ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปะลีน"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Dytoy (คุย | ส่วนร่วม)
หน้าใหม่: ไฟล์:Saya Chone's "Royal Audience".png|thumb|ภาพราชบัลลังก์ของพม่าโดยจิตรกรในราชสำน...
 
Dytoy (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 113: บรรทัด 113:


== แหล่งข้อมูลอื่น ==
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
{{Commons category-inline|Thrones of Myanmar|ปัลลัง}}
{{คอมมอนส์-บรรทัด|Thrones of Myanmar|ปัลลัง}}


[[หมวดหมู่:วัฒนธรรมพม่า]]
[[หมวดหมู่:วัฒนธรรมพม่า]]

รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:41, 15 สิงหาคม 2562

ภาพราชบัลลังก์ของพม่าโดยจิตรกรในราชสำนัก

ปัลลัง (พม่า: ပလ္လင်; จาก บาลี: ปลฺลงฺก, หมายถึง "บัลลังก์") เป็นบัลลังก์แบบดั้งเดิมในวัฒนธรรมพม่า และเป็นสัญลักษณ์สำคัญของระบอบกษัตริย์พม่า เป็นลักษณะเด่นเฉพาะในสถาปัตยกรรมพม่า มีการใช้ในทางพุทธศาสนาและเป็นตราของกระทรวงศาสนาและวัฒนธรรมพม่า

ประเภท

ตามธรรมเนียมพม่าแบบดั้งเดิมได้จำแนกบัลลังก์เป็นหกประเภท ได้แก่:

  1. อะปะราซีตะปัลลัง (အပရာဇိတပလ္လင်​, บาลี อปราชิตปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของพระพุทธเจ้า
  2. กะมะลาตะนะปัลลัง (ကမလာသနပလ္လင်​, บาลี กมลตนปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของพระพรหม
  3. ดีบบาตะนะปัลลัง (ဒိဗ္ဗာသနပလ္လင်, บาลี ทิพฺพตนปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของนะ
  4. ราซะปัลลัง (ရာဇပလ္လင်, บาลี รชฺชปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของกษัตริย์
  5. ดัมมาตะนะปัลลัง (ဓမ္မာသနပလ္လင်, บาลี ธมฺมตนปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของพระภิกษุสงฆ์
  6. อัตตะกะระนะปัลลัง (အဋ္ဋကရဏပလ္လင်​}, บาลี อตฺถการณปลฺลงฺก) - บัลลังก์ของตุลาการ

ราชบัลลังก์

บัลลังก์สิงห์ (သီဟာသနပလ္လင်) ณ พระราชวังมัณฑะเลย์ พ.ศ. 2446
บัลลังก์สิงห์จำลอง ณ รัฐสภาแห่งชาติ เมืองเนปยีดอ

ในช่วงก่อนยุคอาณานิคม ราชบัลลังก์ (ရာဇပလ္လင်, ราซะปัลลัง) เป็นที่ประทับสำหรับพระมหากษัตริย์และพระอัครมเหสี ตามธรรมเนียมราชสำนักพม่าจะมีราชบัลลังก์แปดประเภทในเก้าท้องพระโรง ดั่งสุภาษิตพม่าที่กล่าวว่า "แปดบัลลังก์ เก้าท้องพระโรง" (ပလ္လင်ရှစ်ခန်း ရွှေနန်းကိုးဆောင်)[1]

ราชบัลลังก์ถูกแกะสลักด้วยไม้โดยช่างไม้ในราชสำนัก[2] มีพระราชพิธีให้โหรหลวงเลือกฤกษ์ดีเพื่อเริ่มต้นดำเนินการก่อสร้างราชบัลลังก์เหล่านี้[2] ราชบัลลังก์ถูกสร้างขึ้นพร้อมกันตามข้อกำหนดที่วางเอาไว้ มีการเคลือบด้วยยางไม้และตกแต่งด้วยทองคำเปลวและกระเบื้องแก้ว[2]

ราชบัลลังก์ที่สำคัญที่สุดคือ บัลลังก์สิงห์ (သီဟာသနပလ္လင်, ตีฮาตะนะปัลลัง) ซึ่งมีการจำลองแบบไว้ในรัฐสภาแห่งชาติเช่นกัน[2]

