ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระสังฆราชกัมพูชา"
บรรทัด 102: | บรรทัด 102: | ||
|} |
|} |
||
อนึ่ง การเลือกพระเทพ วงศ์ เป็นประธานการกสงฆ์กัมพูชาโดยรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชาภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี[[ฮุน เซน]] นั้น ปรากฏว่าไม่เป็นที่ยอมรับของบรรดาพระสงฆ์กัมพูชาที่ลี้ภัยทางการเมืองอยู่ต่างประเทศ เนื่องจากพระเทพ วงศ์ ด้อยอาวุโสทั้งอายุและพรรษากว่าพระหลายๆ รูปในเวลานั้น คณะสงฆ์ดังกล่าวจึงได้ประชุมกันและคัดเลือกให้[[สมเด็จพระมหาโฆสานนท์ (วา ยาว)]] ทำหน้าที่เป็นประธานคณะสงฆ์กัมพูชา โดยไม่ได้เกี่ยวข้องหรือเป็นที่ยอมรับจากรัฐบาลที่พนมเปญแต่อย่างใด ท่านผู้นี้อยู่ในตำแหน่งดังกล่าวระหว่างปี ค.ศ. 1988–2007<ref>In 1988, Maha Ghosananda was elected Supreme Patriarch by a group of exiled monks in Paris. During this same period, Tep Vong held the same office in the unified Cambodian sangha. After 1991, Tep Vong was recognized as head of the Maha Nikaya in Cambodia. {{Harv|Harris|2001|p=70}}</ref> |
อนึ่ง การเลือกพระเทพ วงศ์ เป็นประธานการกสงฆ์กัมพูชาโดยรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชาภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี[[ฮุน เซน]] นั้น ปรากฏว่าไม่เป็นที่ยอมรับของบรรดาพระสงฆ์กัมพูชาที่ลี้ภัยทางการเมืองอยู่ต่างประเทศ เนื่องจากพระเทพ วงศ์ ด้อยอาวุโสทั้งอายุและพรรษากว่าพระหลายๆ รูปในเวลานั้น และมีข้อครหาในการอิงแอบกับฝ่ายการเมืองของรัฐบาลฮุน เซน คณะสงฆ์ดังกล่าวจึงได้ประชุมกันและคัดเลือกให้[[สมเด็จพระมหาโฆสานนท์ (วา ยาว)]] ทำหน้าที่เป็นประธานคณะสงฆ์กัมพูชา โดยไม่ได้เกี่ยวข้องหรือเป็นที่ยอมรับจากรัฐบาลที่พนมเปญแต่อย่างใด ท่านผู้นี้อยู่ในตำแหน่งดังกล่าวระหว่างปี ค.ศ. 1988–2007<ref>In 1988, Maha Ghosananda was elected Supreme Patriarch by a group of exiled monks in Paris. During this same period, Tep Vong held the same office in the unified Cambodian sangha. After 1991, Tep Vong was recognized as head of the Maha Nikaya in Cambodia. {{Harv|Harris|2001|p=70}}</ref> |
||
=== สมเด็จพระมหาสังฆราชในพระราชอาณาจักรกัมพูชา === |
=== สมเด็จพระมหาสังฆราชในพระราชอาณาจักรกัมพูชา === |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:03, 8 ตุลาคม 2562
สมเด็จพระมหาสังฆราช ในพระราชอาณาจักรกัมพูชา សម្ដេចព្រះមហាសង្ឃរាជ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា | |
---|---|
ผู้แต่งตั้ง | พระมหากษัตริย์กัมพูชา |
วาระ | ตลอดพระชนม์ชีพ |
สถาปนา | ค.ศ. 2006 |
สมเด็จพระสังฆราช (เขมร: សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ สมฺเตจพฺระสงฺฆราช; อังกฤษ: Supreme Patriarch) เป็นประมุขของคณะสงฆ์กัมพูชา
ประวัติ
ใน ค.ศ. 1981 คณะสงฆ์กัมพูชามีการปรับปรุงโครงสร้างตามอย่างคณะสงฆ์เวียดนาม และพระเทพ วงศ์ (ទេព វង្ស เทพ วงฺส) ได้รับเลือกเป็นผู้นำคณะสงฆ์ที่ปรับปรุงใหม่[1][2]
