ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ยฺเหวียน ชื่อไข่"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ย้อนการแก้ไขที่ 8502772 สร้างโดย 171.97.48.94 (พูดคุย)
ป้ายระบุ: ทำกลับ
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 79: บรรทัด 79:
{{สถานีย่อย2|ประเทศจีน|ประวัติศาสตร์}}
{{สถานีย่อย2|ประเทศจีน|ประวัติศาสตร์}}


'''ยฺเหวียน ชื่อไข่''' ({{zh|t=袁世凱|s=袁世凯|p=Yuán Shìkǎi}}; 16 กันยายน ค.ศ. 1859 – 6 มิถุนายน ค.ศ. 1916) เป็นข้าราชการชาวจีนซึ่งขึ้นสู่อำนาจในช่วงปลาย[[ราชวงศ์ชิง]] ก่อตั้งกองทัพแบบใหม่เป็นครั้งแรกในประเทศ และปรับปรุงการปกครองส่วนภูมิภาคในทางเหนือของประเทศ ก่อนที่[[จักรพรรดิผู่อี๋]] (溥儀) จะสละราชสมบัติใน ค.ศ. 1911 และเขาได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดีคนแรกของประเทศเมื่อ ค.ศ. 1912<ref>Shan, Patrick Fuliang (2018). ''Yuan Shikai: A Reappraisal'', The University of British Columbia Press. {{ISBN|9780774837781}}.</ref> แต่เขาได้[[จักรวรรดิจีน (ค.ศ. 1915–1916)|รื้อฟื้นระบอบกษัตริย์ขึ้นในช่วง ค.ศ. 1915–1916]] โดยตั้งตนเป็น '''จักรพรรดิหงเซี่ยน''' (洪憲皇帝)
'''อัครมหาเสนาบดี ผู้แทนพระองค์ ยฺเหวียน ชื่อไข่''' ({{zh|t=袁世凱|s=袁世凯|p=Yuán Shìkǎi}}; 16 กันยายน ค.ศ. 1859 – 6 มิถุนายน ค.ศ. 1916) เป็นข้าราชการชาวจีนซึ่งขึ้นสู่อำนาจในช่วงปลาย[[ราชวงศ์ชิง]] ก่อตั้งกองทัพแบบใหม่เป็นครั้งแรกในประเทศ และปรับปรุงการปกครองส่วนภูมิภาคในทางเหนือของประเทศ ก่อนที่[[จักรพรรดิผู่อี๋]] (溥儀) จะสละราชสมบัติใน ค.ศ. 1911 และเขาได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดีคนแรกของประเทศเมื่อ ค.ศ. 1912<ref>Shan, Patrick Fuliang (2018). ''Yuan Shikai: A Reappraisal'', The University of British Columbia Press. {{ISBN|9780774837781}}.</ref> แต่เขาได้[[จักรวรรดิจีน (ค.ศ. 1915–1916)|รื้อฟื้นระบอบกษัตริย์ขึ้นในช่วง ค.ศ. 1915–1916]] โดยตั้งตนเป็น '''จักรพรรดิหงเซี่ยน''' (洪憲皇帝)


==ประวัติ==
==ประวัติ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 08:27, 3 มกราคม 2563

