ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ชิมแปนซี"

ชิมแปนซี; ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 4 ล้านปีก่อน-ปัจจุบัน
สถานะการอนุรักษ์
	; ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Primates
วงศ์ใหญ่:	Hominoidea
วงศ์:	Hominidae
สกุล:	Pan
สปีชีส์:	P. troglodytes
ชื่อทวินาม
	Pan troglodytes; (Blumenbach, 1775)
ชนิดย่อย
	P. t. verus; P. t. vellerosus P. t. troglodytes *P. t. schweinfurthii;
	แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของชิมแปนซีชนิดย่อยต่าง ๆ (1. Pan troglodytes verus 2. P. t. vellerosus 3. P. t. troglodytes 4. P. t. schweinfurthii)
ชื่อพ้อง
	Simia troglodytes Blumenbach, 1776 Troglodytes troglodytes (Blumenbach, 1776) Troglodytes niger E. Geoffroy, 1812 *Pan niger (E. Geoffroy, 1812);

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:02, 3 สิงหาคม 2561

ชิมแปนซี (อังกฤษ: Chimpanzee; ชื่อวิทยาศาสตร์: Pan troglodytes) เป็นลิงไม่มีหางที่มีความใกล้เคียงกับมนุษย์มากที่สุด

ลักษณะ

คล้ายลิงชิมแปนซี มีแขนและขามีความยาวพอ ๆ กัน มีขนโดยเฉพาะที่หู มือ และเท้าสีเนื้อ ลูกที่เกิดใหม่จะมีใบหน้าสีชมพู ตัวผู้สูงราว 5 ฟุต น้ำหนักประมาณ 65 กิโลกรัม ส่วนตัวเมียสูงราว 4 ฟุต ทำรังอยู่บนพื้นดินด้วยการโน้มกิ่งไม้ขัดทำเป็นที่นอน เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่อมีอายุ 7-9 ปี เป็นสัดทุก ๆ 33-38 วัน ระยะเวลาสำหรับการผสมพันธุ์นาน 3 วัน ไม่มีฤดูผสมพันธุ์ที่แน่นอน ตั้งท้องนานประมาณ 230 วัน ลูกจะอยู่กับแม่นาน 1-2 ปี สูงสุดถึง 7 ปี และมีอายุยืนประมาณ 40 ปี ตัวเมียในฤดูผสมพันธุ์จะผสมพันธุ์กับตัวผู้หลายตัว จึงยากที่จะบ่งบอกได้ว่า ลูกที่เกิดมานั้นมาจากลิงตัวผู้ตัวไหน^[2]

การกระจายพันธุ์และพฤติกรรม

ชิมแปนซีกระจายพันธุ์ในทวีปแอฟริกา ทางแถบแอฟริกากลางและแอฟริกาตะวันตก อาศัยอยู่รวมกันเป็นครอบครัว มีความสัมพันธ์กันแบบเครือญาติ โดยมีจ่าฝูงเป็นตัวผู้เพียงตัวเดียว หากินบนพื้นดินมากกว่าต้นไม้ โดยหากินในเวลากลางวัน ซึ่งอาหารได้แก่ ผลไม้และใบไม้ต่าง ๆ รวมถึงสัตว์ขนาดเล็กต่าง ๆ เช่น แมลง เป็นต้น ซึ่งชิมแปนซีมีพฤติกรรมที่จะประดิษฐ์เครื่องมือต่าง ๆ ในการหาอาหารเช่นเดียวกับมนุษย์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์^[3] ชิมแปนซีมีเสียงร้องอย่างหลากหลาย จากการศึกษาพบว่าร้องได้ถึง 32 แบบ โดยถือเป็นภาษาสำหรับการสื่อสารระหว่างกัน^[4] สามารถเดินตรงได้แต่นิ้วเท้าจะหันไปข้างนอก เวลาเดินตัวจะเอนไปข้างหน้า แขนตรง และวางข้อมือลงบนพื้น นานๆ ครั้งจะเดิน 2 เท้าแบบมนุษย์ ซึ่งในการเดินแบบนี้ ชิมแปนซีจะเอามือไว้ข้างหลังเพื่อช่วยในการทรงตัว หรือชูมือทั้ง 2 ข้างขึ้นสูง ^[5] ชิมแปนซีมีความจำดีมาก มีอารมณ์ความรู้สึกเช่นเดียวกับมนุษย์ มีความฉลาดกว่าอุรังอุตังและกอริลล่า ซึ่งเป็นลิงไม่มีหางเช่นเดียวกัน^[5] สถาบันวิจัยสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มหาวิทยาลัยเกียวโตของญี่ปุ่นระบุว่า ลูกชิมแปนซีมีความจำดีกว่ามนุษย์ที่เป็นผู้ใหญ่เสียอีก ^[6] ชิมแปนซีตัวผู้ในวัยเจริญพันธุ์แล้ว ในธรรมชาติจะมีพฤติกรรมก้าวร้าว บางครั้งจะยกพวกเข้าตีกันและอาจถึงขั้นฆ่ากันตายได้ ซึ่งเคยมีกรณีที่เข้าโจมตีใส่มนุษย์ให้ถึงแก่บาดเจ็บสาหัสและเสียชีวิตมาแล้ว รวมถึงมีการรวมตัวกันเพื่อล่าลิงโลกเก่าบางชนิด เช่น ลิงโคโลบัส กินเป็นอาหาร โดยจะแจกจ่ายให้ชิมแปนซีตัวผู้ได้กินก่อน ขณะที่ตัวเมียก็จะได้รับส่วนแบ่งด้วย ลูกชิมแปนซีในช่วง 3 ขวบปีแรก ที่ก้นจะมีกระจุกขนสีขาวเป็นเครื่องหมายบอกถึงวุฒิภาวะที่ยังไม่สมบูรณ์ หากทำอะไรผิด จะได้รับการละเว้นโทษ จนกระทั่งถึงอายุเลย 3 ขวบ จึงจะเริ่มเข้าสู่กฏเกณฑ์ในฝูง เช่นเดียวกับมนุษย์ ตามกฎหมายก็มีบทยกเว้นโทษให้แก่เด็กด้วย^[2]^{[ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้]}

