ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เมลานิน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
'''สารเมลานิน''' (melanin) หรือเม็ดสีสร้างจากเซลล์ผิวหนังที่เรียกว่าเมลาโนไซต์ (melanocyte) เป็นเซลล์ที่เจริญมาจากเซลล์ระบบประสาทซึ่งแทรกตัวอยู่ในชั้นหนังกำพร้าส่วนล่างสุด โดยเซลล์เมลาโนไซต์หนึ่งเซลล์จะแตกแขนงเป็นร่างแหเล็กๆ ยื่นไปสัมผัสเซลล์ผิวหนังประมาณ 35 เซลล์ |
'''สารเมลานิน''' (melanin) หรือเม็ดสีสร้างจาก[[เซลล์ผิวหนัง]]ที่เรียกว่า[[เมลาโนไซต์]] (melanocyte) เป็นเซลล์ที่เจริญมาจาก[[เซลล์ระบบประสาท]]ซึ่งแทรกตัวอยู่ในชั้น[[หนังกำพร้า]]ส่วนล่างสุด โดยเซลล์เมลาโนไซต์หนึ่งเซลล์จะแตกแขนงเป็นร่างแหเล็กๆ ยื่นไปสัมผัสเซลล์ผิวหนังประมาณ 35 เซลล์ |
||
เมลาโนไซต์จะสร้างสารเมลานินบรรจุในแคปซูลเรียกว่าเมลาโนโซม เมื่อสร้างเสร็จจะส่งไปตามร่างแหเข้าสู่เซลล์ผิวหนัง สารเมลานินสามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด |
เมลาโนไซต์จะสร้างสารเมลานินบรรจุในแคปซูลเรียกว่าเมลาโนโซม เมื่อสร้างเสร็จจะส่งไปตามร่างแหเข้าสู่เซลล์ผิวหนัง สารเมลานินสามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด |
||
| บรรทัด 7: | บรรทัด 7: | ||
ฉะนั้นคนผิวขาว ผมแดง จึงมีฟีโอเมลานินมาก ส่วนคนผิวเข้ม ผมดำ จึงมียูเมลานินมาก ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้คนผิวดำแตกต่างจากคนผิวขาว ผิวเหลือง คือคนผิวเข้มจะมีการสร้างเมลาโนโซมขนาดใหญ่กว่า มีจำนวนมากกว่า จึงทำให้สร้างเมลานินได้มากกว่า รวมถึงเมลาโนโซมถูกทำลายช้ากว่าคนผิวขาวด้วย |
ฉะนั้นคนผิวขาว ผมแดง จึงมีฟีโอเมลานินมาก ส่วนคนผิวเข้ม ผมดำ จึงมียูเมลานินมาก ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้คนผิวดำแตกต่างจากคนผิวขาว ผิวเหลือง คือคนผิวเข้มจะมีการสร้างเมลาโนโซมขนาดใหญ่กว่า มีจำนวนมากกว่า จึงทำให้สร้างเมลานินได้มากกว่า รวมถึงเมลาโนโซมถูกทำลายช้ากว่าคนผิวขาวด้วย |
||
แต่สีผิวของคนเราไม่ได้ขึ้นอยู่กับเมลานินเพียงอย่างเดียว ยังขึ้นอยู่กับเส้นเลือดและสารบางชนิด เช่น เบต้าแคโรทีนที่ทำให้ผิวเหลือง นอกจากนี้ผิวหนังทั่วร่างกายของเราก็ยังมีการกระจายตัวของเม็ดสีไม่สม่ำเสมอ อาทิ พบเซลล์เม็ดสีมากบริเวณหน้า หัวนม อวัยวะเพศ |
แต่สีผิวของคนเราไม่ได้ขึ้นอยู่กับเมลานินเพียงอย่างเดียว ยังขึ้นอยู่กับเส้นเลือดและสารบางชนิด เช่น [[เบต้าแคโรทีน]]ที่ทำให้ผิวเหลือง นอกจากนี้ผิวหนังทั่วร่างกายของเราก็ยังมีการกระจายตัวของเม็ดสีไม่สม่ำเสมอ อาทิ พบเซลล์เม็ดสีมากบริเวณหน้า หัวนม อวัยวะเพศ |
