ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยะกร)"
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{กล่องข้อมูล |
{{กล่องข้อมูล ขุนนาง |
||
| name = พระเจนดุริยางค์ |
| name = พระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยะกร) |
||
| image = ปิติ วาทยากร.jpg|thumb |
| image = ปิติ วาทยากร.jpg|thumb |
||
| caption = |
|||
| caption = พระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยะกร) |
|||
| titles = |
| titles = |
||
| |
| birth_date = 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2426 |
||
| birth_place = |
| birth_place = |
||
| |
| death_date = 25 ธันวาคม พ.ศ. 2511 ({{อายุปีและวัน|2426|7|13|2511|12|25}}) |
||
| death_place = |
| death_place = |
||
| |
| father = นายจาคอบ ไฟท์ |
||
| |
| mother = นางทองอยู่ |
||
| |
| wife = นางเบอร์ธา <br> นางบัวคำ <br> นางลิ้ม |
||
| |
| children = 10 คน |
||
| บุตร-ธิดา = 10 คน |
|||
| work = |
| work = |
||
| wikilinks = |
| wikilinks = |
||
}} |
}} |
||
'''พระเจนดุริยางค์ (ปีติ วาทยะกร)''' (มักเขียนเป็น "ปิติ") ชื่อเดิม '''ปีเตอร์ ไฟท์''' (Peter Feit - |
'''พระเจนดุริยางค์ (ปีติ วาทยะกร)''' (มักเขียนเป็น "ปิติ") ชื่อเดิม '''ปีเตอร์ ไฟท์''' (Peter Feit - 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2426 - 25 ธันวาคม พ.ศ. 2511) บุคคลสำคัญในวงการดนตรีของ[[ประเทศไทย]] ผู้ริเริ่มการบันทึก[[เพลงไทยเดิม]]ด้วยโน้ตสากลโดยเทียบเสียงให้ตรงกับเครื่องดนตรีไทยทุกชิ้น เรียกว่า '''เพลงไทยประสานเสียง''' (Thai Music Harmony) ของ [[กรมศิลปากร]] |
||
เป็นอาจารย์วิชาดนตรีผู้ทุ่มเทสนับสนุนศิษย์เอก [[ครูเอื้อ สุนทรสนาน]] และ |
เป็นอาจารย์วิชาดนตรีผู้ทุ่มเทสนับสนุนศิษย์เอก [[ครูเอื้อ สุนทรสนาน]] และครู[[ชลหมู่ ชลานุเคราะห์]] (นักเชลโล่ ,ผู้เรียบเรียงและอำนวยเพลงวงดุริยางค์สากลกรมศิลปากร ) ครู[[ประสาน สุทัศน์ ณ อยุธยา]] (นัก Cello, Double Bass และผู้เรียบเรียงเสียงประสานแห่งวงดุริยางค์สากลกรมศิลปากร) รวมทั้งเป็นผู้วางรากฐาน[[วงดุริยางค์ทหารอากาศ]] และ [[วงดุริยางค์ตำรวจ]] |
||
== ประวัติ == |
|||
==วัยต้น== |
===วัยต้น=== |
||
เกิดที่ [[ตำบลบ้านทะวาย]] [[อำเภอบ้านทะวาย]] [[จังหวัดพระนคร]] เป็นบุตรของนายจาคอบ ไฟท์ (Jakob Feit) [[ชาวเยอรมัน]]กับนางทองอยู่ [[ชาวไทยเชื้อสายมอญ]] มีภรรยาสามคนคือ นางเบอร์ธา, นางบัวคำและ นางลิ้ม มีบุตรธิดารวมทั้งสิ้น 10 คน |
เกิดที่ [[ตำบลบ้านทะวาย]] [[อำเภอบ้านทะวาย]] [[จังหวัดพระนคร]] เป็นบุตรของนายจาคอบ ไฟท์ (Jakob Feit) [[ชาวเยอรมัน]]กับนางทองอยู่ [[ชาวไทยเชื้อสายมอญ]] มีภรรยาสามคนคือ นางเบอร์ธา, นางบัวคำและ นางลิ้ม มีบุตรธิดารวมทั้งสิ้น 10 คน |
||
เริ่มเข้าเรียนหนังสือที่[[โรงเรียนอัสสัมชัญ]] [[บางรัก]] เมื่อ |
