ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 22: บรรทัด 22:


== พระประวัติ ==
== พระประวัติ ==
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ประสูติเมื่อวันศุกร์ที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2403 เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 49 ใน[[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[ท้าวทรงกันดาล (เจ้าจอมมารดาหุ่น ในรัชกาลที่ 4)]]
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ประสูติเมื่อวันศุกร์ที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2403 เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 49 ใน[[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[ท้าวทรงกันดาล (เจ้าจอมมารดาหุ่น ในรัชกาลที่ 4)|ท้าวทรงกันดาล เจ้าจอมมารดาหุ่น ท.จ.ว.]]


ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ตั้งแต่ พ.ศ. 2423 ทรงดำรงตำแหน่งหัวหน้าไปรเวตสิเกรตารี (ราชเลขานุการ) กำกับดูแลกรมพระอาลักษณ์ จนกระทั่ง พ.ศ. 2435 กรมพระอาลักษณ์ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกระทรวง เรียกว่า กระทรวงมุรธาธร และโปรดเกล้าฯ ให้กรมพระคลังข้างที่ ซึ่งเดิมอยู่ในสังกัดกระทรวงพระคลังมหาสมบัติมาขึ้นกับกระทรวงมุรธาธร
ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ตั้งแต่ พ.ศ. 2423 ทรงดำรงตำแหน่งหัวหน้าไปรเวตสิเกรตารี (ราชเลขานุการ) กำกับดูแลกรมพระอาลักษณ์ จนกระทั่ง พ.ศ. 2435 กรมพระอาลักษณ์ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกระทรวง เรียกว่า กระทรวงมุรธาธร และโปรดเกล้าฯ ให้กรมพระคลังข้างที่ ซึ่งเดิมอยู่ในสังกัดกระทรวงพระคลังมหาสมบัติมาขึ้นกับกระทรวงมุรธาธร

รุ่นแก้ไขเมื่อ 06:03, 2 ตุลาคม 2563

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมพระสมมตอมรพันธุ์
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ไฟล์:พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ.jpg
องคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง7 พฤษภาคม พ.ศ. 2430
รัฐมนตรีสภา[1]
ดำรงตำแหน่ง24 มกราคม พ.ศ. 2437
ประสูติ7 กันยายน พ.ศ. 2403
สิ้นพระชนม์21 เมษายน พ.ศ. 2458 (54 ปี)
ภรรยาพระชายา
พระองค์เจ้ากำโพชราชสุดาดวง
ชายา
หม่อมเจ้าจำรัส สวัสดิกุล
หม่อม
หม่อมเพิ่ม สวัสดิกุล ณ อยุธยา
หม่อมตลับ สวัสดิกุล ณ อยุธยา[2]
พระบุตรหม่อมเจ้าใหญ่ สวัสดิกุล
หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล
หม่อมเจ้ามงคลประวัติ สวัสดิกุล
ราชวงศ์จักรี
พระราชบิดาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาท้าวทรงกันดาล เจ้าจอมมารดาหุ่น ท.จ.ว.

มหาอำมาตย์เอก[3] พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ พระนามเดิม พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ เป็นพระราชโอรสในในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระประวัติ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ประสูติเมื่อวันศุกร์ที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2403 เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 49 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ท้าวทรงกันดาล เจ้าจอมมารดาหุ่น ท.จ.ว.

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ พ.ศ. 2423 ทรงดำรงตำแหน่งหัวหน้าไปรเวตสิเกรตารี (ราชเลขานุการ) กำกับดูแลกรมพระอาลักษณ์ จนกระทั่ง พ.ศ. 2435 กรมพระอาลักษณ์ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกระทรวง เรียกว่า กระทรวงมุรธาธร และโปรดเกล้าฯ ให้กรมพระคลังข้างที่ ซึ่งเดิมอยู่ในสังกัดกระทรวงพระคลังมหาสมบัติมาขึ้นกับกระทรวงมุรธาธร

ช่วงปลาย พ.ศ. 2435 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิธาดา ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมุรธาธร และกรมขุนสมมตอมรพันธุ์ ทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมพระคลังข้างที่อีกตำแหน่งหนึ่ง

ต่อมาใน พ.ศ. 2436 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสรรพสิทธิประสงค์ เสนาบดีกระทรวงโยธาธิการ เสด็จไปตรวจราชการที่หัวเมือง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา ไปทรงบังคับบัญชาราชการในหน้าที่เสนาบดีกระทรวงโยธาธิการ และให้กรมขุนสมมตอมรพันธุ์ ทรงบังคับบัญชาราชการแทนในหน้าที่เสนาบดีกระทรวงมุรธาธรเป็นการชั่วคราว