ยฺเหวียน ชื่อไข่
袁世凱
ผู้ตรวจชานตง (山東巡撫)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 1899 – ค.ศ. 1901
ก่อนหน้ายฺวี่เสียน (毓賢)
ถัดไปหู ถิงก้าน (胡廷幹)
ผู้ว่าจื๋อลี่ (直隸總督)
ดำรงตำแหน่ง
7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1901 – 4 กันยายน ค.ศ. 1907
ก่อนหน้าหลี่ หงจาง (李鴻章)
ถัดไปหยาง ชื่อเซียง (楊士驤)
ราชเลขากรมวิเทศ (外務部尚書)
ดำรงตำแหน่ง
5 กันยายน ค.ศ. 1907 – ค.ศ. 1908
กษัตริย์กวังซฺวี่ (光绪)
ก่อนหน้าลฺหวี ไห่หฺวัน (呂海寰)
ถัดไปเหลียง ตุนย่าน (梁敦彦)
ผู้ว่าหูกวั่ง (湖廣總督)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 1911
กษัตริย์กวังซฺวี่ (光绪)
ก่อนหน้ารุ่ย เฉิง (瑞澂)
ถัดไปเว่ย์ กวังเต้า (魏光焘)
อัครมหาเสนาบดีสภาเสนาบดีต้าชิง (大清內閣總理大臣)
ดำรงตำแหน่ง
2 พฤศจิกายน ค.ศ. 1911 – 10 มีนาคม ค.ศ. 1912
กษัตริย์ผู่อี๋ (溥儀)
ก่อนหน้าอี้ควาง (奕劻)
ถัดไปจาง ซฺวิน (張勳)
มหาประธานาธิบดีชั่วคราวสาธารณรัฐจีน (中華民國臨時大總統)
ดำรงตำแหน่ง
10 มีนาคม ค.ศ. 1912 – 10 ตุลาคม ค.ศ. 1913
หัวหน้ารัฐบาลถัง เช่าอี๋ (唐紹儀)
ลู่ เจิงเสียง (陸徵祥)
จ้าว ปิ่งจฺวิน (赵秉钧)
สฺยง ซีหลิง (熊希龄)
สฺวี ชื่อชาง (徐世昌)
รองประธานาธิบดีหลี่ ยฺเหวียนหง (黎元洪)
ก่อนหน้าซุน อี้เซียน (孫逸仙)
ถัดไปหลี่ ยฺเหวียนหง (黎元洪)
มหาประธานาธิบดีสาธารณรัฐจีน (中華民國大總統)
ดำรงตำแหน่ง
10 ตุลาคม ค.ศ. 1913 – 1 มกราคม ค.ศ. 1916
หัวหน้ารัฐบาลสฺวี ชื่อชาง (徐世昌)
ตวั้น ฉีรุ่ย (段祺瑞)
รองประธานาธิบดีหลี่ ยฺเหวียนหง (黎元洪)
ก่อนหน้าตนเอง (ในฐานะประธานาธิบดีชั่วคราว)
ถัดไปตนเอง (ในฐานะจักรพรรดิ)
จักรพรรดิจักรวรรดิจีน (中華帝國皇帝)
รัชกาล
12 ธันวาคม ค.ศ. 1915 – 22 มีนาคม ค.ศ. 1916
นายกรัฐมนตรีลู่ เจิงเสียง (陸徵祥)
ก่อนหน้าตนเอง (ในฐานะมหาประธานาธิบดี)
ถัดไปตนเอง (ในฐานะมหาประธานาธิบดี)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด16 กันยายน ค.ศ. 1859(1859-09-16)
เซี่ยงเฉิง, เหอหนาน, จักรวรรดิชิง
เสียชีวิต6 มิถุนายน ค.ศ. 1916(1916-06-06) (56 ปี)
เป่ย์จิง, สาธารณรัฐจีน
พรรคการเมืองทัพเป่ย์หยาง (北洋軍)
พรรคสาธารณรัฐ (共和黨)
คู่สมรสดู #ครอบครัว
บุตรดู #ครอบครัว
อาชีพนายทหาร, นักการเมือง
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้จักรวรรดิชิง
สังกัดทัพเป่ย์หยาง (北洋軍)
ประจำการค.ศ. 1881–1916
ยศมหาประธานาธิบดีสาธารณรัฐจีน (中華民國大總統)
ผ่านศึกเหตุการณ์อีโม
รัฐประหารคับซิน
สงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง
กบฏนักมวย
การปฏิวัติซินไฮ่

