ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ"
ด เปลี่ยนเป็นสละโอ |
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) ล พุทธามาตย์ ย้ายหน้า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปราโมช กรมขุนวรจักรธรานุภาพ ไปยัง พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ ทับหน้าเปลี่ยนทาง |
(ไม่แตกต่าง)
| |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:24, 23 สิงหาคม 2561
| พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ | |
|---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ | |
| ไฟล์:พระองค์เจ้าปราโมช.jpg | |
| พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น 2 | |
| ประสูติ | 11 มีนาคม พ.ศ. 2359 |
| สิ้นพระชนม์ | 13 มิถุนายน พ.ศ. 2415 (พระชันษา 56 ปี) |
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์จักรี |
| พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย |
| พระมารดา | เจ้าจอมมารดาอัมพา |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ พระนามเดิม พระองค์เจ้าปราโมช เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยและเจ้าจอมมารดาอัมพา ประสูติ เมื่อวันอังคาร แรม 9 ค่ำ เดือน 4 ปีชวด ตรงกับวันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2359 ทรงเป็นต้นราชสกุลปราโมช
พระองค์เจ้าปราโมช ทรงกำกับราชการ กรมพระนครบาล กรมหมอ กรมช่างเคลือบ ช่างหุงกระจก กรมญวนหก และกรมท่า ในวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2394 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สถาปนาเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวรจักรธรานุภาพ จนถึงวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2410 จึงโปรดให้เลื่อนเป็นกรมขุนวรจักรธรานุภาพ
ในช่วงต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการสถาปนากรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) ที่ประชุมอันมีสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน เป็นประธาน ตกลงที่จะแต่งตั้งกรมหมื่นบวรวิไชยชาญ พระโอรสองค์ใหญ่ของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล ตามคำเสนอของพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศร์วัชรินทร์ แต่เรื่องนี้ไม่เป็นมติเอกฉันท์ของที่ประชุม เพราะพระองค์เจ้าปราโมช กรมขุนวรจักรธรานุภาพ ทรงคัดค้านว่า การแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งกรมพระราชวังบวรสถานมงคลนั้น ตามโบราณราชประเพณีเป็นพระราชอำนาจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ไม่ใช่เป็นหน้าที่ของที่ประชุม ซึ่งทำความไม่พอใจให้แก่สมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านจึงได้ย้อนถามว่า ที่ไม่ยอมนั้น อยากจะเป็นเองหรือ (ทิพากรวงศ์ 2504, 266-267)
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ สิ้นพระชนม์เมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 8 ปีวอก พ.ศ. 2415 พระชนมายุได้ 56 พรรษา
พระโอรส-ธิดา
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ เสกสมรสกับหม่อมราชวงศ์หญิงดวงใจ มีพระโอรส-ธิดา 7 องค์ได้แก่
- หม่อมเจ้าเมาฬี (ญ.)
- หม่อมเจ้าฉวีวาด (ญ.) อดีตชายาในกรมหมื่นวรวัฒน์สุภากร
- หม่อมเจ้าจำรูญ (ช.)
- หม่อมเจ้าคอยท่า (ญ.)
- หม่อมเจ้าโอษฐอ่อน (ญ.)
- หม่อมเจ้ารำมะแข (ญ.)
- หม่อมเจ้าคำรบ (ช.) ต่อมาได้เป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าคำรบ
และยังมีพระโอรส-ธิดาที่มิได้ประสูติแต่หม่อมราชวงศ์หญิงดวงใจ เช่น
- หม่อมเจ้าปรีดา (ช.) ต่อมาได้เป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา
- หม่อมเจ้าดำรง (ช.)
- หม่อมเจ้าคอย (ญ.)
- หม่อมเจ้ากรรมสิทธิ์ (ช.)
- หม่อมเจ้าไขศรี (ญ.)
- หม่อมเจ้ามารศรี (ญ.) เสกสมรสกับหม่อมเจ้าวิทยา[1]
- หม่อมเจ้าดำเกิง (ช.) ต่อมาได้เป็น หม่อมเจ้าพระดำเกิง[2]
อ้างอิง
- ↑ สุจิตต์ วงษ์เทศ (12 มิถุนายน 2559). "เจ้าจอมมารดาอำภา ใน ร.2 เล่นตัวนางกาญจหนา ในละครอิเหนา". มติชนออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 26 มิถุนายน 2559.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "พระราชทานเพลิง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 12 (9): 73–74. 2 มิถุนายน พ.ศ. 2438.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help)
- ทิพากรวงศ์, เจ้าพระยา. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4 เล่ม 2. พระนคร : โรงพิมพ์คุรุสภา, 2504.
- ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2
- ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
.svg)
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |