ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ผู้คุมเสียงในสภา"
บรรทัด 105: | บรรทัด 105: | ||
|[[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 51|ครม.51]] |
|[[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 51|ครม.51]] |
||
|- |
|- |
||
| bgcolor="#cccccc" |''' |
| bgcolor="#cccccc" |'''8''' |
||
| |
| |
||
|[[ชิงชัย มงคลธรรม|'''ชิงชัย มงคลธรรม''']] |
|[[ชิงชัย มงคลธรรม|'''ชิงชัย มงคลธรรม''']] |
||
บรรทัด 115: | บรรทัด 115: | ||
|[[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 52|ครม.52]] |
|[[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 52|ครม.52]] |
||
|- |
|- |
||
| |
| bgcolor="#cccccc" |'''9''' |
||
| rowspan="3" | |
|||
| rowspan="3" |'''[[อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ|นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ]]''' |
|||
| |
| |
||
|'''[[จุรินทร์ ลักษณวิศิษฎ์]]''' |
|||
''(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี)'' |
|||
|2541 |
|||
|2544 |
|||
|[[พรรคประชาธิปัตย์|ประชาธิปัตย์]] |
|||
| |
| |
||
|[[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 53|ครม.53]] |
|||
⚫ | |||
|'''10''' |
|||
| |
| |
||
| |
| |
||
|2544 |
|||
|2547 |
|||
| |
| |
||
⚫ | |||
| |
| |
||
| |
| |
||
⚫ | |||
| |
| |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
⚫ | |||
| |
| |
||
| |
| |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 01:08, 24 กรกฎาคม 2563
ผู้คุมเสียงในสภา หรือ วิป (อังกฤษ: whip) เป็นหน้าที่หนึ่งในพรรคการเมือง ซึ่งมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อรับรองวินัยพรรคในสภานิติบัญญัติ ผู้คุมเสียงในสภาเป็น "ผู้ทำงานสกปรก" (enforcer) ของพรรคซึ่งตรงแบบเสนอสิ่งจูงใจและขู่ลงโทษสมาชิกพรรคเพื่อรับรองว่าเขาเหล่านั้นออกเสียงตามนโยบายของพรรคอย่างเป็นทางการ บทบาทของผู้คุมเสียงในสภายังเพื่อรับรองว่าผู้แทนที่ได้รับเลือกของพรรคเข้าประชุมเมื่อมีการออกเสียงที่สำคัญ
ความหมาย
ในหนังสือสารานุกรมศัพท์ทางรัฐศาสตร์ของ อ.อุทัย หิรัญโต ได้ให้คำอธิบายไว้ว่า[1]
"คำว่า whip แปลตามตัวว่า แส้ที่ใช้ปัดยุงหรือสำหรับเฆี่ยนม้า คำนี้เป็นคำที่วงการเมืองอังกฤษยืมมาจากวงการกีฬาส่าสัตว์ กีฬาล่าสัตว์ในอังกฤษสมัยโบราณนั้น พวกขุนนางหรือผู้ดีมักจะเลี้ยงสุนัขไว้เป็นฝูง และฝึกหัดไว้เป็นอย่างอย่างดีเพื่อให้มีหน้าที่ช่วยเหลือในการติดตามหรือล่าสัตว์ ผู้ควบคุมฝูงสุนัขหรือคอยจัดระเบียบให้สุนัขอยู่รวมกันเป็นหมวดหมู่ไม่แตกแยกกัน เพื่อจะติดตามไล่สัตว์ได้สะดวกรวดเร็วขึ้น เรียกว่า whip ซึ่งมีชื่อเต็มว่า whipper in ซึ่งต่อมาวงการเมืองของอังกฤษได้นำคำว่า whip มาใช้โดยให้มีความหมายถึงบุคคลที่มีหน้าที่ควบคุมเสียงในสภา หรือผู้ทำหน้าที่ควบคุมเสียงในสภา หรือผู้ทำหน้าที่ไล่ต้อนให้สมาชิกไปออกเสียงโดยพร้อมเพรียงกันนั้นเอง"
ระบบวิปในประเทศไทย
ระบบวิปในประเทศไทย มีการดำเนินการอย่างเป็นทางการ ในปี 2526 ในนามของ คณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎร (ปสส.) ซึ่งเกิดขึ้นใน คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 43 (พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี) โดยมี นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์ เป็นประธาน โดยมีคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 76/2526 โดยในทางปฏิบัติการตั้งคณะกรรมการฯ นี้ จะมีองค์ประกอบหลัก ๆ ดังนี้[2]
- ประธานกรรมการ - จะมาจากพรรคการเมืองที่มีเสียงข้างมากในสภา (หรือเป็นบุคคลที่รัฐบาลให้ความไว้วางใจที่จะประสานงานระหว่าง สภาฯ กับ รัฐบาล)
- กรรมการ - มาจากพรรคการเมืองร่วมรัฐบาล โดยจัดสรรตามที่นั่งในสภา
- เลขานุการ - จะมาจากพรรคการเมืองที่มีเสียงข้างมากในสภา
- ผู้ช่วยเลขานุการ - ซึ่งจะเป็นข้าราชการประจำ สังกัด สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี และ สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
อำนาจหน้าที่
หน้าที่ของคณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎร หลัก ๆ มีดังนี้[2]:
- ประสานงานเรื่องที่เกี่ยวข้องระหว่างสภาฯ กับ คณะรัฐมนตรี หรือ ระหว่างสมาชิกสภาฯ ในฝั่งรัฐบาลกันเอง
- พิจารณาระเบียบวาระการประชุม และแจ้งผลการพิจารณา ให้สมาชิกสภาฯ ทราบ ก่อนการประชุมสภาฯ
- ประสานงานในการลงมติ และ สรุปผลลงมติให้กับรัฐบาล
รายนามประธานวิปรัฐบาล
ลำดับ(สมัย) | รูป | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ | พรรคการเมือง | คณะรัฐมนตรี | |
-
(ไม่เป็นทางการ) |
พลตรี ประมาณ อดิเรกสาร
(รองนายกรัฐมนตรี) |
2523 | 2526 | ชาติไทย | ครม.42 | ||
1 | บุญเท่ง ทองสวัสดิ์
(รองนายกรัฐมนตรี) |
2526 | 2529 | กิจสังคม | ครม.43 | ||
2 | พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา
(รองนายกรัฐมนตรี) |
2529 | |||||
3 | พิชัย รัตตกุล | 2529 | 2531 | ประชาธิปัตย์ | ครม.44 | ||
4 | บุญเอื้อ ประเสริฐสุวรรณ
(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี) |
2531 | 2534 | ชาติไทย | ครม.45, ครม.46 | ||
5 | ณรงค์ วงศ์วรรณ
(รองนายกรัฐมนตรี) |
2535 | สามัคคีธรรม | ครม.48 | |||
6 | เทอดพงษ์ ไชยนันทน์
(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี) |
2535 | 2538 | ประชาธิปัตย์ | ครม.50 | ||
7 | ปองพล อดิเรกสาร
(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี) |
2538 | 2539 | ชาติไทย | ครม.51 | ||
8 | ชิงชัย มงคลธรรม
(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี) |
2539 | 2541 | ความหวังใหม่ | ครม.52 | ||
9 | จุรินทร์ ลักษณวิศิษฎ์
(รมต.สำนักนายกรัฐมนตรี) |
2541 | 2544 | ประชาธิปัตย์ | ครม.53 | ||
10 | 2544 | 2547 | |||||
8 | นายสมพงษ์ อมรวิวัฒน์ | พรรคเพื่อไทย |