ราชบัลลังก์ใช้ลวดลาย ประเภทของไม้และการออกแบบที่กำหนดแตกต่างกันตามท้องพระโรงของแต่ละตำหนัก[3] ราชบัลลังก์ถูกจัดกลุ่มตามความสูงดังนี้

  1. มะฮาปัลลัง (မဟာပလ္လင်​) - 24 ฟุต (7.3 เมตร)
  2. มะซีมะปัลลัง (မဇ္စျိမပလ္လင်) - 12 ฟุต (3.7 เมตร)
  3. ซูละปัลลัง (စူဠပလ္လင်) - 6 ฟุต (1.8 เมตร)

ด้านล่างเป็นรายการราชบัลลังก์แปดประเภทดังนี้:

อันดับ ชื่อ (บาลี) ชื่อ (พม่า) แม่ลายหลัก ประเภทไม้ สถานที่ในพระราชวัง พิธีการใช้
1 สีหสนปลฺลงฺก သီဟာသနပလ္လင် (ตีฮาตะนะปัลลัง) ชีนเต่ (สิงห์) ซ้อ ท้องพระโรงว่าราชการ,สภาแห่งชาติ
2 ภมรสนปลฺลงฺก ဘမယာသနပလ္လင် (บะมะยาตะนะปัลลัง) ผึ้ง อบเชย ตำหนักแก้ว
3 ปทุมสนปลฺลงฺก ပဒုမ္မာသနပလ္လင် (บะดุมมาตะนะปัลลัง) ดอกบัว ขนุน ท้องพระโรงตำหนักตะวันตก
4 หํสสนปลฺลงฺก ဟံသာသနပလ္လင် (ฮัมตาตะนะปัลลัง) หงส์ ตะเคียน ท้องพระโรงตำหนักตะวันออก
5 คชสนปลฺลงฺก ဂဇာသနပလ္လင် (กะซาตะนะปัลลัง) ช้าง จำปา คณะองคมนตรี
6 สงฺขสนปลฺลงฺก သင်္ခါသနပလ္လင် (ตังคาตะนะปัลลัง) หอยสังข์ มะม่วง ท้องพระโรงผู้เข้าเฝ้า
7 มิคสนปลฺลงฺก မိဂါသနပလ္လင် (มีคาตะนะปัลลัง) กวาง มะเดื่อชุมพร ท้องพระโรงตำหนักใต้
8 มยูรสนปลฺลงฺก မယုရာသနပလ္လင် (มะยูราตะนะปัลลัง) นกยูง ทองกวาว ท้องพระโรงตำหนักเหนือ

การใช้งานในพุทธศาสนา

บัลลังก์พระพุทธรูป ณ เจดีย์โบตะทอง

ปัลลัง ยังมีการใช้เป็นอาสนสำหรับพระสงฆ์และพระพุทธรูป โดยมีชื่อเรียกที่หลากหลาย เช่น ก่อปัลลัง (ဂေါ့ပလ္လင်), บูราปัลลัง (ဘုရားပလ္လင်) หรือ ซะมะคัณ (စမ္မခဏ်) จากภาษาบาลี สมาขณฺฑ ปัลลังเป็นรูปแบบลักษณะเด่นเฉพาะของพุทธศาสนสถานหลายแห่งในพม่า

อ้างอิง

  1. "ယဉ်ကျေးမှု ထုံးဓလေ့ဟောင်း တို့နိုင်ငံသားတို့မမေ့ကောင်း". Myanmar News Agency. {{cite web}}: Cite ไม่รู้จักพารามิเตอร์ว่างเปล่า : |dead-url= (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Thant, Yi Yi (December 1960). "The Thrones of the Burmese Kings" (PDF). Journal of Burma Research Society. 43: 97–123.
  3. Tha, Maung (2016-11-15). "ပလ္လင်ရှစ်ခန်း၊ ရွှေနန်းကိုးဆောင်". Ministry of Information. {{cite web}}: Cite ไม่รู้จักพารามิเตอร์ว่างเปล่า : |dead-url= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ปัลลัง