ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อภิปรัชญา"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
God of japan (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Xixnus (คุย | ส่วนร่วม)
แก้ไขเนื้อหาให้ทันสมัย ชัดเจนขึ้น
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
'''อภิปรัชญา''' ({{lang-en|Metaphysics}}) เป็นสาขาหนึ่งของ[[ปรัชญา]]ที่ศึกษาเกี่ยวกับรากฐานของความเป็นจริง ประเด็นถกเถียงในอภิปรัชญาจะประกอบไปด้วยคำถามสำคัญ เช่น อะไรเป็นสิ่งพื้นฐานที่สุดของความเป็นจริง จิตกับวัตถุกายภาพมีความสัมพันธ์กันอย่างไร [[เจตจำนงเสรี]]มีอยู่จริงหรือไม่ ธรรมชาติของ[[เวลา]]คืออะไร ความเป็นสาเหตุมีอยู่จริงหรือไม่ อะไรที่ทำให้ตัวเราเป็นตัวเรา [[พระเป็นเจ้า|พระเจ้า]]มีอยู่จริงหรือไม่<ref>Crane, Tim & Farkas, Katalin (eds.) (2004). ''Metaphysics: A Guide and Anthology''. Oxford University Press.</ref>
'''อภิปรัชญา''' ({{lang-en|Metaphysics}})หรือ อตินทรีย์วิทยา ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งของวิชา[[ปรัชญา]] ที่ว่าด้วยความแท้จริงหรือสารัตถะ (Reality Essence) ซึ่งรวมทั้ง ชีวิต โลก และ ภาวะเหนือธรรมชาติ เช่น พระเจ้า<ref name="adisak">อดิศักดิ์ ทองบุญ, คู่มืออภิปรัชญา, ราชบัณฑิตยสถาน ISBN 974-575-939-2</ref>


<br />
มี[[ปรัชญา]]อีกสาขาหนึ่งที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับ อภิปรัชญาคือ Ontology แปลว่า [[ภววิทยา]] ซึ่งเป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยความมี (being) ศาสตร์ทั้งสองนี้มีความเกี่ยวข้องกันเพราะว่า Metaphysics คือ ศาสตร์ที่ว่าด้วยความแท้จริงหรือสารัตถะว่ามีจริงหรือไม่ Ontology ก็ศึกษาเรื่องความมีอยู่ของความแท้จริง หรือสารัตถะนั้นเป็นจริงอย่างไรโดยทั่วไปถือว่าศาสตร์ทั้งสองนี้ศึกษาเรื่องเดียวกัน คือ ความมีอยู่ของความแท้จริง หรือความแท้จริงที่มีอยู่ เพราะฉะนั้นจึงถือว่าศาสตร์ทั้งสองเป็นเรื่องเดียวกัน


== ศัพท์ ==
== อภิธานศัพท์ ==
คำว่า อภิปรัชญา เป็นคำที่[[พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์]] ทรงบัญญัติขึ้น<ref name="adisak"/> เมื่อพิจารณาตามรูปศัพท์ อภิปรัชญามาจากคำว่า “อภิ” หมายถึง ความยิ่งใหญ่ สูงสุด เหนือสุด และปรัชญาหมายถึงความรู้อันประเสริฐเมื่อรวมเข้าด้วยกัน “อภิปรัชญา” จึงหมายถึง ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่อยู่นอกเหนือจากการเห็นทั่ว ๆ ไป หรือความรู้ที่อยู่นอกเหนือการรู้เห็นใด ๆ แต่สามารถรู้และเข้าใจด้วยเหตุผล
คำว่า อภิปรัชญา เป็นคำที่[[พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์]] ทรงบัญญัติขึ้น<ref name="adisak">อดิศักดิ์ ทองบุญ, คู่มืออภิปรัชญา, ราชบัณฑิตยสถาน ISBN 974-575-939-2</ref> เมื่อพิจารณาตามรูปศัพท์ อภิปรัชญามาจากคำว่า “อภิ” หมายถึง ความยิ่งใหญ่ สูงสุด เหนือสุด และปรัชญาหมายถึงความรู้อันประเสริฐเมื่อรวมเข้าด้วยกัน “อภิปรัชญา” จึงหมายถึง ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่อยู่นอกเหนือจากการเห็นทั่ว ๆ ไป หรือความรู้ที่อยู่นอกเหนือการรู้เห็นใด ๆ แต่สามารถรู้และเข้าใจด้วยเหตุผล


คำว่า Metaphysics มาจากภาษากรีก มีความหมายตรงตัวว่า หลังจาก [การศึกษา] สิ่งธรรมชาติ คำดังกล่าวที่มาจากหนังสือของอริสโตเติล ซึ่งงานเขียนชิ้นต่างๆ ของเขาถูกรวมรวบเข้าเป็นเล่ม โดยมีงานเขียนชื่อ Metaphysics เป็นเล่มหลังจาก Physics ที่อริสโตเติลได้ศึกษาเกี่ยวกับโลกธรรมชาติ
คำว่า Metaphysics มาจากคำว่า Meta ซึ่งมีความหมายว่า หลัง,เบื้องหลัง และ Physika ที่มีความหมายว่า ประสาทสัมผัสหรือการรับรู้ หากแปลตามที่กล่าวแล้ว Metaphysics จะหมายถึง วิชาที่ว่าด้วยสิ่งที่อยู่เบื้องหลังของวัตถุหรือสิ่งที่รู้สึกทางประสาทสัมผัส