เริ่มเข้าเรียนหนังสือที่[[โรงเรียนอัสสัมชัญ]] [[บางรัก]] เมื่อ พ.ศ. 2433 จบการศึกษาหลักสูตรภาษา[[ฝรั่งเศส]]และภาษา[[อังกฤษ]]เมื่อ [[พ.ศ. 2433]] |
||
เริ่มเรียนดนตรีกับบิดาเมื่ออายุ 10 ขวบ ต่อจากนั้นได้ศึกษาดนตรีด้วยตนเองมาโดยตลอดจนมีความรู้และความชำนาญอย่างแตกฉาน และได้เดินทางไปศึกษาต่อมหาวิทยาลัยดนตรี[[เฟรเดริก ชอแป็ง]] ที่กรุง[[วอร์ซอ]] [[ประเทศโปแลนด์]] |
เริ่มเรียนดนตรีกับบิดาเมื่ออายุ 10 ขวบ ต่อจากนั้นได้ศึกษาดนตรีด้วยตนเองมาโดยตลอดจนมีความรู้และความชำนาญอย่างแตกฉาน และได้เดินทางไปศึกษาต่อมหาวิทยาลัยดนตรี[[เฟรเดริก ชอแป็ง]] ที่กรุง[[วอร์ซอ]] [[ประเทศโปแลนด์]] |
||
==วัยหนุ่ม== |
===วัยหนุ่ม=== |
||
สมัครเข้าเป็นครูโรงเรียนอัสสัมชัญขณะอายุได้ 18 ปี เมื่อ |
สมัครเข้าเป็นครูโรงเรียนอัสสัมชัญขณะอายุได้ 18 ปี เมื่อ พ.ศ. 2444 หลังจากนั้นอีกสองปีจึงเข้ารับราชการในกรมรถไฟหลวง |
||
ปี |
ปี พ.ศ. 2460 [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว]] โปรดเกล้าฯ ให้โอนมาเป็นครูในกรมมหรสพซึ่งต่อได้โอนมาอยู่[[กรมศิลปากร]] ในตำแหน่งครูวงเครื่องสายฝรั่งหลวง และทำหน้าที่ผู้สอนวิชา[[ดนตรีสากล]]ให้[[สามัคยาจารยสมาคม]]และผลักดันให้วิชาขับร้อง (ด้วยโน้ต) เป็นวิชาเลือกในการสอบเลื่อนวิทยฐานะทั้งชุดของครูประถมและครูมัธยม |
||
==วัยปลาย== |
===วัยปลาย=== |
||
โอนสังกัดไปสอนใน[[วงดุริยางค์ทหารอากาศ]]เมื่อ |
โอนสังกัดไปสอนใน[[วงดุริยางค์ทหารอากาศ]]เมื่อ พ.ศ. 2483 เมื่ออายุได้ 57 ปี จนเกษียณอายุราชการ หลังเกษียณแล้วได้รับเชิญเป็นอาจารย์ใน[[มหาวิทยาลัยศิลปากร]] |
||
ต่อมาวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488 ได้รับพระบรมราชานุญาตให้กลับคืนมีบรรดาศักดิ์ดังเดิม<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=62|issue=11 ง|pages=127|title=ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ข้าราชการกลับคืนมีบรรดาศักดิ์|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2488/D/011/225.PDF|date=13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488|accessdate=10 ธันวาคม 2561|language=ไทย}}</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== ผลงาน == |
== ผลงาน == |
||
บรรทัด 56: | บรรทัด 58: | ||
* ''พระเจนดุริยางค์'' ประมวลประวัติครู [[คุรุสภา]]จัดพิมพ์ร่วมเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปี [[กระทรวงศึกษาธิการ]]. กรุงเทพฯ โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว, 2535. หน้า 95 |
* ''พระเจนดุริยางค์'' ประมวลประวัติครู [[คุรุสภา]]จัดพิมพ์ร่วมเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปี [[กระทรวงศึกษาธิการ]]. กรุงเทพฯ โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว, 2535. หน้า 95 |
||
{{จบอ้างอิง}} |
{{จบอ้างอิง}} |
||
{{เกิดปี|2426}} |