||
==หน้าที่ของเมลานิน== |
==หน้าที่ของเมลานิน== |
||
เมลานินมีกลไกออกฤทธิ์ป้องกันแสงหลายประการ ได้แก่ |
เมลานินมีกลไกออกฤทธิ์ป้องกันแสงหลายประการ ได้แก่ |
||
# ทำหน้าที่เหมือนแผ่นกรองแสง |
# ทำหน้าที่เหมือนแผ่นกรองแสง |
||
# ช่วยกระจายแสง เช่น แสงที่มีความยาวคลื่นสั้นอย่างแสงสีม่วงฟ้าที่เมื่อกระทบผิวหนังจะถูกหักเหออกไป |
# ช่วยกระจายแสง เช่น แสงที่มี[[ความยาวคลื่น]]สั้นอย่างแสงสีม่วงฟ้าที่เมื่อกระทบผิวหนังจะถูกหักเหออกไป |
||
# ดูดซับรังสีอัลตราไวโอเลตและแสงที่เห็นด้วยตาเปล่า แล้วกระจายออกเป็นความร้อน |
# ดูดซับ[[รังสีอัลตราไวโอเลต]]และแสงที่เห็นด้วยตาเปล่า แล้วกระจายออกเป็นความร้อน |
||
# ทำหน้าที่จับ |
# ทำหน้าที่จับ[[อนุมูลอิสระ]] |
||
==สาเหตุความผิดปกติ== |
==สาเหตุความผิดปกติ== |
||
| บรรทัด 21: | บรรทัด 21: | ||
* การเปลี่ยนแปลงระดับ[[ฮอร์โมน]] |
* การเปลี่ยนแปลงระดับ[[ฮอร์โมน]] |
||
* การโดนแสงแดดจัด |
* การโดนแสงแดดจัด |
||
* การกินยาคุมกำเนิดที่มีเอสโทรเจนปริมาณสูงและยาประเภทฮอร์โมนอื่นๆ |
* การกินยาคุมกำเนิดที่มี[[เอสโทรเจน]]ปริมาณสูงและยาประเภทฮอร์โมนอื่นๆ |
||
* โรคผิวหนังบางชนิด เช่น [[กลาก]] [[เกลื้อน]] [[โรคด่างขาว]] [[ไฝและขี้แมลงวัน]] [[กระ]] [[ฝ้า]] |
* โรคผิวหนังบางชนิด เช่น [[กลาก]] [[เกลื้อน]] [[โรคด่างขาว]] [[ไฝและขี้แมลงวัน]] [[กระ]] [[ฝ้า]] |
||
* การได้รับสารเคมี |
* การได้รับสารเคมี |
||
* การขาดวิตามิน |
* การขาด[[วิตามิน]] |
||
==การป้องกัน== |
==การป้องกัน== |
||
* หลีกเลี่ยงแสงแดดด้วยเสื้อผ้า หรือครีมกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไป |
* หลีกเลี่ยงแสงแดดด้วยเสื้อผ้า หรือครีมกันแดดที่มีค่า [[SPF]] 15 ขึ้นไป |
||
* ผ่อนคลายความเครียดและความกังวลใจ |
* ผ่อนคลายความเครียดและความกังวลใจ |
||
* ใช้สมุนไพร |
* ใช้สมุนไพร |
||
| บรรทัด 36: | บรรทัด 36: | ||
==อ้างอิง== |
==อ้างอิง== |
||
* นิตยสารชีวจิต ฉบับวันที่ 16 พฤศจิกายน 2550 |
* นิตยสารชีวจิต ฉบับวันที่ 16 พฤศจิกายน 2550 |
||
[[หมวดหมู่:ระบบปกคลุมร่างกาย|ม]] |
|||
[[bg:Меланин]] |
[[bg:Меланин]] |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:12, 18 ธันวาคม 2550
สารเมลานิน (melanin) หรือเม็ดสีสร้างจากเซลล์ผิวหนังที่เรียกว่าเมลาโนไซต์ (melanocyte) เป็นเซลล์ที่เจริญมาจากเซลล์ระบบประสาทซึ่งแทรกตัวอยู่ในชั้นหนังกำพร้าส่วนล่างสุด โดยเซลล์เมลาโนไซต์หนึ่งเซลล์จะแตกแขนงเป็นร่างแหเล็กๆ ยื่นไปสัมผัสเซลล์ผิวหนังประมาณ 35 เซลล์