ถึงปี ค.ศ. 1991–2006 หลังจากกัมพูชาลงนามในข้อตกลงสันติภาพปารีส พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ ได้ทรงสถาปนาพระเทพ วงศ์ เป็นสมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (សម្ដេចព្រះមហាសុមេធាធិបតី สมฺเตจพฺระมหาสุเมธาธิบตี) สมเด็จพระสังฆราชในคณะมหานิกาย และสถาปนาสมเด็จพระองค์ครู บัวร์ กรี (បួរ គ្រី บัวร กรี) เป็นสมเด็จพระสุคนธาธิบดี (សម្តេចព្រះសុគន្ធាធិបតី สมฺเตจพฺระสุคนฺธาธิบตี) สมเด็จพระสังฆราชในคณะธรรมยุติกนิกาย ทำให้ประเทศกัมพูชามีสังฆราช 2 พระองค์ และรัฐธรรมนูญกัมพูชายังกำหนดให้สมเด็จพระสังฆราชทั้งสองพระองค์เป็นสมาชิกโดยตำแหน่งของกรมปรึกษาราชบัลลังก์ ซึ่งมีหน้าที่คัดเลือกผู้สืบราชสันตติวงศ์เป็นพระมหากษัตริย์กัมพูชา[3]
ถึงปี ค.ศ. 2006 พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ ทรงสถาปนาสมเด็จเทพ วงศ์ เป็นสมเด็จพระอัครมหาสังฆราชาธิบดี (សម្តេចព្រះអគ្គមហាសង្ឃរាជាធិបតី สมเตจพระอคฺคมหาสงฺฆราชาธิบตี) สมเด็จพระมหาสังฆราชในพระราชอาณาจักรกัมพูชา นับเป็นบุคคลแรกในรอบ 150 ปีที่ได้รับตำแหน่งพิเศษดังกล่าว[2] และสถาปนาพระนนท์ แงด (នន្ទ ង៉ែត) เป็นสมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี สมเด็จพระสังฆนายกในคณะมหานิกายมาจนถึงปัจจุบัน[2] ต่อมาในปี ค.ศ. 2007 จึงได้มีการสถาปนาสมเด็จบัวร์ กรี ขึ้นเป็นสมเด็จพระอภิสิริสุคนธามหาสังฆราชาธิบดี (សម្តេចព្រះអភិសិរីសុគន្ធាមហាសង្ឃរាជាធិបតី สมฺเตจพฺระอภิสิรีสุคนฺธามหาสงฺฆราชาธิบตี) สมเด็จพระมหาสังฆราชในคณะธรรมยุตติกนิกายในพระราชอาณาจักรกัมพูชา โดยไม่ปรากฏว่ามีการแต่งตั้งผู้ใดขึ้นดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆนายกในคณะธรรมยุติกนิกายทดแทนอย่างเช่นในคณะมหานิกาย
รายพระนามประมุขสงฆ์แห่งกัมพูชา
หมายเหตุ: ปีพุทธศักราชในที่นี้ใช้วิธีการคำนวณพุทธศักราชอย่างที่ใช้ในประเทศไทย ซึ่งจะเร็วกว่าพุทธศักราชที่ใช้ในประเทศกัมพูชาอยู่ 1 ปี
สมเด็จพระสังฆราชแห่งคณะมหานิกาย
ลำดับที่ | พระนาม | พระนามเดิม | ฉายา | สถิต ณ วัด | ประสูติ-สิ้นพระชนม์ (ค.ศ./พ.ศ.) |
พระชนมายุ (ปี) | ดำรงตำแหน่ง (ค.ศ./พ.ศ.) |
รวมระยะเวลา (ปี) | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | สมเด็จพระมหาสังฆราช (เนิล เตียง สุวณฺณเกสโร) | និល ទៀង เนิล เตียง, เที่ยง |
សុវណ្ណកេសរោ สุวณฺณเกสโร |
วัดอุณาโลม | 1823-1913 2366-2456 |
90 | 1859-1913 2402-2456 |
54 | |
2 | สมเด็จพระธรรมลิขิต (แก อุก อินฺทตฺเถโร) | កែ អ៊ុក แก อุก |
ឥន្ទត្ថេរោ อินฺทตฺเถโร |
วัดอุณาโลม | 1851-1936 2394-2479 |
86 | 1914-1930 2458-2473 |
16 | [4] |
3 | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ปรัก ฮิน สุธมฺมตฺเถโร) | ប្រាក់ ហ៊ិន ปรัก ฮิน |
សុធម្មត្ថេរោ สุธมฺมตฺเถโร |
วัดสาละวัน | 1863-1947 2406-2490 |
84 | 1930-1947 2473-2490 |
17 | [5] |
4 | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ชวน ณาต โชตญาโณ) | ជួន ណាត ชวน ณาต |
ជោតញ្ញាណោ โชตญาโณ |
วัดอุณาโลม | 1883-1969 2426-2512 |
86 | 1948-1969 2491-2512 |
21 | |
5 | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ฮวต ตาต วชิรปญฺโญ) | ហួត តាត ฮวต ตาต |
វជិរបញ្ញោ วชิรปญฺโญ |
วัดอุณาโลม | 1892-1975 2435-2518 |
83 | 1970-1975 2513-2518 |
5 | สิ้นพระชนม์เนื่องจากถูกกองทัพเขมรแดงปลงพระชนม์ |
6 | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (เทพ วงศ์) | ទេព វង្ស เทพ วงศ์ |
ไม่ทราบ | วัดอุณาโลม | 1932-ปัจจุบัน 2475-ปัจจุบัน |
87 | 1991-2006 2534-2549 |
15 | เลื่อนสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระอัครมหาสังฆราชาธิบดี |
7 | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (นนท์ แงด) | នន្ទ ង៉ែត นนท์ แงด |
ไม่ทราบ | วัดปทุมวดี[6] | 1922-ปัจจุบัน 2465-ปัจจุบัน |
97 | 2006-ปัจจุบัน 2549-ปัจจุบัน |
13 | ข้อมูล ณ ปี พ.ศ. 2562 |
สมเด็จพระสังฆราชแห่งคณะธรรมยุติกนิกาย
ลำดับที่ | พระนาม | พระนามเดิม | ฉายา | สถิต ณ วัด | ประสูติ-สิ้นพระชนม์ (ค.ศ./พ.ศ.) |
พระชนมายุ (ปี) | ดำรงตำแหน่ง (ค.ศ./พ.ศ.) |
รวมระยะเวลา (ปี) | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | สมเด็จพระสุคนธาธิบดี (ปาน ปญฺญาสีโล) | ប៉ាន ปาน |
បញ្ញាសីលោ ปญฺญาสีโล |
วัดปทุมวดี | 1826-1893 2369-2436 |
67 | 1855–1893 2398–2436 |
38 | [7] |
2 | สมเด็จพระมงคลเทพาจารย์ (เอี่ยม ภทฺทคู) | អៀម เอี่ยม |
ភទ្ទគូ ภทฺทคู |
วัดปทุมวดี | 1849-1922 2392-2465 |
73 | 1893-1922 2436-2465 |
29 | [8] |
3 | สมเด็จพระมงคลเทพาจารย์ (สุก ปญฺญาทีโป) | ស៊ុក สุก |
បញ្ញាទីបោ ปญฺญาทีโป |
วัดปทุมวดี | 1861-1943 2404-2486 |
82 | 1923-1943 2466-2485 |
11 | [8] |
4 | สมเด็จพระสุธรรมาธิบดี (อุง สะเรย พุทฺธนาโค) | អ៊ុង ស្រី อุง สะเรย |
ពុទ្ធនាគោ พุทธฺนาโค |
วัดปทุมวดี | 1870-1956 2413-2498 |
85 | 1943-1956 2486-2498 |
13 | [8] |
5 | สมเด็จพระมหาสุธรรมาธิบดี (ภุล เทส อินฺทญาโณ) | ភុល ទេស ภุล เทส |
ឥន្ទញាណោ อินฺทญาโณ |
วัดปทุมวดี | 1891-1966 2434-2509 |
75 | 1956-1966 2498-2509 |
10 | [8] |
6 | สมเด็จพระมหาสุธรรมาธิบดี (เทพ เลือง คนฺธโร) | ទេព លឿង เทพ เลือง |
គន្ធរោ คนฺธโร |
วัดปทุมวดี | 1883-1975 2426-2518 |
92 | 1966-1975 2509-2518 |
9 | [9][8] |
7 | สมเด็จพระสังฆราช (ฮี เจีย) | ហ៊ី ជា ฮี เจีย |
ไม่ทราบ | วัดปทุมวดี | ไม่ทราบ-1975 ไม่ทราบ-2518 |
ไม่ทราบ | 1975 2518 |
ไม่ถึงหนึ่งสัปดาห์[8] | สมัยระบอบเขมรแดง |
8 | สมเด็จพระอภิสิริสุคนธามหาสังฆราชาธิบดี (บัวร์ กรี) | បួរ គ្រី บัวร์ กรี |
ไม่ทราบ | วัดปทุมวดี | 1940-ปัจจุบัน 2483-ปัจจุบัน |
79 | 1991-ปัจจุบัน 2534-ปัจจุบัน |
28[10] | ข้อมูล ณ ปี พ.ศ. 2562 |
ประธานการกสงฆ์กัมพูชา
ประธานการกสงฆ์กัมพูชาเป็นตำแหน่งประมุขของคณะสงฆ์กัมพูชา (ไม่มีการแยกคณะมหานิกายและธรรมยุติกนิกาย) ในสมัยรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชา
ลำดับที่ | นาม | ฉายา | ดำรงตำแหน่ง (ค.ศ./พ.ศ.) |
รวมระยะเวลา (ปี) | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|
1 | พระวินัยธรเทพ วงศ์ | ไม่ทราบ | 1981–1991 2524-2534 |
10 | ตำแหน่งยุบเลิกไปเนื่องจากมีการจัดการปกครองคณะสงฆ์ใหม่ |