อัครมหาเสนาบดี ผู้แทนพระองค์ ยฺเหวียน ชื่อไข่ (จีนตัวย่อ: 袁世凯; จีนตัวเต็ม: 袁世凱; พินอิน: Yuán Shìkǎi; 16 กันยายน ค.ศ. 1859 – 6 มิถุนายน ค.ศ. 1916) เป็นข้าราชการชาวจีนซึ่งขึ้นสู่อำนาจในช่วงปลายราชวงศ์ชิง ก่อตั้งกองทัพแบบใหม่เป็นครั้งแรกในประเทศ และปรับปรุงการปกครองส่วนภูมิภาคในทางเหนือของประเทศ ก่อนที่จักรพรรดิผู่อี๋ (溥儀) จะสละราชสมบัติใน ค.ศ. 1911 และเขาได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดีคนแรกของประเทศเมื่อ ค.ศ. 1912[1] แต่เขาได้รื้อฟื้นระบอบกษัตริย์ขึ้นในช่วง ค.ศ. 1915–1916 โดยตั้งตนเป็น จักรพรรดิหงเซี่ยน (洪憲皇帝)

ประวัติ

ต้นชีวิต

ยฺเหวียน ชื่อไข่ เกิดในหมู่บ้านจางอิ๋ง (張營村) แห่งนครเซี่ยงเฉิง (项城市), จังหวัดเฉิน (陳州), มณฑลเหอหนาน (河南省) ภายหลังสกุลยฺเหวียนย้ายไปตั้งบ้านเรือนห่างจากเซี่ยงเฉิงไปทางตะวันออกเฉียงใต้ราว 16 กิโลเมตร โดยตั้งหมู่บ้านยฺเหวียนไจ้ (袁寨村) ขึ้นที่นั่น[2]

สกุลยฺเหวียนมีกำลังส่งเสียให้เขาเล่าเรียนตามระบบประเพณี[3] เมื่อยังเด็ก เขาชอบขี่ม้า ชกมวย และสังสรรค์กับเพื่อนฝูง พอเติบใหญ่ ตั้งใจจะรับราชการพลเรือน แต่สอบขุนนางตกสองครั้ง จึงเปลี่ยนใจไปเอาดีด้านการเมืองโดยหวังจะไต่เต้าจากทางทหารแทน จึงไปเข้าทัพหฺวาย (淮軍) ที่มีญาติพี่น้องของตนรับราชการอยู่มากมาย เขาเริ่มเป็นทหารด้วยการซื้อตำแหน่งเล็ก ๆ ใน ค.ศ. 1880 ซึ่งเป็นความประพฤติอันดาษดื่นในยุคสมัยนั้น[4] เขายังเดินทางไปจังหวัดเถิง (滕州) เพื่อหาตำแหน่งใหม่ในกองทัพผ่านเส้นสายของบิดา ต่อมาใน ค.ศ. 1876 เขาสมรสกับหญิงจากสกุลยฺหวี (于) นาม ยฺหวี อี้ช่าง (于義上) ครั้น ค.ศ. 1878 หญิงนั้นให้กำเนิดบุตรชายคนแรกของเขา คือ ยฺเหวียน เค่อติ้ง (袁克定) แต่ยฺเหวียน ชื่อไข่ มิได้มีภริยาเพียงเท่านั้น ตลอดชีวิตของเขา เขายังแต่งอนุภริยาอีกเก้าคน[5]

