ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ขันธ์"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{พุทธศาสนา}} |
{{พุทธศาสนา}} |
||
'''ขันธ์''' แปลว่า ''ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด'' ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5 |
'''ขันธ์''' แปลว่า ''ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด'' ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5 |
||
# '''[[รูป (ศาสนาพุทธ)|รูป]]''' เป็สภาพไม่รู้ รูปมีทั้งหมดมี 28 รูป มหาภูตรูป 4 มี ปฐพีธาตุ อาโปธาตุ วาโยธาตุ เตโชธาตุ ที่เหลือเป็น อุ |
# '''[[รูป (ศาสนาพุทธ)|รูป]]''' เป็สภาพไม่รู้ รูปมีทั้งหมดมี 28 รูป มหาภูตรูป 4 มี ปฐพีธาตุ อาโปธาตุ วาโยธาตุ เตโชธาตุ ที่เหลือเป็น อุปาทยรูป 24 รูป |
||
# '''[[เวทนา]]''' เป็นเวทนาเจตสิก เป็นความรู้สึก มี 5 ได้แก่ [[ทุกข์]] [[สุข]] เกิดให้จิตรู้ได้ทางกาย โสมมนัส โทมนัส อุเบกขา เกิดให้จิตรู้ได้ทางใจ |
# '''[[เวทนา]]''' เป็นเวทนาเจตสิก เป็นความรู้สึก มี 5 ได้แก่ [[ทุกข์]] [[สุข]] เกิดให้จิตรู้ได้ทางกาย โสมมนัส โทมนัส อุเบกขา เกิดให้จิตรู้ได้ทางใจ |
||
# '''[[สัญญา (ศาสนาพุทธ)|สัญญา]]''' เป็นสัญญาเจตสิก เป็นความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ปรากฏได้ทางตา รับและรู้สึกนั้นๆได้ทางใจ |
# '''[[สัญญา (ศาสนาพุทธ)|สัญญา]]''' เป็นสัญญาเจตสิก เป็นความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ปรากฏได้ทางตา รับและรู้สึกนั้นๆได้ทางใจ |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 11:40, 6 พฤศจิกายน 2562
| ส่วนหนึ่งของชุดบทความ |
| ศาสนาพุทธ |
|---|
 |
ขันธ์ แปลว่า ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5
- รูป เป็สภาพไม่รู้ รูปมีทั้งหมดมี 28 รูป มหาภูตรูป 4 มี ปฐพีธาตุ อาโปธาตุ วาโยธาตุ เตโชธาตุ ที่เหลือเป็น อุปาทยรูป 24 รูป
- เวทนา เป็นเวทนาเจตสิก เป็นความรู้สึก มี 5 ได้แก่ ทุกข์ สุข เกิดให้จิตรู้ได้ทางกาย โสมมนัส โทมนัส อุเบกขา เกิดให้จิตรู้ได้ทางใจ
- สัญญา เป็นสัญญาเจตสิก เป็นความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ปรากฏได้ทางตา รับและรู้สึกนั้นๆได้ทางใจ
- สังขาร เป็นเจตสิก 50 ประเภท ปรุงแต่งจิตให้เป็นจิตหลากหลาย
- วิญญาณ เป็นจิตทั้งหมด เป็นสภาพรับรู้ ได้แก่ ระบบรับรู้สิ่งนั้นๆในปัจจุบัน ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ขันธ์นี้ รูปจัดเป็นรูปธรรม เวทนา,สัญญา,สังขาร,วิญญาณจัดเป็นนามธรรม เมื่อจัดขันธ์เข้าในปรมัตถธรรม
- วิญญาณขันธ์ จัดเข้าในจิต
- เวทนาขันธ์ ,สัญญาขันธ์ ,สังขารขันธ์ จัดเข้าในเจตสิก
- รูปขันธ์ จัดเข้าในรูป
- การหมดเหตุปัจจัยของนามรูป จัดเข้าในนิพพาน
- ขันธ์ 5 จัดเข้าในไตรลักษณ์
อ้างอิง
- พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548