อนึ่ง การเลือกพระเทพ วงศ์ เป็นประธานการกสงฆ์กัมพูชาโดยรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชาภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรีฮุน เซน นั้น ปรากฏว่าไม่เป็นที่ยอมรับของบรรดาพระสงฆ์กัมพูชาที่ลี้ภัยทางการเมืองอยู่ต่างประเทศ เนื่องจากพระเทพ วงศ์ ด้อยอาวุโสทั้งอายุและพรรษากว่าพระหลายๆ รูปในเวลานั้น และมีข้อครหาในการอิงแอบกับฝ่ายการเมืองของรัฐบาลฮุน เซน คณะสงฆ์ดังกล่าวจึงได้ประชุมกันและคัดเลือกให้สมเด็จพระมหาโฆสานนท์ (วา ยาว) ทำหน้าที่เป็นประธานคณะสงฆ์กัมพูชา โดยไม่ได้เกี่ยวข้องหรือเป็นที่ยอมรับจากรัฐบาลที่พนมเปญแต่อย่างใด ท่านผู้นี้อยู่ในตำแหน่งดังกล่าวระหว่างปี ค.ศ. 1988–2007[11]
สมเด็จพระมหาสังฆราชในพระราชอาณาจักรกัมพูชา
ลำดับที่ | พระนาม | พระนามเดิม | ฉายา | นิกายที่สังกัด | ดำรงตำแหน่ง (ค.ศ./พ.ศ.) |
รวมระยะเวลา (ปี) | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | สมเด็จพระอัครมหาสังฆราชาธิบดี (เทพ วงศ์) | ទេព វង្ស เทพ วงศ์ |
ไม่ทราบ | มหานิกาย | 2006–ปัจจุบัน 2549-ปัจจุบัน |
13 | ข้อมูล ณ ปี พ.ศ. 2562} |
อ้างอิง
- ↑ (Harris 2001, p. 75)
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Cambodia Daily article on KI Media
- ↑ (Harris 2001, p. 77)
- ↑ វត្តខេមររតនារាម. "សម្តេចសង្ឃ កែ អ៊ុក". watkhmers.org. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
- ↑ វត្តខេមររតនារាម. "សម្តេចសង្ឃ ប្រាក់ ហ៊ិន". watkhmers.org. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
- ↑ วัดปทุมวดีได้ถูกพระสงฆ์คณะมหานิกายเข้าครอบครองขณะที่ยังไม่มีการแยกคณะสงฆ์ในช่วงหลังยุคการปกครองของเขมรแดง ดูรายละเอียดที่ ហោត្រៃ. "ប្រវត្តិ វត្តបទុមវតីរាជវរាម". haotrai.com. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
- ↑ បាភ្នំស្រុកកំណើតខ្. "ព្រះរាជជីវប្រវត្តិសង្ខេបរបស់សម្តេចព្រះសុគន្ធាសង្ឃរាជាធិបតី សម្តេចព្រះសង្ឃរាជទី១ នៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា". baphnommyhomeland.blogspot.com. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 ហោត្រៃ. "ប្រវត្តិ វត្តបទុមវតីរាជវរាម". haotrai.com. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
- ↑ ៥០០០ឆ្នាំ. "សម្ដេចព្រះសុធម្មាធិបតី គណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ គន្ធរោ ទេព លឿង". 5000-years.org. สืบค้นเมื่อ 2019-10-07.
{{cite web}}
: zero width space character ใน|title=
ที่ตำแหน่ง 7 (help) - ↑ ดำรงสมณศักดิ์เป็น "สมเด็จพระสุคนธาธิบดี" จนถึง พ.ศ. 2550 จึงได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระมหาสังฆราชอีกพระองค์หนึ่ง
- ↑ In 1988, Maha Ghosananda was elected Supreme Patriarch by a group of exiled monks in Paris. During this same period, Tep Vong held the same office in the unified Cambodian sangha. After 1991, Tep Vong was recognized as head of the Maha Nikaya in Cambodia. (Harris 2001, p. 70)
บรรณานุกรม
- Harris, Ian C. (August 2001), "Sangha Groupings in Cambodia", Buddhist Studies Review, UK Association for Buddhist Studies, 18 (I): 65–72
- พระระพิน ด้วงลอย. (2545). การศึกษาสถานภาพพระสงฆ์ภายใต้ระบบเขมรแดง ระหว่าง 1975-1979. สารนิพนธ์ ศศ.ม. (ประวัติศาสตร์เอเซีย). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ. ออนไลน์.