รังษีนภดล ยุคล

รังษีนภดล ยุคล
ไฟล์:Tanying.jpg
เกิด	หม่อมเจ้ารังษีนภดล ยุคล 2 ตุลาคม พ.ศ. 2480 วังอัศวิน จังหวัดพระนคร
เสียชีวิต	6 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 (79 ปี)
คู่สมรส	หม่อมหลวงตวง สนิทวงศ์ (หย่า) วิเชียร ตระกูลสิน
บุตร	4 คน
บิดามารดา	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล หม่อมหลวงสร้อยระย้า ยุคล

คุณหญิงรังษีนภดล ยุคล ท.จ. (2 ตุลาคม พ.ศ. 2480 – 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2560) มีนามลำลองว่า ท่านหญิงอ๋อย เป็นพระธิดาในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล เป็นพระธิดาองค์เล็กที่ประสูติแต่หม่อมหลวงสร้อยระย้า ยุคล

ประวัติ

รังษีนภดล ยุคล เดิม หม่อมเจ้ารังษีนภดล ยุคล ประสูติเมื่อวันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2480 มีเจ้าพี่น้องร่วมพระบิดา-มารดาสององค์ ได้แก่

• ท่านผู้หญิงพันธุ์สวลี กิติยากร (ท่านหญิงปิ๋ม) พระมารดาในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ
• หม่อมเจ้าฐิติพันธ์ ยุคล (ท่านชายกบ)

ทรงเข้าศึกษาที่โรงเรียนราชินีจนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จึงไปศึกษาต่อที่เมืองโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ นอกจากวิชาสามัญแล้วรังษีนภดลยังได้ศึกษาด้านการกีฬาและด้านภาษา มีปรีชาด้านการกีฬาหลายชนิด เช่น ขี่ม้า เทนนิส ว่ายน้ำ

หม่อมเจ้ารังษีนภดล ทรงกราบบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์เพื่อสมรสกับหม่อมหลวงตวง สนิทวงศ์ เมื่อวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2499 โดยมีบุตร-ธิดาสี่คน ได้แก่

1. สายฝน สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (28 สิงหาคม พ.ศ. 2499)
2. ดุลสิทธิ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (31 สิงหาคม พ.ศ. 2500)
3. รังษิดล สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (16 ธันวาคม พ.ศ. 2502)
4. ตรรค สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (20 เมษายน พ.ศ. 2506)

ต่อมาได้สมรสใหม่กับนายแพทย์วิเชียร ตระกูลสิน

คุณหญิงรังษีนภดล ถึงชีพิตักษัยด้วยโรคหทัยวายเฉียบพลัน ในเวลา 20.00 น. ของวันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 สิริชันษา 79 ปี พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานโกศโถประกอบเกียรติยศศพ ณ ศาลากวีนีรมิต วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร และในวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ โปรดให้พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา(สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี) เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระราชทานเพลิงศพ

ปริญญาดุษฎีบัณฑิตย์กิตติมศักดิ์

คุณหญิงรังษีนภดล ยุคล ทรงเข้ารับพระราชทานปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม จากมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ณ สวนอัมพรเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2554

อุปนิสัย

ชีวิตในวัยเยาว์ท่านหญิงรังษีนภดล ชอบตามเสด็จพระบิดาไปเที่ยวชมสภาพธรรมชาติในพื้นที่ป่าหลายแห่ง เช่น ป่าพนมสารคาม ป่าชายแดนเทือกเขาตะนาวศรี สนใจการศึกษาพันธุ์ไม้และความเป็นอยู่ของสัตว์ป่าแต่ละชนิด ตลอดจนศึกษาเกี่ยวกับรอยเท้าสัตว์ป่า จนมีความเชี่ยวชาญอย่างมาก ซึ่งท่านหญิงสามารถนำความรู้เหล่านี้มาถ่ายทอดให้กับผู้ที่ร่วมงานและอยู่ใกล้ชิดกับองค์ท่านเป็นอย่างดี ท่านหญิง รังษีนภดล ทรงได้รับการยกย่องในฐานะนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ทรงทุ่มเทวรกาย เพื่องานอนุรักษ์ธรรมชาติ สัตว์ป่าและสิ่งแวดล้อม แม้ในช่วงชันษามากก็มีพลานามัยที่แข็งแรง สามารถดำเนินป่า และขับรถยนต์ด้วยองค์เอง นอกจากนี้ยังมีความจำเป็นเลิศ สามารถถ่ายทอดเรื่องราวเก่า ๆ ได้อย่างแม่นยำ มีอุปนิสัยเรียบง่าย ไม่ถือตัว และยังเสด็จไปในงานพิธีต่าง ๆ ตามการทูลเชิญ

ในปัจฉิมวัยพักอยู่ ณ ตำหนักรังสิตคลองสี่ ซึ่งตั้งตรงปากทางเข้าคลอง 4 (ริมถนนรังสิต-นครนายก) ถนนพระองค์เจ้าสาย ตรงข้ามร้านอาหารบ่อเงิน และสนามม้าสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี ซึ่งอยู่ฝั่งเดียวกันกับพระตำหนักบึงยี่โถ ในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ในบริเวณแนวเดียวกัน ซึ่งนอกจากเป็นที่ประทับแล้ว ยังเป็นที่ทำการมูลนิธิหม่อมเจ้าหญิงรังษีนภดล ยุคล เป็นมูลนิธิที่ได้เล็งเห็นความสำคัญในการอนุรักษ์ช้างป่า กระทิง และสัตว์ป่าอื่น ๆ ด้วย โดยภายในพื้นที่ตำหนัก ท่านหญิงรังษีนภดลทรงนำที่นาส่วนองค์มาใช้เป็นแปลงปลูกข้าวหอมนิล ตามแนวพระราชดำรัสเศรษฐกิจพอเพียง โดยลงมือหว่านพันธุ์ข้าว ใส่ปุ๋ยและควบคุมการเก็บผลผลิตด้วยองค์เอง ทั้งยังใช้ที่นาเป็นที่ทำงาน เพื่อติดตามดูแปลงข้าว ซึ่งนำผลผลิตข้าวหอมนิลที่ได้ไปแจกจ่ายประชาชนในพื้นที่ต่างๆ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2543 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.)

แหล่งข้อมูลอื่น

• มูลนิธิหม่อมเจ้าหญิงรังษีนภดล ยุคล