ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์)"

พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์)
พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์)
	; เจ้าน้อยบุญศรี บุตรรัตน์
พระยาราชวงศ์นครแพร่
พิราลัย	พ.ศ. 2445
ชายา	เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์
พระบุตร	เจ้าอินทร์ตุ้ม บุตรรัตน์; เจ้าอินทร์สม บุตรรัตน์; เจ้าดาวคำ บุตรรัตน์
ราชวงศ์	ราชวงศ์เทพวงศ์
พระบิดา	เจ้าราชบุตร (หนานขัตติยะ)
พระมารดา	แม่เจ้าพิมพา

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:19, 17 พฤษภาคม 2563

พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์) หรือ เจ้าน้อยบุญศรี พระยาราชวงศ์องค์สุดท้ายแห่งนครแพร่ เป็นโอรสในเจ้าราชบุตร (หนานขัตติยะ) กับแม่เจ้าพิมพา และเป็นราชบุตรเขยเจ้าพิริยเทพวงษ์ เจ้าผู้ครองนครแพร่ องค์ที่ 22

พระประวัติ

พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์) หรือ เจ้าน้อยบุญศรี เป็นโอรสเจ้าราชบุตร (เจ้าหนานขัตติยะ) กับแม่เจ้าพิมพา มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน 6 คน ได้แก่

1.พระยาราชวงศ์ (เจ้าน้อยบุญศรี บุตรรัตน์)

2.เจ้าหนาอินต๊ะ บุตรรัตน์ สมรสกับแม่เจ้านกแก้ว

3.เจ้าน้อยจุ๋งแก้ว บุตรรัตน์ สมรสกับแม่นายมา

4.แม่เจ้าเฮือนแก้ว วังซ้าย

5.เจ้าน้อยแก้วเมืองมา สระแสง เป็นผู้อุปถัมภ์การสร้างวัดสถานหรือวัดสวรรคนิเวศในปัจจุบัน

6.แม่เจ้าเปี้ย แนวณรงค์

พระยาราชวงศ์เสกสมรสกับ เจ้าหญิงเวียงชื่น เทพวงศ์ ราชธิดาเจ้าพิริยเทพวงษ์ ^[1] หากไม่มีเหตุจลาจลพระยาราชวงศ์บุญศรีคือเจ้าหลวงนครแพร่องค์ถัดไป เนื่องจากขณะนั้นเจ้าอุปราช (เจ้าน้อยเสาร์ วราราช)ราชบุตรเขยใหญ่ ทำหน้าที่เป็นข้าหลวงเมืองเถิน และยังไม่ได้รับรองโปรดเกล้าฯแต่งตั้งจากกรุงเทพฯ ยังเป็นว่าที่เจ้าอุปราชหอหน้าและมีภริยาใหม่ ส่วนเจ้าอินทร์แปลงโอรสเพียงองค์เดียวในเจ้าพิริยเทพวงษ์ กับแม่เจ้าบัวไหลอายุยังน้อย และยังไม่มีตำแหน่งใด พระยาราชวงศ์จึงเป็นผู้บริหารบ้านเมืองร่วมกับเจ้าหลวงพิริยเทพวงษ์มาโดยตลอด เจ้าน้อยบุญศรีได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็น "พระยาราชบุตร" และเลื่อนขึ้นเป็น"พระยาราชวงศ์" ในปีพ.ศ. 2440 รัชสมัยเจ้าพิริยเทพวงษ์^[2]

พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์) พิราลัย เมื่อปี พ.ศ. 2445 จากการทำอัตวินิบาตกรรมโดยดื่มยาพิษพร้อมกับชายาเจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ ณ คุ้มเจ้าราชวงศ์

