ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ผู้คุมเสียงในสภา"
บรรทัด 28: | บรรทัด 28: | ||
|'''สิ้นสุดวาระ''' |
|'''สิ้นสุดวาระ''' |
||
| colspan="2" |'''พรรคการเมือง''' |
| colspan="2" |'''พรรคการเมือง''' |
||
| '''คณะรัฐมนตรี''' |
|||
|- |
|- |
||
| bgcolor="#cccccc" |'''-''' |
| bgcolor="#cccccc" |'''-''' |
||
บรรทัด 36: | บรรทัด 37: | ||
|2523 |
|2523 |
||
|2526 |
|2526 |
||
|[[พรรคชาติไทย]] |
|[[พรรคชาติไทย|ชาติไทย]] |
||
| bgcolor="# |
| bgcolor="#0558ed" | |
||
| |
|||
|- |
|- |
||
| bgcolor="#cccccc" |'''2'''<small>(1)</small> |
| bgcolor="#cccccc" |'''2'''<small>(1)</small> |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 00:31, 24 กรกฎาคม 2563
ผู้คุมเสียงในสภา หรือ วิป (อังกฤษ: whip) เป็นหน้าที่หนึ่งในพรรคการเมือง ซึ่งมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อรับรองวินัยพรรคในสภานิติบัญญัติ ผู้คุมเสียงในสภาเป็น "ผู้ทำงานสกปรก" (enforcer) ของพรรคซึ่งตรงแบบเสนอสิ่งจูงใจและขู่ลงโทษสมาชิกพรรคเพื่อรับรองว่าเขาเหล่านั้นออกเสียงตามนโยบายของพรรคอย่างเป็นทางการ บทบาทของผู้คุมเสียงในสภายังเพื่อรับรองว่าผู้แทนที่ได้รับเลือกของพรรคเข้าประชุมเมื่อมีการออกเสียงที่สำคัญ
ความหมาย
ในหนังสือสารานุกรมศัพท์ทางรัฐศาสตร์ของ อ.อุทัย หิรัญโต ได้ให้คำอธิบายไว้ว่า[1]
"คำว่า whip แปลตามตัวว่า แส้ที่ใช้ปัดยุงหรือสำหรับเฆี่ยนม้า คำนี้เป็นคำที่วงการเมืองอังกฤษยืมมาจากวงการกีฬาส่าสัตว์ กีฬาล่าสัตว์ในอังกฤษสมัยโบราณนั้น พวกขุนนางหรือผู้ดีมักจะเลี้ยงสุนัขไว้เป็นฝูง และฝึกหัดไว้เป็นอย่างอย่างดีเพื่อให้มีหน้าที่ช่วยเหลือในการติดตามหรือล่าสัตว์ ผู้ควบคุมฝูงสุนัขหรือคอยจัดระเบียบให้สุนัขอยู่รวมกันเป็นหมวดหมู่ไม่แตกแยกกัน เพื่อจะติดตามไล่สัตว์ได้สะดวกรวดเร็วขึ้น เรียกว่า whip ซึ่งมีชื่อเต็มว่า whipper in ซึ่งต่อมาวงการเมืองของอังกฤษได้นำคำว่า whip มาใช้โดยให้มีความหมายถึงบุคคลที่มีหน้าที่ควบคุมเสียงในสภา หรือผู้ทำหน้าที่ควบคุมเสียงในสภา หรือผู้ทำหน้าที่ไล่ต้อนให้สมาชิกไปออกเสียงโดยพร้อมเพรียงกันนั้นเอง"
ระบบวิปในประเทศไทย
ระบบวิปในประเทศไทย มีการดำเนินการอย่างเป็นทางการ ในปี 2526 ในนามของ คณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎร (ปสส.) ซึ่งเกิดขึ้นใน คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 43 (พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี) โดยมี นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์ เป็นประธาน โดยมีคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 76/2526 โดยในทางปฏิบัติการตั้งคณะกรรมการฯ นี้ จะมีองค์ประกอบหลัก ๆ ดังนี้[2]
- ประธานกรรมการ - จะมาจากพรรคการเมืองที่มีเสียงข้างมากในสภา (หรือเป็นบุคคลที่รัฐบาลให้ความไว้วางใจที่จะประสานงานระหว่าง สภาฯ กับ รัฐบาล)
- กรรมการ - มาจากพรรคการเมืองร่วมรัฐบาล โดยจัดสรรตามที่นั่งในสภา
- เลขานุการ - จะมาจากพรรคการเมืองที่มีเสียงข้างมากในสภา
- ผู้ช่วยเลขานุการ - ซึ่งจะเป็นข้าราชการประจำ สังกัด สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี และ สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
อำนาจหน้าที่
หน้าที่ของคณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎร หลัก ๆ มีดังนี้[2]:
- ประสานงานเรื่องที่เกี่ยวข้องระหว่างสภาฯ กับ คณะรัฐมนตรี หรือ ระหว่างสมาชิกสภาฯ ในฝั่งรัฐบาลกันเอง
- พิจารณาระเบียบวาระการประชุม และแจ้งผลการพิจารณา ให้สมาชิกสภาฯ ทราบ ก่อนการประชุมสภาฯ
- ประสานงานในการลงมติ และ สรุปผลลงมติให้กับรัฐบาล
รายนามประธานวิปรัฐบาล
ลำดับ(สมัย) | รูป | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ | พรรคการเมือง | คณะรัฐมนตรี | |
-
(ไม่เป็นทางการ) |
พลตรี ประมาณ อดิเรกสาร
(รองนายกรัฐมนตรี) |
2523 | 2526 | ชาติไทย | |||
2(1) | พรรคประชาธิปัตย์ | ||||||
3(1) | พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ | พรรคความหวังใหม่ | |||||
2(2) | พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร | พรรคชาติไทย | |||||
4 | ไฟล์:บรรหาร ศิลปอาชา1.jpg | นายบรรหาร ศิลปอาชา | |||||
5(1-2) | นายชวน หลีกภัย | พรรคประชาธิปัตย์ | |||||
3(2-4) | พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ | พรรคความหวังใหม่ | |||||
5(3) | นายชวน หลีกภัย | พรรคประชาธิปัตย์ | |||||
6 | นายบัญญัติ บรรทัดฐาน | ||||||
7(1-3) | นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ | ||||||
8 | นายสมพงษ์ อมรวิวัฒน์ | พรรคเพื่อไทย |