ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การละลาย"
ล ย้อนการแก้ไขของ 125.25.30.74 (พูดคุย) ไปยังรุ่นก่อนหน้าโดย NongBot |
|||
บรรทัด 10: | บรรทัด 10: | ||
คนส่วนใหญ่มักคิดว่า สารละลายต้องเกิดจากของแข็งละลายในของเหลวเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว สารละลายสามารถเกิดจากสารได้ทุกสถานะ เช่น น้ำอัดลม เกิดจากแก๊สละลายในของเหลว แก๊ส[[ไฮโดรเจน]] สารมารถละลายในแพลลาเดียมที่เป็นของแข็งได้ หรือเหล็กกล้าปลอดสนิมที่เรียกกันว่า สเตนเลส ก็เกิดจากการผสมกันระหว่างของแข็งหลายชนิดที่เรียกว่า [[อัลลอยด์]] |
คนส่วนใหญ่มักคิดว่า สารละลายต้องเกิดจากของแข็งละลายในของเหลวเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว สารละลายสามารถเกิดจากสารได้ทุกสถานะ เช่น น้ำอัดลม เกิดจากแก๊สละลายในของเหลว แก๊ส[[ไฮโดรเจน]] สารมารถละลายในแพลลาเดียมที่เป็นของแข็งได้ หรือเหล็กกล้าปลอดสนิมที่เรียกกันว่า สเตนเลส ก็เกิดจากการผสมกันระหว่างของแข็งหลายชนิดที่เรียกว่า [[อัลลอยด์]] |
||
==การละลายของสารพันธะต่างๆ ในน้ำ== |
|||
<div style="text-align: center;"><table class="wikitable"> |
|||
<tr><th>ชนิดของพันธะ <br></th><th>ความสามารถในการละลายน้ำ</th><th>ตัวอย่าง</th></tr> |
|||
<tr><th rowspan="1">ไอออนิก </th><td>ส่วนใหญ่ละลายได้</td><td>ดูรายละเอียด<br />ด้านล่าง</tr> |
|||
<tr><th rowspan="2">โลหะ </th><td rowspan="1">ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[เหล็ก|Fe]]</td></tr> |
|||
<tr><td rowspan="1">ทำปฏิกิริยากับน้ำ</td><td>[[โพแทสเซียม|K]]</td></tr> |
|||
<tr><th rowspan="3">โมเลกุลโควาเลนต์มีขั้ว</th><td rowspan="1">ละลายถ้ามี[[พันธะไฮโดรเจน]]</td><td rowspan="1">[[กลูโคส]]</td></tr> |
|||
<tr><td rowspan="1">ละลายโดยปฏิกิริยา</td><td rowspan="1">[[กรดเกลือ|HCl]]</td></tr> |
|||
<tr><td rowspan="1">ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[อีเทอร์]]</td></tr> |
|||
<tr><th rowspan="2">โมเลกุลโควาเลนต์ไม่มีขั้ว </th><td rowspan="1">ส่วนใหญ่ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[เบนซีน]]</td></tr> |
|||
<tr><td rowspan="1">ละลายได้เล็กน้อย</td><td rowspan="1">[[ออกซิเจน|O<sub>2</sub>]]</td></tr> |
|||
<tr><th rowspan="1">โควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย</th><td>ไม่ละลาย</td><td>[[เพชร]]</td></tr> |
|||
</table></div> |
|||
==การละลายน้ำของสารประกอบไอออนิก== |
|||
<div style="text-align: center;"><table class="wikitable"> |
|||
<tr><th>ละลาย</th><th>ไม่ละลาย</th></tr> |
|||
<tr><td>[[โลหะแอลคาไลน์]] และ [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]]</td><td>[[คาร์บอเนต]] <br />ยกเว้นสารประกอบของ[[โลหะแอลคาไลน์]] และ [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]]</td></tr> |
|||
<tr><td>สารประกอบ[[ไนเตรต]]</td><td>สารประกอบ[[ซัลไฟต์]]<br />(ยกเว้นสารประกอบของ[[โลหะแอลคาไลน์]] และ [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]])</td></tr> |
|||
<tr><td>[[อะซีเตต]] (CH<sub>3</sub>COO<sup>-</sup>)</td><td>สารประกอบ[[ฟอสเฟต]]<br /> (ยกเว้นสารประกอบของ[[โลหะแอลคาไลน์]] และ [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]])</td></tr> |
|||
<tr><td>[[คลอไรด์]] [[โบรไมด์]] และ [[ไอโอไดด์]] <br />(ยกเว้น [[เงิน|Ag<sup>+</sup>]], [[ตะกั่ว|Pb<sup>2+</sup>]], [[ทองแดง|Cu<sup>+</sup>]] และ [[ปรอท|Hg<sub>2</sub><sup>2+</sup>]])</td><td>[[ไฮดรอกไซด์]] และ [[ออกไซด์]] <br />(ยกเว้นสารประกอบของ[[โลหะแอลคาไลน์]] [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]] <br />[[แบเรียม|Ba<sup>2+</sup>]] [[สทรอนเตียม|Sr<sup>2+</sup>]] และ [[แคลเซียม|Ca<sup>2+</sup>]])</td></tr> |
|||
