ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ดาวิท ฮิลเบิร์ท"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 07:10, 13 กรกฎาคม 2561

ดาฟิด ฮิลแบร์ท

ดาฟิด ฮิลแบร์ท ( เยอรมัน: David Hilbert, ภาษาเยอรมัน: [ˈdaːvɪt ˈhɪlbɐt], 23 มกราคม ค.ศ. 1862 (พ.ศ. 2405) - 14 กุมภาพันธ์, ค.ศ. 1943 (พ.ศ. 2486); อายุ 81 ปี) เป็นนักคณิตศาสตร์, นักปรัชญาและนักฟิสิกส์ ชาวเยอรมัน เกิดที่เมืองเวลู ใกล้ ๆ กับเมืองโคนิสเบิร์ก แคว้นปรัสเซีย (ปัจจุบันนี้คือเมืองซนาเมนสค์ ใกล้กับคาลินินกราด, ประเทศรัสเซีย) ฮิลแบร์ทได้รับการยอมรับว่าเป็นนักคณิตศาสตร์ที่มีอิทธิพลอย่างสูงในคริสต์ศตวรรษที่ 19 และต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 แม้ว่าผลงานของเขาเองก็มากพอที่จะทำให้เขาได้รับการยกย่องนี้ แต่ความเป็นผู้นำทางด้านคณิตศาสตร์ของเขาในช่วงบั้นปลายชีวิตต่างหาก ที่ทำให้เขาโดดเด่นจากผู้อื่น เขาเป็นศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัยเกิตติงเงนแทบจะทั้งชีวิตของเขา

นอกจากงานคณิตศาสตร์แล้ว เขายังมีอิทธิพลในด้านฟิสิกส์ด้วย กล่าวคือ เขาเป็นหนึ่งในผู้ให้กำเนิดทฤษฎีสัมพัทธภาพ ร่วมกับอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ แต่ไม่ได้หมายความว่าไอน์สไตน์ลอกงานของฮิลแบร์ท เพียงแต่ทฤษฎีของทั้งคู่มีความคล้ายคลึงกัน

ผลงานโดยสังเขป

^Ma หมายถึง งานด้านคณิตศาสตร์

^Ph หมายถึง งานด้านฟิสิกส์

^Ph ปริภูมิฮิลแบร์ท (Hilbert space) ในทางฟิสิกส์ถือว่าเป็นมิติหนึ่งที่ไม่มีที่สิ้นสุด
^Ma ปัญหาทางคณิตศาสตร์ 23 ข้อ
^Ma เมทริกซ์ฮิลแบร์ท (Hilbert matrix)
^Ma จำนวนฮิลแบร์ท (Hilbert number) มาจากรูปแบบ 4n+1 ได้แก่จำนวนเต็มบวก 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29, 33, 37, 41, 45, 49, 53, 57, 61, 65, 69, 73... จำนวนเหล่านี้เรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า จำนวนเฉพาะของพีทาโกรัส หรือ จำนวนกึ่งเฉพาะ ซึ่งมีรูปแบบ (4a + 3) × (4b + 3)
^Ma พหุนามฮิลแบร์ท (Hilbert polynomial)
^Ma ลูกบาศก์ฮิลแบร์ท (Hilbert cube) เป็นหนึ่งในปริภูมิทอพอโลยีของวิชาคณิตศาสตร์
^Ma สัญลักษณ์ฮิลแบร์ท (Hilber symbol)
^Ma ทฤษฎีบท 90 ของฮิลแบร์ท (Hilbert's Theorem 90) หรือ แซทซ์ 90
^Ma การแปลงฮิลแบร์ท (Hilbert transform)
^Ma ฟังก์ชันฮิลแบร์ท (Hilbert function)
^Ph ^, ^Ma เส้นโค้งฮิลแบร์ท (Hilbert curve)

บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

@@ บรรทัด 11: / บรรทัด 11: @@
 <sup>Ph</sup> หมายถึง งานด้านฟิสิกส์
-* <sup>Ph</sup> ฮิลแบร์ท สเปซ (ช่องว่างของฮิลแบร์ท) ในทางฟิสิกส์ถือว่าเป็น[[มิติ]]หนึ่งที่ไม่มีที่สิ้นสุด
+* <sup>Ph</sup> [[ปริภูมิฮิลแบร์ท]] (Hilbert space) ในทางฟิสิกส์ถือว่าเป็น[[มิติ]]หนึ่งที่ไม่มีที่สิ้นสุด
 * <sup>Ma</sup> ปัญหาทางคณิตศาสตร์ 23 ข้อ
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท [[เมตริกซ์ (คณิตศาสตร์)|เมตริกซ์]]
+* <sup>Ma</sup> [[เมทริกซ์ฮิลแบร์ท]] (Hilbert matrix)
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท นัมเบอร์ (จำนวนของฮิลแบร์ท) มาจากรูปแบบ ''4n+1'' ได้แก่จำนวนเต็มบวก 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29, 33, 37, 41, 45, 49, 53, 57, 61, 65, 69, 73... จำนวนเหล่านี้เรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า '''จำนวนเฉพาะของ[[พีทาโกรัส]]''' หรือ จำนวนกึ่งเฉพาะ ซึ่งมีรูปแบบ ''(4a + 3) × (4b + 3)''
+* <sup>Ma</sup> [[จำนวนฮิลแบร์ท]] (Hilbert number) มาจากรูปแบบ ''4n+1'' ได้แก่จำนวนเต็มบวก 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29, 33, 37, 41, 45, 49, 53, 57, 61, 65, 69, 73... จำนวนเหล่านี้เรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า '''จำนวนเฉพาะของ[[พีทาโกรัส]]''' หรือ จำนวนกึ่งเฉพาะ ซึ่งมีรูปแบบ ''(4a + 3) × (4b + 3)''
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท โพลีโนเมียล ([[พหุนาม]]ของฮิลแบร์ท)
+* <sup>Ma</sup> [[พหุนามฮิลแบร์ท]] (Hilbert polynomial)
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท คิวบ์ ([[ลูกบาศก์]]ของฮิลแบร์ท) เป็นหนึ่งในปริภูมิ[[ทอพอโลยี]]ของวิชา[[คณิตศาสตร์]]
+* <sup>Ma</sup> [[ลูกบาศก์ฮิลแบร์ท]] (Hilbert cube) เป็นหนึ่งในปริภูมิ[[ทอพอโลยี]]ของวิชา[[คณิตศาสตร์]]
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท ซิมโบล ([[สัญลักษณ์]]ของฮิลแบร์ท)
+* <sup>Ma</sup> [[สัญลักษณ์ฮิลแบร์ท]] (Hilber symbol)
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท ธีโอเรม ไนน์ตี้ (ทฤษฎีบท 90 ของฮิลแบร์ท) หรือ แซทซ์ 90
+* <sup>Ma</sup> [[ทฤษฎีบท 90 ของฮิลแบร์ท]] (Hilbert's Theorem 90) หรือ แซทซ์ 90
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท ทรานส์ฟอร์ม (การแปรสภาพของฮิลแบร์ท)
+* <sup>Ma</sup> [[การแปลงฮิลแบร์ท]] (Hilbert transform)
-* <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท [[ฟังก์ชัน (คณิตศาสตร์)|ฟังก์ชัน]] (ฟังก์ชันของฮิลแบร์ท)
+* <sup>Ma</sup> [[ฟังก์ชันฮิลแบร์ท]] (Hilbert function)
-* <sup>Ph</sup> <sup>,</sup> <sup>Ma</sup> ฮิลแบร์ท เคริฟ (โค้ง[[เรขาคณิต]]ของฮิลแบร์ท)
+* <sup>Ph</sup> <sup>,</sup> <sup>Ma</sup> [[เส้นโค้งฮิลแบร์ท]] (Hilbert curve)
 {{birth|1862}}{{death|1943}}