ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ผู้ใช้:Boom1221/กระบะทราย4"
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
[[ไฟล์:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|400px|ภาพถ่ายของ[[จันทร์เสี้ยว|เสี้ยว]]หนึ่งของดาวเนปจูน (บน) และดาวบริวาร[[ไทรทัน (ดาวบริวาร)|ไทรทัน]] (กลาง) ถ่ายโดยยาน''[[วอยเอจเจอร์ 2]]'' ระหว่างการบินผ่านในปี 2532]] |
|||
'''[[:en:Definition of planet|นิยามของดาวเคราะห์]]'''นิยามรวมไปถึงเทห์ฟ้าหลากหลายประเภทนับตั้งแต่ชาวกรีกโบราณสร้างคำนิยามขึ้นมา [[ดาราศาสตร์กรีก|นักดาราศาสตร์ชาวกรีก]]ใช้ศัพท์ ''asteres planetai'' (ἀστέρες πλανῆται) "ดาวฤกษ์พเนจร" สำหรับวัตถุคล้ายดาวฤกษ์ที่ปรากฏให้เห็นว่าเคลื่อนที่ข้ามท้องฟ้า นานนับสหัสวรรษที่ศัพท์นี้รวมถึงวัตถุที่แตกต่างกันจำนวนมาก ครอบคลุมตั้งแต่[[ดวงอาทิตย์]]และ[[ดวงจันทร์]]ไปจนถึง[[ดาวบริวาร]]และ[[ดาวเคราะห์น้อย]] |
'''[[:en:Definition of planet|นิยามของดาวเคราะห์]]'''นิยามรวมไปถึงเทห์ฟ้าหลากหลายประเภทนับตั้งแต่ชาวกรีกโบราณสร้างคำนิยามขึ้นมา [[ดาราศาสตร์กรีก|นักดาราศาสตร์ชาวกรีก]]ใช้ศัพท์ ''asteres planetai'' (ἀστέρες πλανῆται) "ดาวฤกษ์พเนจร" สำหรับวัตถุคล้ายดาวฤกษ์ที่ปรากฏให้เห็นว่าเคลื่อนที่ข้ามท้องฟ้า นานนับสหัสวรรษที่ศัพท์นี้รวมถึงวัตถุที่แตกต่างกันจำนวนมาก ครอบคลุมตั้งแต่[[ดวงอาทิตย์]]และ[[ดวงจันทร์]]ไปจนถึง[[ดาวบริวาร]]และ[[ดาวเคราะห์น้อย]] |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 22:47, 9 มกราคม 2563
นิยามของดาวเคราะห์นิยามรวมไปถึงเทห์ฟ้าหลากหลายประเภทนับตั้งแต่ชาวกรีกโบราณสร้างคำนิยามขึ้นมา นักดาราศาสตร์ชาวกรีกใช้ศัพท์ asteres planetai (ἀστέρες πλανῆται) "ดาวฤกษ์พเนจร" สำหรับวัตถุคล้ายดาวฤกษ์ที่ปรากฏให้เห็นว่าเคลื่อนที่ข้ามท้องฟ้า นานนับสหัสวรรษที่ศัพท์นี้รวมถึงวัตถุที่แตกต่างกันจำนวนมาก ครอบคลุมตั้งแต่ดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ไปจนถึงดาวบริวารและดาวเคราะห์น้อย
จนกระทั่งสิ้นสุดคริสต์ศตวรรษที่ 19 คำว่า planet แม้จะยังไม่ได้รับการนิยาม กลายเป็นศัพท์ที่ใช้หมายถึงกลุ่มเล็ก ๆ ของวัตถุในระบบสุริยะ หลังปี 2535 นักดาราศาสตร์เริ่มค้นพบวัตถุพ้นวงโคจรดาวเนปจูนจำนวนมากเพิ่มเติม และยังค้นพบวัตถุนับร้อยที่โคจรรอบดาวฤกษ์ดวงอื่น การค้นพบเหล่านี้ไม่เพียงแต่เพิ่มจำนวนวัตถุที่อาจเป็นดาวเคราะห์ แต่ยังเพิ่มความหลากหลายและลักษณะเฉพาะ วัตถุที่ค้นพบใหม่บางชิ้นมีขนาดใหญ่เกือบพอที่จะเป็นดาวฤกษ์ ขณะที่วัตถุบางชิ้นมีขนาดเล็กกว่าดวงจันทร์ การค้นพบเหล่านี้แย้งแนวคิดที่เป็นไปได้ของดาวเคราะห์ที่มีมาอย่างยาวนาน
ประเด็นของนิยามของดาวเคราะห์ที่ชัดเจนกลับมาเป็นเรื่องสำคัญอีกในปี 2548 เมื่อมีการค้นพบดาวเอริส วัตถุพ้นดาวเนปจูนที่มีมวลมากกว่าดาวพลูโตที่ขณะนั้นได้รับการยอมรับให้เป็นดาวเคราะห์ การตอบกลับในเดือนสิงหาคม 2549 สหพันธ์ดาราศาสตร์สากล (ไอเอยู) ตัดสินใจเกี่ยวกับประเด็นนี้ระหว่างการประชุมที่กรุงปราก ซึ่งนักดาราศาสตร์ให้การยอมรับไอเอยูในฐานะเป็นองค์กรระดับโลกที่จะแก้ปัญหาศัพท์เฉพาะนี้ นิยามที่ประกาศออกมานี้นำมาใช้เฉพาะวัตถุในระบบสุริยะเท่านั้น มีใจความว่าดาวเคราะห์เป็นวัตถุโคจรรอบดวงอาทิตย์ มีมวลมากพอที่จะรักษาความเป็นทรงกลม และไร้ซึ่งเทห์ฟ้าขนาดเล็กอื่นโดยรอบวงโคจร ภายใต้นิยามใหม่นี้ ดาวพลูโตและวัตถุพ้นดาวเนปจูนอื่นสิ้นสภาพจากการเป็นดาวเคราะห์ทันที แต่คำตัดสินของไอเอยูยังไม่สามารถแก้ข้อถกเถียงทั้งหมดได้ และขณะที่มีนักวิทยาศาสตร์จำนวนมากยอมรับนิยาม บางส่วนในวงการวิทยาศาสตร์ยังคงปฏิเสธอย่างตรงไปตรงมา โดยนักวิทยาศาสตร์บางคนต้องการนิยามด้านภูมิสาสตร์กายภาพที่เฉพาะเจาะจง[1]
ประวัติ
ดาวเคราะห์ในยุคโบราณ
ดาวเคราะห์ในยุคกลาง
โลก
ดาวเคราะห์ยุคปัจจุบัน
ดาวบริวาร
ดาวเคราะห์แคระ
ดาวพลูโต
นิยามไอเอยู
การยอมรับนิยามไอเอยู
ข้อถกเถียงที่ยังคงดำเนินอยู่
ไร้ซึ่งเทห์ฟ้าโดยรอบ
สภาพสมดุลอุทกสถิต
ดาวเคราะห์คู่และดาวบริวาร
ดาวเคราะห์นอกระบบและดาวแคระน้ำตาล
วัตถุคล้ายดาวฤกษ์ขนาดเท่าดาวเคราะห์
เชิงอรรถศาสตร์
อ้างอิง
- ↑ Runyon, Kirby D.; Thursday, S. Alan Stern | Published; May 17; 2018. "An organically grown planet definition". Astronomy.com. สืบค้นเมื่อ 2019-02-26.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์)