เมลาโนไซต์จะสร้างสารเมลานินบรรจุในแคปซูลเรียกว่าเมลาโนโซม เมื่อสร้างเสร็จจะส่งไปตามร่างแหเข้าสู่เซลล์ผิวหนัง สารเมลานินสามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด
- ยูเมลานิน (Eumelanin) เป็นเซลล์เม็ดสีเข้ม เพราะมีเมลานินบรรจุอยู่ในแคปซูลมาก
- ฟีโอเมลานิน (Pheomelanin) เป็นเซลล์สีเหลืองหรือแดง เพราะมีเมลานินน้อย
ฉะนั้นคนผิวขาว ผมแดง จึงมีฟีโอเมลานินมาก ส่วนคนผิวเข้ม ผมดำ จึงมียูเมลานินมาก ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้คนผิวดำแตกต่างจากคนผิวขาว ผิวเหลือง คือคนผิวเข้มจะมีการสร้างเมลาโนโซมขนาดใหญ่กว่า มีจำนวนมากกว่า จึงทำให้สร้างเมลานินได้มากกว่า รวมถึงเมลาโนโซมถูกทำลายช้ากว่าคนผิวขาวด้วย
แต่สีผิวของคนเราไม่ได้ขึ้นอยู่กับเมลานินเพียงอย่างเดียว ยังขึ้นอยู่กับเส้นเลือดและสารบางชนิด เช่น เบต้าแคโรทีนที่ทำให้ผิวเหลือง นอกจากนี้ผิวหนังทั่วร่างกายของเราก็ยังมีการกระจายตัวของเม็ดสีไม่สม่ำเสมอ อาทิ พบเซลล์เม็ดสีมากบริเวณหน้า หัวนม อวัยวะเพศ
หน้าที่ของเมลานิน
เมลานินมีกลไกออกฤทธิ์ป้องกันแสงหลายประการ ได้แก่
- ทำหน้าที่เหมือนแผ่นกรองแสง
- ช่วยกระจายแสง เช่น แสงที่มีความยาวคลื่นสั้นอย่างแสงสีม่วงฟ้าที่เมื่อกระทบผิวหนังจะถูกหักเหออกไป
- ดูดซับรังสีอัลตราไวโอเลตและแสงที่เห็นด้วยตาเปล่า แล้วกระจายออกเป็นความร้อน
- ทำหน้าที่จับอนุมูลอิสระ
สาเหตุความผิดปกติ
สาเหตุของความผิดปกติของเม็ดสีมีหลายปัจจัย เช่น
- โรคจากพันธุกรรม
- การเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมน
- การโดนแสงแดดจัด
- การกินยาคุมกำเนิดที่มีเอสโทรเจนปริมาณสูงและยาประเภทฮอร์โมนอื่นๆ
- โรคผิวหนังบางชนิด เช่น กลาก เกลื้อน โรคด่างขาว ไฝและขี้แมลงวัน กระ ฝ้า
- การได้รับสารเคมี
- การขาดวิตามิน
การป้องกัน
- หลีกเลี่ยงแสงแดดด้วยเสื้อผ้า หรือครีมกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไป
- ผ่อนคลายความเครียดและความกังวลใจ
- ใช้สมุนไพร
- วุ้นว่านหางจระเข้สดถูที่ผิว ทิ้งไว้ให้แห้งแล้วล้างออก ก่อนนำมาใช้ต้องล้างน้ำยางสีเหลืองออกให้หมด
- น้ำมะเฟืองคั้นสดทาบริเวณฝ้า ทิ้งให้แห้งแล้วล้างออก เพราะในมะเฟืองมีความเป็นกรดสูง เวลาใช้ต้องผสมน้ำให้เจือจาง แล้วทดสอบกับผิวบริเวณอื่นก่อนนำมาทาหน้า
- การบริโภคผักและผลไม้สดที่มี วิตามินเอ ซี ดี และอี ในปริมาณที่พอเหมาะ
อ้างอิง
- นิตยสารชีวจิต ฉบับวันที่ 16 พฤศจิกายน 2550