|||
{{ตายปี|2511}} |
|||
{{เรียงลำดับ|จนดุริยางค์}} |
|||
⚫ | |||
{{อายุขัย|2426|2511}} |
|||
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นพระ|จเจนดุริยางค์]] |
|||
[[หมวดหมู่:ชาวไทย |
[[หมวดหมู่:นักแต่งเพลงชาวไทย]] |
||
[[หมวดหมู่: |
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นพระ]] |
||
[[หมวดหมู่:ชาวไทยเชื้อสายเยอรมัน]] |
|||
⚫ | |||
[[หมวดหมู่:บุคคลจากโรงเรียนอัสสัมชัญ]] |
[[หมวดหมู่:บุคคลจากโรงเรียนอัสสัมชัญ]] |
||
[[หมวดหมู่:ความสัมพันธ์เยอรมนี–ไทย]] |
[[หมวดหมู่:ความสัมพันธ์เยอรมนี–ไทย]] |
||
บรรทัด 68: | บรรทัด 70: | ||
[[หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.ม.]] |
[[หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.ม.]] |
||
[[หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ต.จ.ว.]] |
[[หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ต.จ.ว.]] |
||
[[หมวดหมู่:บุคคลจากกรุงเทพมหานคร]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 09:36, 10 ธันวาคม 2561
พระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยะกร) | |
---|---|
ไฟล์:ปิติ วาทยากร.jpg | |
เกิด | 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2426 |
เสียชีวิต | 25 ธันวาคม พ.ศ. 2511 (85 ปี 165 วัน) |
บุตร | 10 คน |
บุพการี |
|
พระเจนดุริยางค์ (ปีติ วาทยะกร) (มักเขียนเป็น "ปิติ") ชื่อเดิม ปีเตอร์ ไฟท์ (Peter Feit - 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2426 - 25 ธันวาคม พ.ศ. 2511) บุคคลสำคัญในวงการดนตรีของประเทศไทย ผู้ริเริ่มการบันทึกเพลงไทยเดิมด้วยโน้ตสากลโดยเทียบเสียงให้ตรงกับเครื่องดนตรีไทยทุกชิ้น เรียกว่า เพลงไทยประสานเสียง (Thai Music Harmony) ของ กรมศิลปากร
เป็นอาจารย์วิชาดนตรีผู้ทุ่มเทสนับสนุนศิษย์เอก ครูเอื้อ สุนทรสนาน และครูชลหมู่ ชลานุเคราะห์ (นักเชลโล่ ,ผู้เรียบเรียงและอำนวยเพลงวงดุริยางค์สากลกรมศิลปากร ) ครูประสาน สุทัศน์ ณ อยุธยา (นัก Cello, Double Bass และผู้เรียบเรียงเสียงประสานแห่งวงดุริยางค์สากลกรมศิลปากร) รวมทั้งเป็นผู้วางรากฐานวงดุริยางค์ทหารอากาศ และ วงดุริยางค์ตำรวจ
ประวัติ
วัยต้น
เกิดที่ ตำบลบ้านทะวาย อำเภอบ้านทะวาย จังหวัดพระนคร เป็นบุตรของนายจาคอบ ไฟท์ (Jakob Feit) ชาวเยอรมันกับนางทองอยู่ ชาวไทยเชื้อสายมอญ มีภรรยาสามคนคือ นางเบอร์ธา, นางบัวคำและ นางลิ้ม มีบุตรธิดารวมทั้งสิ้น 10 คน
เริ่มเข้าเรียนหนังสือที่โรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก เมื่อ พ.ศ. 2433 จบการศึกษาหลักสูตรภาษาฝรั่งเศสและภาษาอังกฤษเมื่อ พ.ศ. 2433
เริ่มเรียนดนตรีกับบิดาเมื่ออายุ 10 ขวบ ต่อจากนั้นได้ศึกษาดนตรีด้วยตนเองมาโดยตลอดจนมีความรู้และความชำนาญอย่างแตกฉาน และได้เดินทางไปศึกษาต่อมหาวิทยาลัยดนตรีเฟรเดริก ชอแป็ง ที่กรุงวอร์ซอ ประเทศโปแลนด์
วัยหนุ่ม