เหตุการณ์กบฎเงี้ยวปล้นเมืองแพร่

ในปีพ.ศ. 2445 ได้เกิดความไม่สงบขึ้นในเมืองแพร่ โดยพวกไทใหญ่หรือเงี้ยวที่ได้เข้ามาอยู่อาศัยในเมืองแพร่ และทำมาหากินในการขุดพลอย ประเภทพลอยไพลินที่ตำบลบ่อแก้ว อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ในปัจจุบัน ได้ทำการก่อจลาจลในเมืองแพร่เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2445^[3] จากเหตุการณ์ครั้งนี้ เจ้าหลวงนครแพร่ถูกกล่าวหาว่าคบกับพวกเงี้ยว จากหลักฐานต่างๆ หลวงนครแพร่ เจ้าราชบุตร เจ้าไชยสงคราม มีส่วนสนับสนุนให้กองโจรเงี้ยวก่อการกบฎขึ้นอย่างแน่นอน และเชื่อว่าต้องมีการตระเตรียมการล่วงหน้ามาช้านานพอสมควรก่อนที่เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรีจะได้ชำระความผิดผู้ใด เจ้าราชวงศ์และชายา ก็ตกใจกลัวความผิด ดื่มยาพิษฆ่าตัวตายเสียก่อน เพราะได้ข่าวลือว่ารัฐบาลจะประหารชีวิตผู้เกี่ยวข้องกับขบฎเงี้ยวทุกคน

โอรส ธิดา

พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์) เสกสมรสกับเจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ มีโอรสธิดา 3 คน ได้แก่

เจ้าอินทร์ตุ้ม ศรีจันทร์แดง (บุตรรัตน์) สมรสกับเจ้าน้อยไชยวงศ์ ศรีจันทร์แดง มีบุตรธิดา ได้แก่

เจ้าศรีมุ หัวเมืองแก้ว (ศรีจันทร์แดง)
จ.ส.ต.เจ้าบุญปั๋น ศรีจันทร์แดง
เจ้าปิ่นแก้ว ศรีจันทร์แดง
เจ้าตั๋น ศรีจันทร์แดง (นอกจากนี้ไม่ทราบชื่อ)

เจ้าอินทร์สม (ชาย) บุตรรัตน์ ภรรยาบุตรธิดาไม่ทราบชื่อ(ถึงแก่กรรม)
เจ้าดาวคำ ศรุตานนท์ (บุตรรัตน์) สมรสกับหลวงนุภาณศิษยานุสรรค์ มีบุตรธิดา 2 คน ได้แก่

คุณประกายศรี ศรุตานนท์
คุณประกายพฤกษ์ ศรุตานนท์ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์^[4]

อ้างอิง

↑ จังหวัดแพร่ .รายนามเจ้านายในสมัยขึ้นกรุงเทพ
↑ ชัยวุฒิ ไชยชนะ .คดีประวัติศาสตร์
↑ ภูเดช แสนสา .กบฏเงี้ยว พ.ศ. ๒๔๔๕” การต่อต้านสยามของประเทศราชล้านนา
↑ หมู่บ้าน วังฟ่อน ดอตคอม เจ้าพิริยเทพวงษ์(ทายาท)

ก่อนหน้า		พระยาราชวงศ์ (บุญศรี บุตรรัตน์)		ถัดไป
พระยาราชวงศ์ (น้อยคันธรส)		พระยาราชวงศ์แห่งนครแพร่ (? - พ.ศ. 2445)		รัฐบาลสยามยกเลิกตำแหน่ง

[1] จังหวัดแพร่ .รายนามเจ้านายในสมัยขึ้นกรุงเทพ

[2] ชัยวุฒิ ไชยชนะ .คดีประวัติศาสตร์

[3] ภูเดช แสนสา .กบฏเงี้ยว พ.ศ. ๒๔๔๕” การต่อต้านสยามของประเทศราชล้านนา

[4] หมู่บ้าน วังฟ่อน ดอตคอม เจ้าพิริยเทพวงษ์(ทายาท)

[1]

[2]

[3]

[4]