<tr><td>[[ซัลเฟต]] <br />(ยกเว้น [[เงิน|Ag<sup>+</sup>]], [[ตะกั่ว|Pb<sup>2+</sup>]], [[แบเรียม|Ba<sup>2+</sup>]], [[สทรอนเตียม|Sr<sup>2+</sup>]] และ [[แคลเซียม|Ca<sup>2+</sup>]])</td><td>[[ซัลไฟด์]] <br />(ยกเว้นสารประกอบของ[[โลหะแอลคาไลน์]] [[โลหะแอลคาไลน์เอิร์ท]]<br /> [[แอมโมเนียม|สารประกอบ NH<sub>4</sub><sup>+</sup>]])</td></tr> |
|||
</table></div> |
|||
[[หมวดหมู่:คุณสมบัติเคมี]] |
|||
[[หมวดหมู่:สารละลาย]] |
|||
[[en:soluble]] |
|||
[[it:Solubilità]] |
|||
[[de:Lösungsmittel]] |
|||
[[es:Solubilidad]] |
|||
[[fr:Soluble]] |
|||
[[hu:Oldhatóság]] |
|||
[[sv:Lösning]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:59, 1 พฤศจิกายน 2550
เมื่อเกิดการละลายของสารชนิดหนึ่งในของเหลว เราจะเรียกสารผสมนั้นว่า สารละลาย โดยเรียกสารที่ละลายอยู่ในของเหลวนั้นว่าตัวถูกละลาย และเรียกของเหลวนั้นว่าตัวทำละลาย สารละลายที่ไม่สามารถใส่ตัวถูกละลายลงไปเพิ่มได้อีกแล้ว จะเรียกว่า สารละลายอิ่มตัว แต่ในบางสภาพ ตัวถูกละลายนั้นก็อาจละลายในตัวทำละลายชนิดเดียวกันได้มากกว่าปกติจนอิ่มตัว จะเรียกสารละลายที่อิ่มตัวนั้นว่า สารละลายอิ่มตัวยวดยิ่ง
ความสามารถในการละลายของสารชนิดหนึ่งในสารอีกชนิดหนึ่งนั้นสามารถหาได้จากอัตราส่วนระหว่างตัวถูกละลาย กับตัวทำละลาย หรือ อัตราส่วนระหว่างตัวถูกละลาย กับสารละลาย ในสภาวะที่สารละลายนั้นเป็นสารละลายอิ่มตัว ซึ่งสามาถรบอกเป็นความหนาแน่นสูงสุดของสารละลายนั้นได้อีกด้วยซึ่งขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น แรงระหว่างโมเลกุลของตัวทำละลายกับตัวถูกละลาย อุณหภูมิ ความดัน และปัจจัยอื่นๆ
ในตัวทำละลายแต่ละชนิดจะมีสภาพขั้วของสารชนิดนั้นๆ โดยโมเลกุลที่มีขั้วจะสามารถละลายสารประกอบไอออนิกและสารประกอบโควาเลนต์ที่มีขั้วได้ ส่วนโมเลกุลที่ไม่มีขั้วจะสามารถละลายสารประกอบโควาเลนต์ที่ไม่มีขั้วได้ ตัวอย่างเช่น เกลือแกง เป็นสารประกอบไอออนิก สารมารถละลายในน้ำซึ่งเป็นโมเลกุลมีขั้ว แต่ไม่สามารถละลายในเอทานอลได้ แต่น้ำกับสารที่ไม่มีขั้วจะไม่สามารถรวมกันเป็นเนื้อเดียวกันได้ แต่จะแยกออกเป็นชั้นๆ หรือรวมกันเป็นคอลลอยด์แบบอิมัลชั่นดังเช่นในน้ำนม
ตัวทำละลายที่นิยมใช้กับสารอินทรีย์ ได้แก่ อะซีโตน เอทานอล น้ำและ เบนซีน
คนส่วนใหญ่มักคิดว่า สารละลายต้องเกิดจากของแข็งละลายในของเหลวเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว สารละลายสามารถเกิดจากสารได้ทุกสถานะ เช่น น้ำอัดลม เกิดจากแก๊สละลายในของเหลว แก๊สไฮโดรเจน สารมารถละลายในแพลลาเดียมที่เป็นของแข็งได้ หรือเหล็กกล้าปลอดสนิมที่เรียกกันว่า สเตนเลส ก็เกิดจากการผสมกันระหว่างของแข็งหลายชนิดที่เรียกว่า อัลลอยด์
การละลายของสารพันธะต่างๆ ในน้ำ
ชนิดของพันธะ | ความสามารถในการละลายน้ำ | ตัวอย่าง |
---|---|---|
ไอออนิก | ส่วนใหญ่ละลายได้ | ดูรายละเอียด ด้านล่าง |
โลหะ | ไม่ละลาย | Fe |
ทำปฏิกิริยากับน้ำ | K | |
โมเลกุลโควาเลนต์มีขั้ว | ละลายถ้ามีพันธะไฮโดรเจน | กลูโคส |
ละลายโดยปฏิกิริยา | HCl | |
ไม่ละลาย | อีเทอร์ | |
โมเลกุลโควาเลนต์ไม่มีขั้ว | ส่วนใหญ่ไม่ละลาย | เบนซีน |
ละลายได้เล็กน้อย | O2 | |
โควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย | ไม่ละลาย | เพชร |
การละลายน้ำของสารประกอบไอออนิก
ละลาย | ไม่ละลาย |
---|---|
โลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+ | คาร์บอเนต ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+ |
สารประกอบไนเตรต | สารประกอบซัลไฟต์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+) |
อะซีเตต (CH3COO-) | สารประกอบฟอสเฟต (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+) |
คลอไรด์ โบรไมด์ และ ไอโอไดด์ (ยกเว้น Ag+, Pb2+, Cu+ และ Hg22+) | ไฮดรอกไซด์ และ ออกไซด์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ สารประกอบ NH4+ Ba2+ Sr2+ และ Ca2+) |
ซัลเฟต (ยกเว้น Ag+, Pb2+, Ba2+, Sr2+ และ Ca2+) | ซัลไฟด์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ โลหะแอลคาไลน์เอิร์ท สารประกอบ NH4+) |