ช่วงโชซ็อน

ต้นคริสต์ทศวรรษ 1870 เกาหลี ซึ่งเป็นรัฐในอารักขาของราชวงศ์ชิง และมีราชวงศ์โชซ็อน (Joseon Dynasty) เป็นผู้ปกครอง ต้องเผชิญกับการปะทะทางการเมืองของสองขั้วอำนาจ คือ กลุ่มของแทว็อนกุนฮึงซ็อน (Heungseon Daewongun) พระบิดาของจักรพรรดิโคจง (Emperor Gojong) ที่ต้องการให้ปิดประเทศ กับกลุ่มของจักรพรรดินีมย็องซ็อง (Empress Myeongseong) พระมเหสีของจักรพรรดิโคจง ที่ต้องการให้เปิดเสรีทางการค้า เวลาเดียวกัน ในญี่ปุ่นมีการปฏิรูปเมจิ (Meiji Restoration) ที่ส่งผลให้เกิดนโยบายรุกรานต่างประเทศ ญี่ปุ่นจึงเริ่มท้าทายอำนาจของจีนในคาบสมุทรเกาหลี เกาหลีจำต้องทำสนธิสัญญาคังฮวา (Treaty of Ganghwa) กับญี่ปุ่นใน ค.ศ. 1876 ซึ่งอนุญาตให้ญี่ปุ่นส่งทูตไปประจำฮันซ็อง (Hanseong) และตั้งสถานีการค้าในอินช็อน (Incheon) กับว็อนซัน (Wonsan) ได้ หลี่ หงจาง (李鴻章) ซึ่งเป็นผู้ว่าจื๋อลี่ (直隸總督) ส่งทหารราชวงศ์ชิงจำนวน 3,000 นายเข้าไปยังเกาหลี โดยมียฺเหวียน ชื่อไข่ เป็นผู้บังคับบัญชา

ต่อมาใน ค.ศ. 1885 ยฺเหวียน ชื่อไข่ ได้รับแต่งตั้งเป็นราชทูตประจำ (Imperial Resident) ฮันซ็อง[6] โดยพื้นฐานแล้วตำแหน่งดังกล่าวเทียบเท่าเอกอัครราชทูต แต่ในทางปฏิบัติมีสถานะเป็นที่ปรึกษาสูงสุดเกี่ยวกับนโยบายของรัฐบาลเกาหลี ฝ่ายญี่ปุ่นเห็นจีนมีทีท่าจะเพิ่มอิทธิพลในเกาหลี จึงหันไปเสนอต่อจีนให้ร่วมกันปกครองเกาหลีแทน จีนกับญี่ปุ่นทำสนธิสัญญากันว่า จะส่งทหารเข้าไปในเกาหลีต่อเมื่อแจ้งอีกฝ่ายแล้ว ขณะนั้น เกิดกบฏภายใน และจีนส่งทหารเข้าไปป้องกันผลประโยชน์ของจีนในเกาหลี ญี่ปุ่นจึงทำเช่นเดียวกันโดยให้เหตุผลว่า เพื่อป้องกันสถานีการค้าของญี่ปุ่น แต่เมื่อหมดความวุ่นวาย ทั้งสองประเทศไม่ยอมถอนทหารออก ทำให้ความตึงเครียดทวีขึ้นเรื่อย ๆ หลี่ หงจาง ไม่อยากเปิดศึกกับญี่ปุ่น จึงพยายามให้นานาชาติกดดันญี่ปุ่น แต่ไม่เป็นผล ทั้งสองฝ่ายรบกันในที่สุด รัฐบาลจีนเรียกยฺเหวียน ชื่อไข่ กลับเทียนจิน (天津) ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1894 เป็นอันสิ้นสุดหน้าที่ของเขาในเกาหลี ก่อนที่สงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่งจะตามมาในปลายเดือนนั้นเอง

ระหว่างอยู่เกาหลี ยฺเหวียน ชื่อไข่ ได้สตรีเกาหลีเป็นอนุภริยาสามคน คนหนึ่งเป็นญาติขององค์หญิงเกาหลี เขาแวะเวียนไปหาหญิงทั้งสามเป็นประจำ จนได้บุตร 15 คน[7][8][9]

