พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร
พระราชวรวงศ์เธอ
ประสูติ	28 มีนาคม พ.ศ. 2415
สิ้นพระชนม์	24 ตุลาคม พ.ศ. 2461 (46 ปี)
ราชวงศ์	จักรี
พระราชบิดา	กรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ
พระมารดา	จอมมารดาหม่อมหลวงนวม

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร (28 มีนาคม พ.ศ. 2415 — 24 ตุลาคม พ.ศ. 2461) เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 14 ในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ ที่ประสูติแต่จอมมารดาหม่อมหลวงนวม

พระประวัติ

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร เมื่อวันศุกร์ที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2415 เป็นพระราชโอรสในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ ที่ประสูติแต่จอมมารดาหม่อมหลวงนวม ธิดาหม่อมราชวงศ์เนตร ปาลกะวงศ์

พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร ทรงเป็นเจ้าของคณะหุ่นกระบอก เรียกกันในชื่อสามัญว่า "หุ่นพระองค์สุทัศน์" เป็นคณะหุ่นกระบอกสำคัญ ที่ก่อให้เกิดความนิยมมหรสพชนิดนี้ และยังทรงพระนิพนธ์บทหุ่นกระบอก เรื่องสิงห์สุริยวงษ์ เป็นคำกลอนไว้อีกด้วย

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธรสิ้นพระชนม์เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2461 พระชันษา 46 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2463

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร เป็นต้นราชสกุล สุทัศนีย์ ณ อยุธยามีพระโอรสและพระธิดา 10 พระองค์ ดังนี้

1. หม่อมเจ้าทัศน์สุเทพ สุทัศนีย์ ประสูติแด่หม่อมบัว สุทัศนีย์ ณ อยุธยา (ประสูติ พ.ศ.2438) มีโอรส คือ
   1. หม่อมราชวงศ์ทวยเทพ สุทัศนีย์
2. หม่อมเจ้าเสพย์จิตรจำนงค์ สุทัศนีย์ บางแห่งว่าชื่อหม่อมเจ้าเสพย์จิตรบรรจง ประสูติแด่หม่อมผัน สุทัศนีย์ ณ อยุธยา (ประสูติเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ.2441 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ.2515 พระราชทานเพลิง ณ วัดมกุฎกษัตริยาราม เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ.2516) ทรงเสกสมรสกับหม่อมถวิล สุทัศนีย์ ณ อยุธยา และทรงมีหม่อมคนอื่นๆอีกหลายคน มีโอรสและธิดา ดังนี้
   1. หม่อมราชวงศ์ไพฑูรย์ สุทัศนีย์ มีหม่อมถวิลเป็นหม่อมมารดา
   2. หม่อมราชวงศ์วุฒิ สุทัศนีย์ มีหม่อมถวิลเป็นหม่อมมารดา
   3. หม่อมราชวงศ์หญิงนิภาพันธุ์ สุทัศนีย์ มีหม่อมถวิลเป็นหม่อมมารดา
   4. หม่อมราชวงศ์หญิงอาภาธร สุทัศนีย์ มีหม่อมถวิลเป็นหม่อมมารดา
   5. หม่อมราชวงศ์พงษ์พันธุ์ สุทัศนีย์
   6. หม่อมราชวงศ์สานิตย์ สุทัศนีย์
3. หม่อมเจ้าวรพงศ์พัฒนา สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา (ประสูติ พ.ศ.2442) มีธิดา คือ
   1. หม่อมราชวงศ์หญิงศรีวรพงศ์ สุทัศนีย์
4. หม่อมเจ้าหญิงดาราจรัศ สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา (ประสูติ พ.ศ.2452)
5. หม่อมเจ้าหญิงชัชวาลย์ฉวี สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งราชวงศ์เพื่อทำการสมรสกับสามัญชน
6. หม่อมเจ้าศรีสุทัศนวงศ์ สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา (ประสูติเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ.2454 สิ้นชีพิตักษัย เมื่อวันที่ 7 มกราคม พ.ศ.2505 พระราชทานเพลิง ณ วัดมกุฎกษัตริยาราม)
7. หม่อมเจ้าพงศ์นิภาธร สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา
8. หม่อมเจ้าหญิงบวรวิจิตร สุทัศนีย์ มีพระนามลำลองว่าท่านหญิงน้อย (ประสูติเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2455 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่17 สิงหาคม พ.ศ. 2555) ประสูติแด่หม่อมผัน สุทัศนีย์ ณ อยุธยา ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งราชวงศ์เพื่อทำการสมรสกับสามัญชน
9. หม่อมเจ้าพิศประไพทัศน์ สุทัศนีน์ ไม่ทราบหม่อมมารดา (ประสูติ พ.ศ.2462 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ.2465)
10. หม่อมเจ้านพรัตน์จำนงค์ สุทัศนีย์ ไม่ทราบหม่อมมารดา (พระราชทานเพลิง พ.ศ.2516)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.) (ชื่อเดิม:มัณฑนาภรณ์)