ในช่วงปลายรัชกาล ทรงตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประพาสยุโรป เมื่อ พ.ศ. 2450 พร้อมด้วยพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นราชบุรีดิเรกฤทธิ์, พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนสรรพสาตรศุภกิจ และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเลื่อนเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ บรมธรรมิกราชวงษ์วิสุทธิ วชิราวุธราชปฤจฉานุวัตน์ รัตนบัณฑิตยชาติย์ สุขุมราชมันตนาธิบดี เมตตาสีตลหฤทัย พุทธาทิไตรรัตนคุณาลงกรณ์ ธรรมาทรบพิตร ทรงศักดินา 15,000[4] ได้ดำรงตำแหน่งสมุหมนตรี และเป็นเสนาบดีที่ปรึกษา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธ์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2458 พระชนมายุได้ 55 ปี ทรงเป็นต้นราชสกุลสวัสดิกุล

พระกรณียกิจที่สำคัญ

พระโอรสและพระธิดา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ กรมพระสมมตอมรพันธ์ ทรงเป็นต้นราชสกุลสวัสดิกุล มีพระชายา, ชายา และหม่อม 4 ท่าน ได้แก่

  1. หม่อมเจ้าหญิงจำรัส (ราชสกุลเดิม: นิลรัตน์) พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นอลงกฎกิจปรีชา
  2. หม่อมตลับ
  3. หม่อมเพิ่ม
  4. พระองค์เจ้าหญิงกำโพชราชสุดาดวง (เดิม: นักองค์เจ้าสุดาดวง แห่งกัมพูชา) พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร
พระรูป พระนาม พระมารดา ประสูติ สิ้นชีพิตักษัย คู่สมรส
1. หม่อมเจ้าหญิงใหญ่ 7 สิงหาคม 2428 ในวันประสูติ
ไฟล์:หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ สวัสดิกุล.JPG 2. หม่อมเจ้าวิบูลย์สวัสดิ์วงศ์ หม่อมเพิ่ม 28 พฤศจิกายน 2428 23 พฤศจิกายน 2483 หม่อมเกื้อ (ณ ระนอง)
ไฟล์:หม่อมเจ้ามงคลประวัติ สวัสดิกุล.JPG 3. หม่อมเจ้ามงคลประวัติ หม่อมเจ้าหญิงจำรัส 21 กุมภาพันธ์ 2429 29 สิงหาคม 2491 หม่อมราชวงศ์หญิงบัว (สนิทวงศ์)

พระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ

  • พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ (7 กันยายน พ.ศ. 2403 - 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411)
  • พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ (1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 - 22 ธันวาคม พ.ศ. 2429)
  • พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสมมตอมรพันธุ์ (22 ธันวาคม พ.ศ. 2429 - 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2443)[9]
  • พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนสมมตอมรพันธุ์ (25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2443 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)[10]
  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนสมมตอมรพันธุ์ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454)
  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454 - ปัจจุบัน)
ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมพระสมมตอมรพันธุ์
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

เข็มพระราชทาน

พ.ศ. 2455 - เข็มข้าหลวงเดิม[25]

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2437/044/367.PDF
  2. ราชกิจจานุเบกษา, การพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์สำหรับตระกูลจุลจอมเกล้า และถวายบังคมพระบรมรูป เนื่องในวันคล้ายกับวันพระบรมราชาภิเษกครั้งหลัง ตามสุริยตคติ, เล่ม ๑๖, ตอน ๓๔, ๑๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๒, หน้า ๔๙๘
  3. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/195.PDF
  4. "ประกาศ เลื่อน แลตั้งกรม แลตั้งเจ้าพระยา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0 ง): 1733–1735. 11 พฤศจิกายน ร.ศ. 130. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2561. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวตั้งปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 45
  6. ราชกิจจานุเบกษา, สัญญาบัตรปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 47-48
  7. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/D/2273_1.PDF
  8. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/039/331_2.PDF
  9. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2429/034/284.PDF
  10. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2443/035/481.PDF
  11. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งกรม, เล่ม ๓, ตอน ๓๔, ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๒๙, หน้า ๒๘๓
  12. 12.0 12.1 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๘, ตอน ๐ ง, ๑๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๔, หน้า ๑๗๘๓
  13. ราชกิจจานุเบกษา, ถวายบังคมพระบรมรูปและพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐, ตอน ๓๔, ๑๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๑๘๙๓, หน้า ๓๖๗
  14. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2436/038/414_1.PDF
  15. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2429/034/284.PDF
  16. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2433/044/399.PDF
  17. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2427/061/536.PDF
  18. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1556.PDF
  19. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2436/037/403.PDF
  20. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/2678.PDF
  21. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๔, เล่ม ๒๑, ตอน ๓๒, ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๕๖๔
  22. พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์
  23. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๒๗, ตอน ๐ ง, ๑๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๓, หน้า ๒๔๐๙
  24. "พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 11 (ตอน 35): หน้า 272. 25 พฤศจิกายน 2438. สืบค้นเมื่อ 23 มิถุนายน 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  25. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/2250_1.PDF
บรรณานุกรม
  • ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. ISBN 974-221-818-8
  • สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2554. 296 หน้า. หน้า 67-68. ISBN 978-974-417-594-6

แหล่งข้อมูลอื่น

ก่อนหน้า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ถัดไป
- ราชเลขาธิการ
(13 กรกฎาคม พ.ศ. 2433 - 24 มิถุนายน พ.ศ. 2455)
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี