พระอักโษภยพุทธะ

พระอักโษภยะพุทธะ
พระอักโษภยพุทธะ ศิลปะธิเบต
สันสกฤต	อกฺโษภย
จีน	阿閦如来 (āchùrúlái)
ญี่ปุ่น	阿閦如来 (Ashuku Nyorai)
มองโกเลีย	ᠬᠥᠳᠡᠯᠦᠰᠢ ᠦᠭᠡᠢ Хөдөлшгүй Ködelüsi ügei
ทิเบต	མི་བསྐྱོད་པ་ (mikyopa)
ข้อมูล
นับถือใน	วัชรยาน
พระลักษณะ	ความไม่หวั่นไหว
สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

พระอักโษภยะพุทธะ เป็นพระธยานิพุทธะ 1 ใน 5 องค์ พระนามหมายถึง "ไม่หวั่นไหว" ประทับทางทิศตะวันออกของพุทธมณฑล พระกายสีน้ำเงิน รัศมีสีขาว เป็นต้นตระกูลของพระโพธิสัตว์ตระกูลวัชระ เป็นสัญญลักษณ์แทนโพธิจิตในสรรพสัตว์ ถือดอกบัวที่เป็นสัญญลักษณ์แห่งความกรุณา และระฆังที่หมายถึงอิตถีภาวะแห่งเมตตาและขันติ ทรงช้างคู่สีน้ำเงิน อันเป็นสัญญลักษณ์แห่งพลังมหาศาล พระโพธิสัตว์ตระกูลวัชระที่รู้จักกันดีคือพระวัชรปาณีโพธิสัตว์และพระกษิติครรภ์โพธิสัตว์

ความเชื่อ

พระองค์เป็นตัวแทนของปัญญาญาณดังกระจก คือส่องให้เห็นหมดทุกด้าน โดยไม่ปิดบังอำพราง ประจำอยู่ทิศตะวันออกในพุทธมณฑล มีลักษณะใกล้เคียงกับพระไวโรจนพุทธะ โดยอาจสลับตำแหน่งในพุทธมณฑลกันได้ ความเชื่อในคัมภีร์มรณะของทิเบต พระอักโษภยะจะปรากฏในวันที่ 2 พร้อมด้วยพระกษิติครรภ์โพธิสัตว์ ตัวแทนแห่งความสมบูรณ์และความงอกงามและพระเมตไตรยโพธิสัตว์

รูปลักษณ์

ท่าทางประจำพระองค์คือภูมิสปรศมุทรา ซึ่งเป็นการวางพระหัตถ์ซ้ายในรูปแบบการทำสมาธิ พระหัตถ์ขวาเหยียดออก นิ้วชี้ชี้ลงสัมผัสพื้นดินเพื่อแสดงการมีชัยเหนือมาร เสียงประจำพระองค์คือเสียง "หูม" ซึ่งเป็นเสียงที่เกิดจากศูนย์ลมที่หัวใจ แสดงถึงการเชื่อมโยงสิ่งต่างๆ เป็นร่างแหอยู่ภายในยานเดียวกัน มนตร์คือโอม อักโษภย หูม

สัญลักษณ์

สัญลักษณ์ปประจำพระองค์คือคทาเพชร (วัชระ) ซึ่งสื่อถึงความมั่นคง ไม่คลอนแคลนของธรรมะ และความไม่หวั่นไหวของผู้บรรลุธรรม

พาหนะ

พาหนะของพระองค์คือช้าง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคง ในทิเบตถือว่าช้างเป็นสัญลักษณ์ของสติปัญญา

อ้างอิง

เสียง

เสียงประจำพระองค์คือ หูม ซึ่งเป็นเสียงที่เกิดจากศูนย์ที่หัวใจ จึงเป็นการสะท้อนความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของชีวิต การหยุดนิ่งไม่เคลื่อนไหว

• ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์ ษัฏเสน. พระพุทธศาสนาแบบทิเบต. [ม.ป.ท.] : ศูนย์ไทยทิเบต, 2538.