สตี (พิธีกรรม)

เทวรูปศาลอุทิศแด่สตรีในพิธีโจฮา

ศาลอุทิศแด่สตรีในราชสำนัก เมืองจัยปูร์ รัฐราชสถาน.

ศิลาจารึกอุทิศแด่สตรีในพิธีสตี พิพิธภัณฑ์บริติช.

ศิลาจารึกอุทิศแด่สตรีในพิธีสตี วัดเกปาวเนศวรรัฐกรณาฏกะ.

ศาลอุทิศแด่สตรีในสตี เมืองโอรชา รัฐมัธยประเทศ.

พิธีสตี หมายถึงประเพณีการทำศพของชาวฮินดู พบในประเทศอินเดีย พิธีนี้เป็นการบูชายัญตนเองของหญิงหม้ายในพิธีศพของสามี บางครั้งเต็มใจ แต่บางครั้งก็ถูกคนอื่นบังคับ หญิงหม้ายที่ทำพิธีนี้จะถูกยกย่องให้เป็นมหาเทวีสตีมาตา และเรียกพื้นที่ที่ประกอบพิธีว่า สตีสถล (สตีสะถะละ) แล้วสร้างโบสถ์หรือวัดเพื่อให้ประชาชนกราบไหว้บูชาต่อไป

คำว่า “สตี” เป็นภาษาสันสกฤต แปลว่า “ภรรยาผู้ซื่อสัตย์” การเป็นสตรีผู้ทรงคุณความดีนั้นต้องซื่อสัตย์ต่อสามีอย่างสูง และต้องเมตตากรุณาต่อญาติพี่น้อง

พิธีการกระโดดเข้ากองไฟของหญิงหม้าย มีอยู่ 2 ลักษณะ ดังนี้

กลุ่มหญิงหม้ายที่มีฐานะต่ำต้อย หากสามีของหญิงหม้ายเสียชีวิต จะมีการจัดงานศพแบบกลางแจ้งนอกเมือง ซึ่งมีกองไฟกองใหญ่กองไว้ เมื่อศพของสามีกำลังถูกเผาอยู่นั้น ภรรยาก็จะกระโจนเข้าไปในกองไฟและถูกเผาตายตามไปด้วยเช่นกัน

กลุ่มหญิงที่มีฐานะร่ำรวย หากสามีของหญิงหม้ายที่มีฐานะ และมีทรัพย์สินมากเสียชีวิต ภรรยาของเขาจะจัดงานศพให้สามีเป็นอย่างดี มีการขุดหลุมลึกเท่าความสูงของสามี นำศพไปวาง ใส่เครื่องหอมลงไปและจุดไฟเผาภายในหลุมนั้น ส่วนหญิงหม้ายก็จะจัดงานรื่นเริง ร่วมงานกันอย่างสนุกสนาน โดยผู้ที่มาร่วมงานก็จะปลอบโยนเธอ หญิงหม้ายจะแจกทรัพย์สินเงินทองให้กับญาติพี่น้องและคนที่มาร่วมงาน จากนั้นก็จะนำหญิงหม้ายขึ้นนั่งบนหลังม้า(ต้องเป็นสีเทาหรือขาวเท่านั้น) และเดินไปยังหลุมที่เผาสามี ระหว่างทางก็จะปลอบโยนเธอตลอดทางจนถึงหลุมเผาศพ