<br />
คำว่า อตินทรีย์วิทยา เป็นคำที่แปลว่า วิทยาของการล่วงเลย หรือ แปลได้อีกนัยหนึ่งว่า วิชาว่าด้วยสิ่งที่อยู่เบื้องหลังของวัตถุ


== ปัญหาของ อภิปรัชญา ==
== ปัญหาของ อภิปรัชญา ==
บรรทัด 15: บรรทัด 15:
2.ปัญหาเกี่ยวกับจิต
2.ปัญหาเกี่ยวกับจิต


3.ปัญหาเกี่ยวกับพระเจ้า
3.ปัญหาเกี่ยวกับเจตจำนงเสรี

4.ปัญหาเกี่ยวกับเวลา

5.ปัญหาเกี่ยวกับความเป็นสาเหตุ

6.ปัญหาเกี่ยวกับอัตลักษณ์

7.ปัญหาเกี่ยวกับพระเจ้า
<br />
<br />

== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
{{รายการอ้างอิง}}

{{เริ่มอ้างอิง}}
== อ่านเพิ่มเติม ==
* รศ.พิมพ์พรรณ เทพสุเมธานนท์ (และคณะ).ปรัชญาการศึกษา EF703 (603).กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยรามคำแหง
{{refbegin}}
{{จบอ้างอิง}}
*Inwagen, Peter and Sullivan, Meghan, "Metaphysics", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = https://plato.stanford.edu/archives/spr2020/entries/metaphysics/.
*Conee, Earl & Sider, Theodore (2014). Riddles of Existence: A Guided Tour of Metaphysics (second edition). Oxford University Press.{{Refend}}{{เริ่มอ้างอิง}}{{จบอ้างอิง}}


[[หมวดหมู่:อภิปรัชญา| ]]
[[หมวดหมู่:อภิปรัชญา| ]]

รุ่นแก้ไขเมื่อ 01:15, 20 เมษายน 2563

อภิปรัชญา (อังกฤษ: Metaphysics) เป็นสาขาหนึ่งของปรัชญาที่ศึกษาเกี่ยวกับรากฐานของความเป็นจริง ประเด็นถกเถียงในอภิปรัชญาจะประกอบไปด้วยคำถามสำคัญ เช่น อะไรเป็นสิ่งพื้นฐานที่สุดของความเป็นจริง จิตกับวัตถุกายภาพมีความสัมพันธ์กันอย่างไร เจตจำนงเสรีมีอยู่จริงหรือไม่ ธรรมชาติของเวลาคืออะไร ความเป็นสาเหตุมีอยู่จริงหรือไม่ อะไรที่ทำให้ตัวเราเป็นตัวเรา พระเจ้ามีอยู่จริงหรือไม่[1]


อภิธานศัพท์

คำว่า อภิปรัชญา เป็นคำที่พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ ทรงบัญญัติขึ้น[2] เมื่อพิจารณาตามรูปศัพท์ อภิปรัชญามาจากคำว่า “อภิ” หมายถึง ความยิ่งใหญ่ สูงสุด เหนือสุด และปรัชญาหมายถึงความรู้อันประเสริฐเมื่อรวมเข้าด้วยกัน “อภิปรัชญา” จึงหมายถึง ปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่อยู่นอกเหนือจากการเห็นทั่ว ๆ ไป หรือความรู้ที่อยู่นอกเหนือการรู้เห็นใด ๆ แต่สามารถรู้และเข้าใจด้วยเหตุผล

คำว่า Metaphysics มาจากภาษากรีก มีความหมายตรงตัวว่า หลังจาก [การศึกษา] สิ่งธรรมชาติ คำดังกล่าวที่มาจากหนังสือของอริสโตเติล ซึ่งงานเขียนชิ้นต่างๆ ของเขาถูกรวมรวบเข้าเป็นเล่ม โดยมีงานเขียนชื่อ Metaphysics เป็นเล่มหลังจาก Physics ที่อริสโตเติลได้ศึกษาเกี่ยวกับโลกธรรมชาติ


ปัญหาของ อภิปรัชญา

1.ปัญหาเกี่ยวกับความจริงของโลก

2.ปัญหาเกี่ยวกับจิต

3.ปัญหาเกี่ยวกับเจตจำนงเสรี

4.ปัญหาเกี่ยวกับเวลา

5.ปัญหาเกี่ยวกับความเป็นสาเหตุ

6.ปัญหาเกี่ยวกับอัตลักษณ์

7.ปัญหาเกี่ยวกับพระเจ้า

อ้างอิง

  1. Crane, Tim & Farkas, Katalin (eds.) (2004). Metaphysics: A Guide and Anthology. Oxford University Press.
  2. อดิศักดิ์ ทองบุญ, คู่มืออภิปรัชญา, ราชบัณฑิตยสถาน ISBN 974-575-939-2

อ่านเพิ่มเติม