ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Kritsnp (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
Kritsnp (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 31: บรรทัด 31:


== พระโอรส-ธิดา ==
== พระโอรส-ธิดา ==
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ เสกสมรสกับหม่อมราชวงศ์หญิงดวงใจ มีพระโอรส-พระธิดา 7 องค์ได้แก่
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ เสกสมรสกับ[[หม่อมราชวงศ์ดวงใจ ปราโมช|หม่อมราชวงศ์หญิงดวงใจ ปราโมช]] มีพระโอรส-พระธิดา 7 องค์ได้แก่


*หม่อมเจ้าหญิงเมาฬี ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2396 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2466 พระราชทานเพลิง ณ วัดบรมนิวาส เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ.2467)
*หม่อมเจ้าหญิงเมาฬี ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2396 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2466 พระราชทานเพลิง ณ วัดบรมนิวาส เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ.2467)

รุ่นแก้ไขเมื่อ 22:29, 22 สิงหาคม 2562

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ
ไฟล์:พระองค์เจ้าปราโมช.jpg
พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น 2
ประสูติ11 มีนาคม พ.ศ. 2359
สิ้นพระชนม์13 มิถุนายน พ.ศ. 2415
(พระชันษา 56 ปี)
ราชวงศ์ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระมารดาเจ้าจอมมารดาอัมพา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ พระนามเดิม พระองค์เจ้าปราโมช เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยและเจ้าจอมมารดาอัมพา ประสูติ เมื่อวันอังคาร แรม 9 ค่ำ เดือน 4 ปีชวด ตรงกับวันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2359 ทรงเป็นต้นราชสกุลปราโมช

พระองค์เจ้าปราโมช ทรงกำกับราชการ กรมพระนครบาล กรมหมอ กรมช่างเคลือบ ช่างหุงกระจก กรมญวนหก และกรมท่า ในวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2394 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สถาปนาเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวรจักรธรานุภาพ จนถึงวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2410 จึงโปรดให้เลื่อนเป็นกรมขุนวรจักรธรานุภาพ

ในช่วงต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการสถาปนากรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) ที่ประชุมอันมีสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน เป็นประธาน ตกลงที่จะแต่งตั้งกรมหมื่นบวรวิไชยชาญ พระโอรสองค์ใหญ่ของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล ตามคำเสนอของพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศร์วัชรินทร์ แต่เรื่องนี้ไม่เป็นมติเอกฉันท์ของที่ประชุม เพราะพระองค์เจ้าปราโมช กรมขุนวรจักรธรานุภาพ ทรงคัดค้านว่า การแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งกรมพระราชวังบวรสถานมงคลนั้น ตามโบราณราชประเพณีเป็นพระราชอำนาจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ไม่ใช่เป็นหน้าที่ของที่ประชุม ซึ่งทำความไม่พอใจให้แก่สมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านจึงได้ย้อนถามว่า ที่ไม่ยอมนั้น อยากจะเป็นเองหรือ (ทิพากรวงศ์ 2504, 266-267)

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ สิ้นพระชนม์เมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 8 ปีวอก พ.ศ. 2415 พระชนมายุได้ 56 พรรษา

พระโอรส-ธิดา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ เสกสมรสกับหม่อมราชวงศ์หญิงดวงใจ ปราโมช มีพระโอรส-พระธิดา 7 องค์ได้แก่

  • หม่อมเจ้าหญิงเมาฬี ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2396 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2466 พระราชทานเพลิง ณ วัดบรมนิวาส เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ.2467)
  • หม่อมเจ้าหญิงฉวีวาด ปราโมช อดีตชายาในกรมหมื่นวรวัฒน์สุภากร
  • หม่อมเจ้าหญิงคอยท่า ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2400 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ.2465)
  • หม่อมเจ้าจำรูญ ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2402 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ.2453 พระราชทานเพลิง ณ วัดบรมนิวาส เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ.2455)
  • หม่อมเจ้าหญิงโอษฐอ่อน ปราโมช (ประสูติเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ.2411)
  • หม่อมเจ้าหญิงรำมะแข ปราโมช
  • หม่อมเจ้าคำรบ ปราโมช ต่อมาทรงได้รับสถาปนาขึ้นเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าคำรบ (ประสูติเมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ.2414 สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ.2482 พระราชทานเพลิง ณ วัดเทพศิรินทราวาส)

และยังมีพระโอรส-ธิดาที่ประสูติแต่หม่อมพลับ ปราโมช ณ อยุธยา เช่น

  • หม่อมเจ้าปรีดา ปราโมช ต่อมาทรงได้รับสถาปนาขึ้นเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา (ประสูติเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ.2378 สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ.2457 พระราชทานเพลิง ณ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 12 เมษายน พ.ศ.2463)
  • หม่อมเจ้าดำรง ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2399 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 7 กันยายน พ.ศ.2465)
  • หม่อมเจ้าดำเกิง ปราโมช ต่อมาทรงผนวชเป็นพระภิกษุ “หม่อมเจ้าพระดำเกิง”[1] (ประสูติ พ.ศ.2402 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ.2434 พระราชทานเพลิง ณ วัดมกุฎกษัตริยาราม เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ.2438)
  • หม่อมเจ้ากรรมสิทธิ์ ปราโมช (ประสูติ 2 พฤศจิกายน พ.ศ.2408 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ.2471 พระราชทานเพลิง ณ วัดมกุฎกษัตริยาราม)
  • หม่อมเจ้าหญิงไขศรี ปราโมช (ประสูติเมื่อวันที่ 1 กันยายน พ.ศ.2409 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ.2496 พระราชทานเพลิง ณ วัดสระเกศ)
  • หม่อมเจ้าหญิงมารศรี ปราโมช (ประสูติ พ.ศ.2410 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 19 เมษายน พ.ศ.2470 พระราชทานเพลิง ณ วัดสระเกศ) เสกสมรสกับหม่อมเจ้าวิทยา[2]

อ้างอิง

  1. "พระราชทานเพลิง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 12 (9): 73–74. 2 มิถุนายน พ.ศ. 2438. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  2. สุจิตต์ วงษ์เทศ (12 มิถุนายน 2559). "เจ้าจอมมารดาอำภา ใน ร.2 เล่นตัวนางกาญจหนา ในละครอิเหนา". มติชนออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 26 มิถุนายน 2559. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  • ทิพากรวงศ์, เจ้าพระยา. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4 เล่ม 2. พระนคร : โรงพิมพ์คุรุสภา, 2504.
  • ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2
  • ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8