ช่วงปลายราชวงศ์ชิง

ในสงครามดังกล่าว ยฺเหวียน ชื่อไข่ ได้บัญชากองกำลังจีนในเกาหลีแต่ในนาม แต่ก็ทำให้เขามีชื่อเสียงขึ้นมา และเหตุที่อยู่ฝ่ายเดียวกับหลี่ หงจาง เขาจึงได้เป็นผู้นำทัพใหม่ (新軍) ที่จัดตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1895 เพื่อปฏิรูปทางทหารแบบสมัยใหม่[10] การปฏิรูปนั้นเองทำให้ยฺเหวียน ชื่อไข่ เกิดมีบารมีทางการเมืองขึ้น ทั้งยังเป็นที่เคารพเลื่อมใส่ของนายทหารรุ่นใหม่ พอ ค.ศ. 1901 ก็ปรากฏว่า ผู้บัญชาการทหารห้าในเจ็ดคน ตลอดจนนายทหารชั้นผู้ใหญ่อีกมาก ต่างอยู่ในอิทธิพลของเขา[4] ราชวงศ์ชิงยังพึ่งพาทหารจากทัพใหม่ของเขาอย่างยิ่ง เพราะเป็นหน่วยที่ฝึกมาดีและมีประสิทธิภาพกว่าใครเพื่อน

เวลานั้น ราชสำนักชิงแบ่งออกเป็นสองฝ่าย คือ ฝ่ายหัวก้าวหน้าของจักรพรรดิกวังซฺวี่ (光緒帝) ผู้จัดการปฏิรูปร้อยวัน (百日維新) กับฝ่ายหัวโบราณของพระนางฉือสี่ไท่โฮ่ว (慈禧太后) ผู้เคยสำเร็จราชการแทนจักรพรรดิ แต่ได้ถอยจากการเมืองไปประทับวังฤดูร้อนอี๋เหอ-ยฺเหวียน (頤和園) เพื่อให้การปฏิรูปดำเนินไป จักรพรรดิกวังซฺวี่เห็นว่า ต้องกำจัดพระนางฉือสี่ จึงเรียกคนสนิท รวมถึงคัง โหย่วเหวย์ (康有為) และถาน ซื่อถง (譚嗣同) เข้ามาช่วยวางแผนการ ถาน ซื่อถง มาเจรจากับยฺเหวียน ชื่อไข่ ให้นำทหารเข้าจัดการขั้นเด็ดขาดกับพระนางฉือสี่ ยฺเหวียน ชื่อไข่ มิได้ให้คำตอบในทางใดอย่างชัดเจน เป็นแต่ยืนยันว่า ตนเองภักดีต่อองค์จักรพรรดิ ครั้นวันที่ 20 กันยายน ค.ศ. 1898 ยฺเหวียน ชื่อไข่ ขึ้นรถไฟไปเทียนจินเพื่อพบกับหรงลู่ (榮祿) คนสนิทของพระนางฉือสี่ ทั้งสองพูดคุยสิ่งใดกันนั้นไม่มีใครล่วงรู้ แต่เช้าตรู่วันที่ 21 กันยายน ค.ศ. 1898 พระนางฉือสี่นำกำลังบุกเข้าวังหลวง จับจักรพรรดิไปขังไว้ ณ ตำหนักหาน-ยฺเหวียน (涵元殿) บนเกาะอิ๋งไถ (瀛台) กลางสระน้ำในพระที่นั่งจงหนันไห่ (中南海) แล้วกลับเข้าสำเร็จราชการแทนจักรพรรดิอีกครั้ง ส่วนยฺเหวียน ชื่อไข่ ปรากฏว่า ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้ตรวจชานตง (山東巡撫)