สถานะ

แบ่งออกได้เป็นทั้งหมด 4 ชนิดย่อย (ดูในตาราง) และมีชนิดที่ใกล้เคียงกัน คือ โบโนโบ หรือชิมแปนซีแคระ (P. paniscus) ซึ่งเดิมเคยเป็นชนิดย่อยกันมาก่อน ปัจจุบัน ชิมแปนซีในธรรมชาติ เหลือเพียง 3,000 ตัวเท่านั้นในป่าดิบของสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก จึงมีสถานะใกล้สูญพันธุ์แล้ว^[7]

ดูเพิ่ม

โบโนโบ

อ้างอิง

↑ ^1.0 ^1.1 จาก IUCN (อังกฤษ)
↑ ^2.0 ^2.1 Mutant Planet: African Rift Valley Lakes, "Mutant Planet". สารคดีทางอนิมอลพนาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: อาทิตย์ที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2556
↑ โลกใบใหญ่ / โบราณชีววิทยา : ข้อถกเถียงเรื่องมนุษย์แคระยังไม่ยุติ จากสารคดี
↑ หน้า 176, สัตว์สวยป่างาม (สิงหาคม, 2518) โดย ชมรมนิเวศวิทยามหาวิทยาลัยมหิดล
↑ ^5.0 ^5.1 ชิมแปนซี
↑ อึ้ง! ผลวิจัยชี้ลูกชิมแปนซีมีความจำดีกว่ามนุษย์ จากผู้จัดการออนไลน์
↑ รายการท่องโลกกว้าง ทางทีวีไทย : วันพฤหัสบดีที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2553

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Pan troglodytes ที่วิกิสปีชีส์

[iucn-1] 1.0 ^1.1 จาก IUCN (อังกฤษ)

[Mu-2] 2.0 ^2.1 Mutant Planet: African Rift Valley Lakes, "Mutant Planet". สารคดีทางอนิมอลพนาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: อาทิตย์ที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2556

[3] โลกใบใหญ่ / โบราณชีววิทยา : ข้อถกเถียงเรื่องมนุษย์แคระยังไม่ยุติ จากสารคดี

[4] หน้า 176, สัตว์สวยป่างาม (สิงหาคม, 2518) โดย ชมรมนิเวศวิทยามหาวิทยาลัยมหิดล

[หมูหิน-5] 5.0 ^5.1 ชิมแปนซี

[6] อึ้ง! ผลวิจัยชี้ลูกชิมแปนซีมีความจำดีกว่ามนุษย์ จากผู้จัดการออนไลน์

[7] รายการท่องโลกกว้าง ทางทีวีไทย : วันพฤหัสบดีที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2553

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
 {{Taxobox | color = pink | name = ชิมแปนซี | image = Schimpanse Zoo Leipzig.jpg | image_width = 250px | image_caption = | regnum = [[Animal]]ia | fossil_range = 4 ล้านปีก่อน-ปัจจุบัน | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammal]]ia | ordo = [[Primate]]s | familia = [[Hominidae]] | superfamilia = [[Hominoidea]] | status = en | status_system = iucn3.1 | status_ref = <ref name="iucn"> [http://www.iucnredlist.org/details/15933/0 จาก [[IUCN]] {{en}}]</ref> | genus = ''[[Pan (genus)|Pan]]'' | species = '''''P. troglodytes''''' | binomial = ''Pan troglodytes'' | binomial_authority = ([[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], 1775) | range_map = Pan troglodytes area.png | range_map_width = 250px | range_map_caption = แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของชิมแปนซี[[ชนิดย่อย]]ต่าง ๆ (1. ''Pan troglodytes verus'' 2. ''P. t. vellerosus'' 3. ''P. t. troglodytes'' 4. ''P. t. schweinfurthii'') | subdivision = *''P. t. verus''<br> *''P. t. vellerosus'' *''P. t. troglodytes'' *''P. t. schweinfurthii'' | subdivision_ranks = [[ชนิดย่อย]]<ref name="iucn"/> | synonyms = *''Simia troglodytes'' <small>Blumenbach, 1776</small> *''Troglodytes troglodytes'' <small>(Blumenbach, 1776)</small> *''Troglodytes niger'' <small>E. Geoffroy, 1812</small> *''Pan niger'' <small>(E. Geoffroy, 1812)</small> }}
+[[ไฟล์:Chimpanzee on the rope bridge.jpg|thumb|ลิงชิมแพนซีที่สวนสัตว์นครราชสีมา]]
 '''ชิมแปนซี''' ({{lang-en|Chimpanzee}}; [[ชื่อวิทยาศาสตร์]]: ''Pan troglodytes'') เป็น[[ลิงไม่มีหาง]]ที่มีความใกล้เคียงกับ[[มนุษย์]]มากที่สุด