชพันธุ์ผู้เป็นต้นสกุล ได้แก่ อัฐิของเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) กับเจ้าคุณนวล และสิ่งของบางอย่างซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัวแต่ละพระองค์พระราชทานแก่สมเด็จเจ้าพระยาฯ อาทิเช่น พระทนต์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ซึ่งได้พระราชทานให้เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) เก็บรักษาไว้เมื่อครั้งยังทรงพระชนม์อยู่ สมบัติดังกล่าวนี้รักษามาตั้งแต่ครั้งสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมอบให้เจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ (วร บุนนาค) รักษาสืบต่อมา เมื่อท่านถึงแก่อสัญกรรม ก็โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) รักษาสมบัติสำหรับสกุลสืบต่อมา และเมื่อท่านถึงแก่อสัญกรรม ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต็น บุนนาค) เป็นผู้รักษาสมบัติสำหรับสกุลสืบต่อมาจนถึงแผ่นดินสมัยรัชกาล ที่ ๖

เจ้าจอมมารดาอ่อน ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2512 ในสมัยรัชกาลที่ 9 สิริอายุ 101 ปี โดย พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อวันเสาร์ที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2512 ^[1]

เจ้าจอมมารดาอ่อน กับพระองค์เจ้าอดิสัยสุริยาภา (ซ้าย) และพระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ (ขวา)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พ.ศ. 2508 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายใน)^[2]
พ.ศ. 2452 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
พ.ศ. 2451 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)^[3]
พ.ศ. 2463 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
พ.ศ. 2507 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 2 (ภ.ป.ร.2)^[4]

อ้างอิง

↑ ข่าวในพระราชสำนัก
↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๘๒, ตอน ๓๙ ง, ๑๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๘, หน้า ๑๔๐๐
↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัตยุบันฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 25 (35): 1015. 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
↑ "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 81 (23ง): 677. 10 มีนาคม พ.ศ. 2507. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)

กัณฑาทิพย์ สิงหะเนติ. ย้อนรอยเจ้าจอมก๊กออ ในรัชกาลที่ ๕. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, 2549. 416 หน้า. ISBN 974-7383-97-7
วรรณพร บุญญาสถิตย์. จอมนางแห่งสยาม ในสมัยรัชกาลที่ 4 ถึงรัชกาลที่ 6 กับกระแสวัฒนธรรมตะวันตก. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์สร้างสรรค์บุ๊คส์, พ.ศ. 2549. 338 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 874-341-471-1 ข้อผิดพลาดพารามิเตอร์ใน {{ISBN}}: checksum

[1] ข่าวในพระราชสำนัก

[2] ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๘๒, ตอน ๓๙ ง, ๑๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๘, หน้า ๑๔๐๐

[3] "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัตยุบันฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 25 (35): 1015. 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)

[4] "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 81 (23ง): 677. 10 มีนาคม พ.ศ. 2507. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
 {{Infobox Person
-| name        = เจ้าจอมมารดาอ่อน<br>ในรัชกาลที่ 5<br>{{small|[[ปฐมจุลจอมเกล้า|ป.จ.]]}}
+| name        = เจ้าจอมมารดาอ่อน
+| honorific_suffix = [[ปฐมจุลจอมเกล้า|ป.จ.]], [[เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5|จ.ป.ร.2]], [[เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6|ว.ป.ร.2]], [[เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9|ภ.ป.ร.2]]
 | image       = เจ้าจอมมารดาอ่อน บุนนาค.jpg
 | caption     =
 | birth_name  = อ่อน บุนนาค
 | birth_date  = {{วันเกิด|2411|2|19}}
-| birth_place = [[จังหวัดเพชรบุรี]] [[ประเทศไทย|สยาม]]
+| birth_place = [[จังหวัดเพชรบุรี]] [[อาณาจักรรัตนโกสินทร์|ประเทศสยาม]]
 | residence   =
 | death_date =  {{วันตายและอายุ|2512|1|29|2411|2|19}}
-| death_place =  [[กรุงเทพมหานคร]], [[ประเทศไทย|ไทย]]
+| death_place =  [[จังหวัดพระนคร]] [[ประเทศไทย]]
 | nationality =
 | known_for   =
@@ บรรทัด 24: / บรรทัด 25: @@
 }}
-'''เจ้าจอมมารดาอ่อน''' ป.จ. (19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2411 - 29 มกราคม พ.ศ. 2512) พระสนมเอกใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] พระมารดาใน[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ]] และ[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา]] และยังมีพระเจ้าลูกเธอที่ตกพระโลหิต ยังไม่เป็นพระองค์ อีก 2 พระองค์
+'''เจ้าจอมมารดาอ่อน''' (19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2411 - 29 มกราคม พ.ศ. 2512) พระสนมเอกใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] พระมารดาใน[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรประพันธ์รำไพ]] และ[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา]] และยังมีพระเจ้าลูกเธอที่ตกพระโลหิต ยังไม่เป็นพระองค์ อีก 2 พระองค์
 เกิดในสมัยรัชกาลที่ 4 เมื่อวันพุธ แรม 11 ค่ำ เดือนยี่ ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2410 (ปัจจุบันคือ พ.ศ. 2411) เป็นบุตรคนที่ 4 ในจำนวน 14 คน ของ[[เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค)]] ที่เกิดกับท่านผู้หญิงอู่ (สกุลเดิม วงศาโรจน์) มีพี่น้องร่วมบิดาทั้งสิ้น 62 คน โดยในจำนวนนี้ มี 5 คน ที่เกิดจากท่านผู้หญิงอู่ และได้รับราชการเป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 คือ เจ้าจอมมารดาอ่อน [[เจ้าจอมเอี่ยม บุนนาค|เจ้าจอมเอี่ยม]] [[เจ้าจอมเอิบ บุนนาค|เจ้าจอมเอิบ]] [[เจ้าจอมอาบ บุนนาค|เจ้าจอมอาบ]] และ[[เจ้าจอมเอื้อน บุนนาค|เจ้าจอมเอื้อน]] ทั้งหมดเป็นที่รู้จักในนาม'''[[เจ้าจอมก๊กออ]]'''