ในช่วงที่เขาอยู่ชานตงนั้นเอง เกิดกบฏนักมวย (庚子拳亂) ต่อต้านต่างชาติขึ้น และยฺเหวียน ชื่อไข่ ปราบปรามกลุ่มนักมวยในชานตงราบคาบ แต่มิได้จัดการกบฏนอกพื้นที่ตนเองอย่างจริงจังสักเท่าใด นอกจากนี้ ในราชสำนัก เขายังเข้ากับกลุ่มหนุนฝรั่ง ซึ่งมีบุคคลหลัก คือ หลี่ หงจาง, หรงลู่, และชิ่งชินหวัง (慶親王) ยฺเหวียน ชื่อไข่ ปราบปรามกบฏนักมวย และไม่ปฏิบัติตามพระเสาวนีย์ของพระนางฉือสี่ที่ประกาศสงครามกับต่างชาติ[11] ทหารของยฺเหวียน ชื่อไข่ ประหารผู้คนไปหลายหมื่นรายในการปราบกบฏที่จื๋อลี่ (直隸) โดยบัญชาการอยู่ที่เป่าติ้ง (保定)[12] การปราบกบฏของเขาเสร็จสิ้นใน ค.ศ. 1902[13]

ที่ชานตง เขายังก่อตั้งวิทยาลัยประจำมณฑลขึ้นในจี่หนาน (济南) เพื่อจัดการศึกษาแบบตะวันตก ครั้นเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1902 เขาได้รับแต่งตั้งเป็นผู้ว่าจื๋อลี่ (直隸總督) และมหาเสนาพาณิชย์เป่ย์หยาง (北洋通商大臣)[14] เขากู้ยืมเงินจำนวนมากจากต่างชาติมาใช้พัฒนากองกำลังของตนที่เป่ย์หยาง (北洋) จนกลายเป็นกองทหารที่มีอานุภาพมากที่สุดในประเทศ เขายังตั้งกองตระเวน 2,000 นายไปคอยรักษาความเรียบร้อยที่เทียนจิน ซึ่งนับเป็นกองตำรวจกองแรกในประวัติศาสตร์ชาติจีน ทั้งนี้ เพราะพิธีสารนักมวย (Boxer Protocol) ที่ราชวงศ์ชิงทำขึ้นกับต่างชาติหลังจากพ่ายแพ้ในคราวกบฏนักมวย ห้ามมีทหารบริเวณเทียนจินอีก ยฺเหวียน ชื่อไข่ ยังมีบทบาทหลักในการปฏิรูปทางการเมืองช่วงปลายราชวงศ์ชิง เช่น ในการสถาปนากรมศึกษา (學部) และกรมตำรวจ (巡警部) ทั้งยังสนับสนุนความเสมอภาคระหว่างชาวแมนจูผู้ปกครองประเทศกับชาวฮั่นซึ่งเป็นประชากรหลักของประเทศ

ใน ค.ศ. 1905 เขาเสนอให้พระนางฉือสี่ยกเลิกการสอบขุนนางตามประเพณีเดิม และรับสั่งให้กรมศึกษาสร้างระบบการศึกษาสมัยใหม่โดยเอาระบบญี่ปุ่นเป็นแม่แบบ ต่อมาในวันที่ 27 สิงหาคม ค.ศ. 1908 พระนางยังตราธรรมนูญการปกครองแผ่นดินที่เขาช่วยร่าง ธรรมนูญดังกล่าวให้มีการปกครองแบบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญโดยอ้างอิงแบบญี่ปุ่น ทั้งยังจัดให้มีการร่างรัฐธรรมนูญเพื่อใช้บังคับภายใน ค.ศ. 1916 และให้เลือกตั้งผู้แทนราษฎรภายใน ค.ศ. 1917[15]

เดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1908 จักรพรรดิกวังซฺวี่และพระนางฉือสี่สิ้นพระชนม์ในเวลาไล่เลี่ยกัน[6] ร่ำลือกันว่า จักรพรรดิกวังซฺวี่ทำพินัยกรรมรับสั่งให้ประหารชีวิตยฺเหวียน ชื่อไข่ ยฺเหวียน ชื่อไข่ จึงชิงลาออกจากตำแหน่งทั้งปวงในเดือนมกราคม ค.ศ. 1909 อ้างว่า เพื่อไปรักษาโรคเกี่ยวกับเท้าที่หมู่บ้านหฺวันช่าง (洹上村) ในนครอันหยาง (安阳市) โดยให้องค์ชายไจ้เฟิง (載灃) ผู้สำเร็จราชการแทนจักรพรรดิผู่อี๋ พระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ เข้ารับตำแหน่งแทน

ระหว่างลี้ภัยการเมืองนี้ ยฺเหวียน ชื่อไข่ ยังติดต่อกับเพื่อนเก่าอย่างตวั้น ฉีรุ่ย (段祺瑞) ผู้คอยรายงานกิจการทหารให้เขาทราบ ยฺเหวียน ชื่อไข่ ยังจัดให้หลานสาวตนเองสมรสกับตฺวั้น ฉีรุ่ย เพื่อเป็นดองกันทางอำนาจ นอกจากนี้ ทหารแห่งทัพเป่ย์หยางก็ยังภักดีต่อเขาดังเดิม

อ้างอิง

  1. Shan, Patrick Fuliang (2018). Yuan Shikai: A Reappraisal, The University of British Columbia Press. ISBN 9780774837781.
  2. "Yuan Shikai | Qing Dynasty | International Politics". Scribd (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-05-23.
  3. Bonavia 34
  4. 4.0 4.1 Spence, Jonathan D. (1999) The Search for Modern China, W.W. Norton and Company. p. 274. ISBN 0-393-97351-4.
  5. 袁世凯:一妻九妾. 网易 (ภาษาChinese). 网易 (163.com). 6 June 2008. สืบค้นเมื่อ 2 May 2011.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์)
  6. 6.0 6.1 Busky, Donald F. (2002) Communism in History and Theory, Praeger/Greenwood. ISBN 0-275-97733-1.
  7. MAO Min (2017). The Revival of China, Volume 1. Mao Min. p. 52.
  8. Zhong Liu (2004). Thorny Road to Dignity: Surviving Mao: A Chinese Psychiatrist Embraces a Miracle in America. iUniverse. p. 97. ISBN 0595319777.
  9. Steven T. Au (1999). Beijing Odyssey: Based on the Life and Times of Liang Shiyi, a Mandarin in China's Transition from Monarchy to Republic (illustrated ed.). Mayhaven Publishing. p. 92. ISBN 1878044680.
  10. "Yuan Shikai: The leader of the Beiyang Army". China.org.cn. 18 September 2011. สืบค้นเมื่อ 22 May 2018.
  11. Zhitian Luo (30 January 2015). Inheritance within Rupture: Culture and Scholarship in Early Twentieth Century China. BRILL. pp. 19–. ISBN 978-90-04-28766-2.
  12. Edgerton, Warriors of the Rising Sun: A History of the Japanese Military, page 94
  13. Chʼên, Jerome Yuan Shih-kʻai, page 76-77
  14. Bonavia 35
  15. Tanner, Harold Miles. China: A History. Hackett Publishing (2009) ISBN 0872209156 Pages 408–410.

บรรณานุกรม

  • Barnouin, Barbara and Yu Changgen. Zhou Enlai: A Political Life. Hong Kong: Chinese University of Hong Kong, 2006. p. 14 retrieved 12 March 2011.
  • Bonavia, David. China's Warlords. New York: Oxford University Press. 1995. ISBN 0-19-586179-5
  • Ch'en, Jerome (1961). Yuan Shih-K'ai, 1859-1916: Brutus Assumes the Purple. London: George Allen & Unwin; Reprinted: Stanford University Press, 1971. {{cite book}}: |ref=harv ไม่ถูกต้อง (help)
  • Spence, Jonathan D. (1999). "The New Republic". The Search for Modern China. New York: W.W. Norton & Company. p. 282. {{cite book}}: |ref=harv ไม่ถูกต้อง (help)