สมัครเข้าเป็นครูโรงเรียนอัสสัมชัญขณะอายุได้ 18 ปี เมื่อ พ.ศ. 2444 หลังจากนั้นอีกสองปีจึงเข้ารับราชการในกรมรถไฟหลวง
ปี พ.ศ. 2460 พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้โอนมาเป็นครูในกรมมหรสพซึ่งต่อได้โอนมาอยู่กรมศิลปากร ในตำแหน่งครูวงเครื่องสายฝรั่งหลวง และทำหน้าที่ผู้สอนวิชาดนตรีสากลให้สามัคยาจารยสมาคมและผลักดันให้วิชาขับร้อง (ด้วยโน้ต) เป็นวิชาเลือกในการสอบเลื่อนวิทยฐานะทั้งชุดของครูประถมและครูมัธยม
วัยปลาย
โอนสังกัดไปสอนในวงดุริยางค์ทหารอากาศเมื่อ พ.ศ. 2483 เมื่ออายุได้ 57 ปี จนเกษียณอายุราชการ หลังเกษียณแล้วได้รับเชิญเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัยศิลปากร
ต่อมาวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488 ได้รับพระบรมราชานุญาตให้กลับคืนมีบรรดาศักดิ์ดังเดิม[1]
ปี พ.ศ. 2493 กรมตำรวจได้ขอยืมตัวให้ไปช่วยก่อตั้งวงดุริยางค์สากลกรมตำรวจและทำงานด้านดนตรี จนถึงแก่กรรมเมื่ออายุได้ 85 ปี 5 เดือน
ผลงาน
- ประพันธ์ทำนองเพลงชาติไทย[2]
- ประพันธ์ทำนอง เพลงเถลิงศก
- ริเริ่มสร้าง เพลงไทยประสานเสียง (Thai Music Harmony) สำหรับการบรรเลงเพลงไทยด้วยเครื่องดุริยางค์สากล โดยเคาะระนาดเทียบเสียงโน้ตสากลทุกตัวเพื่อให้เสียงตรงต้นฉบับเพลงไทยเดิมอย่างไม่ผิดเพี้ยน เป็นเอกลักษณ์ของเพลงไทยเดิมที่บรรเลงด้วยวงดุริยางค์สากล กรมศิลปากร
- ประพันธ์เพลงไทยประสานเสียงเพลง ศรีอยุธยา ประกอบภาพยนตร์ เรื่อง พระเจ้าช้างเผือก (2484) บทและอำนวยการสร้างโดย นายปรีดี พนมยงค์ , บ้านไร่นาเรา (2485) ของกองภาพยนตร์กองทัพอากาศ ทุ่งมหาเมฆ
- เรียบเรียงทำนองเพลงไทยประสานเสียง ได้แก่ แขกเชิญเจ้า ,ปฐม ,ต้นบรเทศ ,ขับไม้บัณเฑาะว์ ,พม่ารำขวาน ,ธรณีกรรแสง/พสุธากรรแสง ,พม่าประเทศ ฯลฯ รวมทั้งเพลงประกอบการแสดง /ละครเวที
- เรียบเรียงตำราวิชาดนตรีสากลเป็นภาษาไทย เช่นทฤษฎีการดนตรีตอนต้น การประสานเสียงเบื้องต้น รวมทั้ง ตำราประสานเสียง 3 เล่มจบ
เกียรติยศ
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
- พ.ศ. ไม่ปรากฎ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ต.จ.ว.)
- เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา
อ้างอิง
- พระเจนดุริยางค์ ประมวลประวัติครู คุรุสภาจัดพิมพ์ร่วมเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปี กระทรวงศึกษาธิการ. กรุงเทพฯ โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว, 2535. หน้า 95
- ↑ "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ข้าราชการกลับคืนมีบรรดาศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 62 (11 ง): 127. 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488. สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2561.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ เพลงชาติไทย เนื้อร้อง ประวัติที่มาจากอดีตสู่ปัจจุบัน